Για την Αρχαία Ιστορία της Θεσσαλίας, βλέπε Θεσσαλία,
αρχαία χώρα
Στη Θεσσαλία, ο χριστιανισμός διαδόθηκε από τον 1ο αιώνα, με πρώτη εστία την Υπάτη
και κήρυκα τον Ηρωδίωνα, έναν από τους 70 αποστόλους. Το 2ο αιώνα τα μεγαλύτερα
αστικά κέντρα ήταν η Υπάτη,
η Λάρισα, η Δημητριάδα
και οι Φθιώτιδες Θήβες.
Ο χριστιανισμός προοδευτικά παγιώθηκε και στην Α' Οικουμενική Σύνοδο, το 325,
παραβρέθηκαν και οι επίσκοποι Λαρίσης, Αχίλλιος, και Τρίκκης,
Θεόδωρος.
Τα σωζόμενα ερείπια μαρτυρούν ακμαίο κοινωνικό και οικονομικό βίο
στη Θεσσαλία τον 4ο αιώνα. Η Μητρόπολη της Λάρισας κατείχε την πρώτη θέση στην
πολιτική και την εκκλησιαστική διοίκηση. Αλλά τα περισσότερα και σημαντικότερα
παλαιοχριστιανικά μνημεία αποκαλύφθηκαν στις Φθιώτιδες Θήβες και στη γειτονική
Δημητριάδα. Χρονολογικά ανήκουν στους ύστερους χρόνους της Ρωμαιοκρατίας και στην
Παλαιοχριστιανική Εποχή, έως και τον 7ο αιώνα. Ναοί, βαπτιστήρια, κοιμητήρια και
κοσμικά κτίρια ήρθαν στο φως, όλα πλούσια διακοσμημένα, με ανάγλυφα και κυρίως
με ψηφιδωτά εξαιρετικής τέχνης, Στοιχεία για τη Βυζαντινή Θεσσαλία χορηγήθηκαν
από την αρχαιολόγο Ασπασία Ντίνα. Από τον 4ο αιώνα άρχισαν και οι επιδρομές των
εχθρών της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Για να προστατεύσει τους πληθυσμούς ο Ιουστινιανός (527-565) οχύρωσε
τις πόλεις. Συχνότερες ήταν οι σλαβικές, τον 6ο αιώνα. Ένα από τα σλαβικά φύλα,
οι Βελεγιζίτες, θεωρούνται υπαίτιοι της καταστροφής των μνημείων στις Φθιώτιδες
Θήβες τον 7ο αιώνα.
Με τη διοικητική μεταρρύθμιση η Θεσσαλία εντάχθηκε στο Θέμα της Ελλάδας
με πρωτεύουσα τη Λάρισα, Τον 8ο και τον 9ο αιώνα, παρά τις ληστρικές επιδρομές
Βουλγάρων και Σαρακηνών, η Θεσσαλία γνώρισε μεγάλη οικονομική άνθηση.
Την εποχή του Βασιλείου Β' (976-1025) βουλγάρικα στίφη με αρχηγό το
Σαμουήλ κατέλαβαν τη Λάρισα, το 986, σκορπίζοντας το θάνατο στους κατοίκους, Η
χώρα απελευθερώθηκε από το στρατηγό Νικηφόρο Ουρανό το 997, ο οποίος νίκησε τους
Βούλγαρους στη μάχη του Σπερχειού. Τον 11ο αιώνα η Θεσσαλία δέχτηκε τις επιδρομές
των Νορμανδών, που ερήμωσαν τη χώρα και πολιόρκησαν τη Λάρισα. Ο διοικητής του
θέματος, Λέων Κεφαλάς αμύνθηκε επί έξι μήνες και με τη βοήθεια του αυτοκράτορα
Αλεξίου Α' Κομνηνού (1081-1118) έτρεψε σε φυγή τους πολιορκητές. Τους αγώνες κατά
των Νορμανδών περιγράφει στο βιβλίο της «Αλεξιάς» η κόρη του Αλεξίου Α', Αννα
Κομνηνή, και δίνει αρκετές πληροφορίες για τη Θεσσαλία εκείνης της εποχής.
Σημαντικό εμπορικό κέντρο το 12ο αιώνα ήταν ο Αλμυρός,
όπου είχαν εγκατασταθεί Βενετοί, Πισάτες, Γενουάτες και Εβραίοι έμποροι. Όταν
το 1171 ο αυτοκράτορας Μανουήλ Α' Κομνηνός έδωσε διαταγή να συλληφθούν οι Βενετοί
της αυτοκρατορίας, οι τελευταίοι μπήκαν σε πλοία και διέφυγαν, αλλά ακολούθησαν
τα αντίποινα. Το 1181 οι Βενετοί επέστρεψαν και λεηλατώντας τα ελληνικά παράλια
στο Αιγαίο έφτασαν ως
τη Θεσσαλία.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Περιφέρειας Θεσσαλίας
Με την άλωση της Κωνσταντινούπολης
από τους σωτήρες των Αγίων Τόπων, Σταυροφόρους της Δ' Σταυροφορίας (1204), η Θεσσαλία
παραχωρήθηκε στο λομβαρδικό βασίλειο του Βονιφάτιου του Μομφερατικού, ο οποίος
τη μοίρασε σε τρεις αξιωματούχους του στρατού του, με κέντρο τη Λάρισα,
το Βελεστίνο και τις
Φθιώτιδες Θήβες. Η Φραγκοκρατία κράτησε ως το 1222. Στη συνέχεια προσαρτήθηκε
στο Δεσποτάτο της Ηπείρου και το 1246 στην αυτοκρατορία της Νίκαιας, ενώ ο Ιωάννης
Α', νόθος γιος του δεσπότη της Ηπείρου Μιχαήλ, ίδρυσε το ισχυρό Δεσποτάτο της
Θεσσαλίας, με πρωτεύουσα τις Νέες Πάτρες (Υπάτη). Το κρατίδιο, που εκτεινόταν
από τον Όλυμπο ως τον
Παρνασσό, διεκδικούσαν
ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Μιχαήλ Η' Παλαιολόγος (1261-1282) και οι δεσπότες της
Ηπείρου, ως την τελική διάλυση του, το 1303. Στη Θεσσαλία εγκαταστάθηκαν αρκετές
βυζαντινές οικογένειες.
Το 1309 η Θεσσαλία λεηλατήθηκε από τους Καταλανούς, οι οποίοι το 1311 με
ηγέτη το δούκα των Αθηνών Αλφόνσο κατέλαβαν τον Αλμυρό
και τη Δημητριάδα, μετά
την περίφημη μάχη του Αλμυρού. Το 1333 επανέκτησε τη Θεσσαλία ο αυτοκράτορας της
Κωνσταντινούπολης Ανδρόνικος Γ', ο οποίος προσπάθησε να συνεργαστεί με τη Δύση,
για κοινή εκστρατεία κατά των Τούρκων. Στα μέσα του 14ου αιώνα οι Βυζαντινοί με
τις διαμάχες τους (Ανδρόνικος Γ' και Καντακουζηνός) προκάλεσαν την επέμβαση των
Σέρβων, καθώς και των Τούρκων. Το 1342 παραχωρήθηκαν ορισμένα εδάφη της Θεσσαλίας
στους Σέρβους, οι οποίοι εκμεταλλευόμενοι την κατάσταση κατέλαβαν όλη την περιοχή
(1346-1348) με ηγέτη το στρατηγό του Στέφανου Δουσάν, Θωμά Πρελούμπο. Την εποχή
των Σέρβων γνώρισαν μεγάλη άνθηση τα μοναστήρια. Στα Μετέωρα
ιδιαίτερα ιδρύθηκαν αρκετά μοναστήρια, επειδή οι Σέρβοι αναγνώριζαν τα χρυσόβουλα
και τα επίσημα έγγραφα που κατοχύρωναν την εκκλησιαστική περιουσία.
Παρά τους πολέμους και τις θεομηνίες, η εποχή σώζει αξιόλογα μνημεία,
βυζαντινής αρχιτεκτονικής και αγιογραφίας, όπως το ναό της Πόρτα - Παναγιάς στην
Πύλη (ιδρύθηκε το 1283
από τον Ιωάννη Α'), τη μονή
της Παναγίας της Ολυμπιώτισσας στην Ελασσόνα
(ιδρύθηκε από τον Ανδρόνικο Β' Παλαιολόγο, 1282 - 1328), τη μονή της Υπαπαvτής
των Μετεώρων (1366).
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Περιφέρειας Θεσσαλίας
Η παρουσία των Τούρκων στη Θεσσαλία σημειώνεται από το τέλος του 14ου
αιώνα, όταν ο σουλτάνος Βαγιαζίτ πέρασε στην Ευρώπη το 1393 και από τη Μακεδονία
κατέβηκε στη Θεσσαλία. Οριστικά την κατέλαβε ο Μουράτ Β' το 1423 και εγκατέστησε
5.000 - 6.000 «φίλεργους εμπειροπόλεμους χωρικούς» από το Ικόνιο
της Μικράς Ασίας για να καλλιεργούν τη γη. Οι Θεσσαλοί δοκιμάστηκαν από την καταπίεση
των Τούρκων. Πολλοί αναγκάστηκαν να καταφύγουν στις δυσπρόσιτες άγονες ορεινές
περιοχές του Πηλίου
και των Αγράφων, εγκαταλείποντας
την εύφορη πεδιάδα, όπου η ζωή των αγροτών ήταν αβάσταχτη, καθώς η σχέση με τους
γαιοκτήμονες ήταν δουλοπαροικιακή, όπως στην αρχαιότητα των πενεστών. Οι ίδιοι
και τα παιδιά τους εργάζονταν υποχρεωτικά στο ίδιο τιμάριο και πλήρωναν φόρους
νόμιμους και αυθαίρετους. Οι πλημμύρες, οι φτωχές σε παραγωγή χρονιές και η ελονοσία
συμπλήρωναν την εξαθλίωση.
Οι Τούρκοι για να εξασφαλίσουν την τάξη ίδρυσαν στα Θεσσαλικά Αγραφα
το πρώτο αρματολίκι, θεσμός που στα μέσα του 15ου αιώνα καθιερώθηκε σε όλη την
περιοχή των Βαλκανίων. Με τη Συνθήκη του Ταμασίου εξάλλου, που υπογράφηκε στην
ομώνυμη θέση της περιοχής της Καρδίτσας, το 1525 χορηγήθηκαν προνόμια στους κατοίκους
των Αγράφων, όπου απαγορευόταν η εγκατάσταση Τούρκων - εκτός από το Φανάρι
- επιτρεπόταν η ελεύθερη επικοινωνία με την πεδιάδα και πλήρωναν 50.000 γρόσια
το χρόνο. Το ποσό άφηναν οι κοινότητες στην Πύλη. Σταθμός στην ιστορία της Θεσσαλίας
υπήρξε η επανάσταση του μητροπολίτη Λαρίσης Διονυσίου του Σκυλοσόφου το 1600,
ο οποίος κήρυξε ένοπλο κατά των Τούρκων αγώνα. Το κίνημα απέτυχε και τα αντίποινα
των κατακτητών - σφαγές, λεηλασίες, εξανδραποδισμοί - αποδεκάτισαν τον πληθυσμό.
Το 1611 ο Διονύσιος οργάνωσε νέο κίνημα από την Ήπειρο. Ο ίδιος θανατώθηκε, ενώ
Θεσσαλοί και Ηπειρώτες δοκιμάστηκαν ξανά από τις τουρκικές ωμότητες. Φοβερές επιδημίες
στα 1667 και 1768, θανατικά στα 1719 και 1742 και οι καταστροφικές πλημμύρες του
Πηνειού στα 1684 και 1729 αποδεκάτισαν και πάλι τον πληθυσμό. Μεγάλο πλήγμα υπέστη
ο ελληνικός λαός μετά τα Ορλωφικά (1770 - 1774), όταν οι Τούρκοι πυρπόλησαν τους
οικισμούς, κατέστρεψαν τη μοναδική εκκλησία που είχε απομείνει στη Λάρισα,
του Αγίου Αχιλλείου, άρπαξαν τις περιουσίες των πλουσίων και αφάνισαν τους κατοίκους.
Έτσι τις παραμονές της Ελληνικής Επανάστασης στη Λάρισα δεν υπήρχε χριστιανική
εκκλησία, αλλά υπήρχαν συναγωγή και 24 τζαμιά.
Την εποχή αυτή αναπτύχθηκαν σημαντικά βιοτεχνικά κέντρα στη Θεσσαλία.
Ονομαστές ήταν οι κόκκινες βαφές από το ριζάρι, τα μάλλινα νήματα, το μετάξι,
τα υφαντά, οι επενδύτες, που τρoφοδoτoύσαν τις ξένες αγορές. Ο Τύρναβος,
η Τσαριτσάνη, η Ραψάνη
και προπάντων τα Αμπελάκια
με τον πρωτοποριακό συνεταιρισμό τους ανέπτυξαν βιοτεχνίες βαφής και υφαντουργία.
Η Ζαγορά, που φημιζόταν
για το μετάξι και τους μάλλινους επενδύτες, διέθετε αξιόλογο εμπορικό στόλο και
οι κάτοικοι διακρίθηκαν για τη ναυτιλιακή δραστηριότητα, όπως αργότερα, ο Βόλος
και το Τρίκερι. Στα
τέλη του 18ου αιώνα και αρχές του 19ου αιώνα χτίστηκαν πολλά αρχοντικά, μοναστήρια,
εκκλησίες και σχολεία. Σπουδαιότερα σχολεία ήταν το Ελληνομουσείο της Ζαγοράς
και η Σχολή των Μηλέων,
ενώ σχολεία των κοινών γραμμάτων υπήρχαν σχεδόν σε όλα τα χωριά της Θεσσαλίας.
Την εποχή αυτή διακρίθηκαν αρκετοί Θεσσαλοί στα γράμματα και συνέβαλαν στον ξεσηκωμό
του γένους. Όπως ο Ρήγας Φεραίος, ο Ανθιμος Γαζής, ο Γρηγόριος Κωνσταντάς, ο Δανιήλ
Φιλιππίδης, ο Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων, ο Θεόκλης Φαρμακίδης, ο Στέφανος
Κομμητάς, Έλληνες της διασποράς που είχαν μυηθεί στη Φιλική Εταιρεία.
Παρ' ότι ήταν συγκεντρωμένες ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις στη Λάρισα
και τα Τρίκαλα, τα χωριό
του Πηλίου και το Τρίκερι επαναστάτησαν στις αρχές Μαΐου 1821 αλλά η επανάσταση
πνίγηκε στο αίμα από το Δράμαλη το 1822. Ακαρπη απέβη και η προσπάθεια αναζωπύρωσης
το 1823. Σημαντική όμως υπήρξε η συμμετοχή των Θεσσαλών στους αγώνες στη Στερεά
και την Πελοπόννησο.
Παρόντες ήταν και στις εθνικές συνελεύσεις. Η Θεσσαλία έμεινε έξω από τα σύνορα
του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους. Λίγα χρόνια αργότερα. το 1841, στη διάρκεια
του Τουρκοαιγυπτιακού πολέμου, Κρήτη και Θεσσαλία επαναστάτησαν χωρίς αποτέλεσμα.
Νέο επαναστατικό κίνημα εκδηλώθηκε το 1854 στη διάρκεια του Κριμαϊκού πολέμου,
όταν ο ελληνισμός πίστεψε πως είχε έρθει η κατάλληλη στιγμή. Μακεδονία, Ήπειρος
και Θεσσαλία ξεσηκώθηκαν. Τον αγώνα άρχισαν 300 Μακεδόνες με επικεφαλής το Θεόδωρο
Ζιάκα. Τους επαναστάτες ενίσχυσε το Σώμα τον Ολυμπίων και στις 12 Μαρτίου 1854
κατέλαβαν το χωριό Πλάκα. Οι συγκρούσεις με τις τουρκικές φρουρές συνεχίστηκαν
στο Φανάρι, στο Δομοκό,
στο Βόλο, στα Φάρσαλα
και στις 9 Μαΐου η νίκη των Ελλήνων στην Καλαμπάκα,
εναντίον ισχυρής τουρκικής δύναμης τρόμαξε τους φίλους Αγγλους και Γάλλους, οι
οποίοι ζήτησαν από την ελληνική κυβέρνηση να αποδοκιμάσει τον απελευθερωτικό αγώνα.
Νέα εξέγερση εκδηλώθηκε λίγα χρόνια αργότερα, το 1877, στη διάρκεια
νέου Ρωσοτουρκικού πολέμου όταν οι Θεσσαλοί κατέλαβαν τη μονή Σουθριάς κοντά στο
Βόλο, που ανακατέλαβαν οι Τούρκοι. Στα μέσα Ιανουαρίου 1878 το Πήλιο επαναστάτησε,
σχημάτισε προσωρινή διοίκηση και κήρυξε την ένωση με το ελεύθερο κράτος. Το επαναστατικό
στρατηγείο εγκαταστάθηκε στη Ζαγορά. Επαναστατικός πυρήνας δημιουργήθηκε και στα
θεσσαλικά Αγραφα. Αλλά και πάλι οι φιλικές προς την Τουρκία δυνάμεις υποχρέωσαν
την Ελλάδα να ανακαλέσει τις δυνάμεις του στρατού που είχαν μπει στη Θεσσαλία.
Η τύχη της Θεσσαλίας κρίθηκε στο Συνέδριο του Βερολίνου τον lούνιο του 1878, που
είχε συνέλθει για την αναθεώρηση της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου, με την οποία
τερματιζόταν ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος. Οι αντιπρόσωποι των δυνάμεων δέχθηκαν την
ένωση της Θεσσαλίας και μέρους της Ηπείρου, με την Ελλάδα, όμως η απόφαση δεν
συμπεριλήφθηκε στη Συνθήκη του Βερολίνου εξαιτίας της επιμονής της Τουρκίας, αλλά
σε πρωτόκολλο. Ύστερα από επίπονες διαπραγματεύσεις συναντήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη
οι πρεσβευτές των Μεγάλων Δυνάμεων και στις 26 Μαρτίου/7 Απριλίου 1881 γνωστοποιήθηκε
στην ελληνική κυβέρνηση η απόφαση προσάρτησης της Θεσσαλίας που άφηνε όμως έξω
την περιοχή της Ελασσόνας.
Οι σχετικές συμβάσεις υπογράφηκαν μεταξύ Μεγάλων Δυνάμεων και Τουρκίας στις 12/24
Μαΐου και Ελλάδος - Τουρκίας στις 20 Ιουνίου/2 Ιουλίου 1881. Στον Ελληνοτουρκικό
πόλεμο του 1897 η Θεσσαλία δοκιμάστηκε και πάλι όταν ο στρατός αναγκάστηκε να
υποχωρήσει ως την περιοχή της Λαμίας, όπου υπογράφηκε ανακωχή, με νέα όρια. σε
βάρος της Ελλάδας. Οι υπόλοιπες περιοχές της Θεσσαλίας απελευθερώθηκαν στους Βαλκανικούς
Πολέμους το 1912 - 1913, ενώ είχε προηγηθεί η μεγάλη αγροτική επανάσταση το 1910.
Μετά την απελευθέρωση η Θεσσαλία αναπτύχθηκε οικονομικά, δημογραφικά και πολιτιστικά.
Σημαντική υπήρξε η συμβολή της στον αντιστασιακό αγώνα στη γερμανική κατοχή στα
1941 - 1944, για αυτό αντιμετωπίστηκε με ιδιαίτερη σκληρότητα από τους εχθρούς.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Περιφέρειας Θεσσαλίας
Ο πληθυσμός της Περιφέρειας Θεσσαλίας ανέρχεται σε 743.075 κατοίκους
σύμφωνα με την εκτίμηση της ΕΣΥΕ για το 1998, που αντιπροσωπεύει το 7,1% του συνολικού
πληθυσμού της χώρας. Αποτελεί την τρίτη σε πληθυσμιακό μέγεθος Περιφέρεια.
Ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού της Περιφέρειας είναι μικρότερος από
τον ρυθμό αύξησης του πληθυσμού της Χώρας την περίοδο 1993-98 (0,55% έναντι 1,56%).
Η πληθυσμιακή πυκνότητα της Περιφέρειας είναι 52,9 κατ. ανά τετρ. χλμ. έναντι
79,7 της χώρας.
Ο αστικός πληθυσμός ανέρχεται στο 44% του συνολικού πληθυσμού (1991)
και παρουσιάζει αυξητικές τάσεις σε σχέση με το 1981. Ο αγροτικός πληθυσμός ανέρχεται
στο 40% του συνολικού και παρουσιάζει πτώση, ενώ ο ημιαστικός πληθυσμός σταδιακά
αυξάνεται και ανέρχεται στο 16% του συνόλου.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Περιφέρειας Θεσσαλίας
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας καταλαμβάνει το κεντρικό - ανατολικό τμήμα
του ηπειρωτικού κορμού της Ελλάδος. Αποτελείται από τους Νομούς Καρδίτσας, Λαρίσης,
Μαγνησίας και Τρικάλων και καταλαμβάνει συνολική έκταση 14.036 χλμ2 (10,6% της
συνολικής έκτασης της χώρας). Συνορεύει προς Βορρά με τις Περιφέρειες
Δυτικής και Κεντρικής Μακεδονίας, προς Νότο με την Περιφέρεια
Στερεάς Ελλάδος, Δυτικά με την Περιφέρεια
Ηπείρου, ενώ Ανατολικά βρέχεται από το Αιγαίο
Πέλαγος.
Το 36,0% του εδάφους είναι πεδινό, το 17,1% ημιορεινό, ενώ το 44,9%
είναι ορεινό. Η εδαφική της διαμόρφωση είναι τέτοια ώστε ψηλά βουνά περιβάλλουν
το Θεσσαλικό κάμπο, ο οποίος αποτελεί τη μεγαλύτερη πεδιάδα της χώρας που διαρρέεται
δυτικά προς τα ανατολικά από τον ποταμό Πηνειό
που είναι το τρίτο μεγαλύτερο ποτάμι της χώρας. Τα βουνά αυτά είναι ο Όλυμπος,
το νότιο τμήμα της οροσειράς της Πίνδου,
ο Ιταμός, το Πήλιο
και η Όθρυς. Ιδιαίτερης
σημασίας είναι η τεχνητή λίμνη του Ταυρωπού, η οποία δημιουργήθηκε ύστερα από
απόφραξη της κοίτης του Ταυρωπού,
παραπόταμου του Αχελώου.
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας έχει αξιόλογο ορυκτό πλούτο όπως χρωμίτη, θειούχα
μεταλλεύματα, αμίαντο, ιλμενίτη και τελευταία, ανακαλυφθέντα κοιτάσματα λιγνίτη.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Περιφέρειας Θεσσαλίας
Georgius Lecapenus, a monk of Thessaly, who lived about the middle of the fourteenth century, and
wrote on grammar and rhetoric. A treatise, Peri suntaxeos ton rhematon, De Constructione
Verborum, was printed at Florence A. D. 1515 and 1520, and at Venice, by Aldus
Manutius and Asulanus A. D. 1525, with the Greek grammar of Theodore Gaza. In
the printed editions the work is said to be by George Lecapenus; but Allatius,
on the authority of several MSS., claims it as the work of Michael Syncellus of
Jerusalem. Some works of George Lecapenus remain in MS. Among them are: 1. A Grammar,
or rather Lexicon of Attic Words, in alphabetical order. 2. An Exposition of the
Enchiridion of Epictetus. 3. A treatise On the Figures of Homer. 4. A History.
5. A Poem, in Iambic verse. 6. Several Letters. He also made a selection of the
Letters of Libanius.
Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Περιφέρειας Θεσσαλίας είναι χαμηλότερο του
αντίστοιχου μέσου κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας. Συγκεκριμένα καλύπτει το 90% του
μέσου κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας για το έτος 1994.
Η Περιφέρεια παράγει το 6,6% του συνολικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος
της χώρας. Στον πρωτογενή τομέα παράγεται το 35,5%, στον δευτερογενή το 22,4%
και στον τριτογενή τομέα το 43,1% του περιφερειακού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος.
Τα αντίστοιχα ποσοστά για τη χώρα είναι 15% για τον πρωτογενή τομέα, 25% για τον
δευτερογενή και 60% για τον τριτογενή.
Διαχρονικά, παρατηρείται, μικρή τάση στροφής της περιφερειακής οικονομίας
προς τον τριτογενή τομέα, αφού αυξάνεται η συμμετοχή του τομέα αυτού στο συνολικό
περιφερειακό ΑΕΠ και μικρή κάμψη του πρωτογενή και δευτερογενή τομέα.
Όσον αφορά την παραγωγικότητα, η Περιφέρεια βρίσκεται σε χαμηλότερο
επίπεδο από τη χώρα. Σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση η παραγωγικότητα της Περιφέρειας
βρίσκεται στο 68% του μέσου όρου της Ε.Ε. για το 1996, ενώ το 1993 βρισκόταν στο
69%, σημειώνοντας μικρή μείωση.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Περιφέρειας Θεσσαλίας
Το εργατικό δυναμικό του Θεσσαλίας ανέρχεται σε 299,3 χιλ. άτομα ενώ
οι απασχολούμενοι είναι 273,9 χιλ. (1997). Η διαχρονική εξέλιξη του ενεργού πληθυσμού
και της απασχόλησης τα τελευταία χρόνια (1993-97) παρουσιάζεται αύξουσα.
Το 38,7% των απασχολουμένων εργάζεται στον πρωτογενή τομέα, το 17,4%
στον δευτερογενή τομέα και το 43,9% στον τριτογενή τομέα, ενώ τα αντίστοιχα εθνικά
ποσοστά είναι 19,8%, 22,5% και 57,7% (1997). Κατά την περίοδο 1993-1997 φαίνεται
μια σαφής τάση ενίσχυσης του τριτογενή τομέα και μείωσης του δευτερογενή, ενώ
ο πρωτογενής τομέας παραμένει στο ίδιο επίπεδο.
Η τόσο υψηλή συγκέντρωση εργατικού δυναμικού στον πρωτογενή τομέα
παραπέμπει σε παραγωγικά πρότυπα που υποδηλώνουν διαρθρωτική υστέρηση. Στο βαθμό
που η αναδιάρθρωση της γεωργίας συνδυαστεί με έξοδο του εργατικού δυναμικού, τίθεται
ένα σημαντικό πρόβλημα σχεδιασμού διαρθρωτικών πολιτικών. Οι πολιτικές αυτές θα
πρέπει να στοχεύουν στην απορρόφηση του πλεονάζοντος δυναμικού σε εναλλακτικές
(ή συμπληρωματικές) δραστηριότητες τοπικής κλίμακας για την αποφυγή της αποψίλωσης
των αγροτικών περιοχών και την επιδείνωση του αναπτυξιακού προβλήματος.
Ιδιαίτερο πρόβλημα είναι η σημαντική μείωση της βιομηχανικής απασχόλησης
στις βιομηχανικές περιοχές κυρίως του Βόλου
αλλά και της Λάρισας.
Η μείωση αυτή της απασχόλησης, αν και σε κάποιο βαθμό αντισταθμίστηκε από την
αύξηση των δραστηριοτήτων του τριτογενή τομέα, δημιουργεί σοβαρά προβλήματα επανακατάρτισης
του εργατικού δυναμικού που παρουσιάζουν ή προβλέπεται να παρουσιάσουν αυξημένη
ζήτηση.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Περιφέρειας Θεσσαλίας
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
