Το μεγαλύτερο μουσείο του νεότερου ελληνικού πολιτισμού στη Θεσσαλία και ένα από τα μεγαλύτερα της Ελλάδας οφείλει την ύπαρξή του στην άοκνη δραστηριότητα της Λαογραφικής Εταιρείας Λάρισας. Η Λαογραφική Εταιρεία ιδρύθηκε το 1974 σε μια συστηματική προσπάθεια συγκέντρωσης και διάσωσης του λαογραφικού πλούτου της περιοχής. Αρχικά η Λαογραφική Εταιρεία και η μουσειακή συλλογή της στεγάστηκαν σε αίθουσα του δημαρχείου της πόλης έως το 1981, οπότε ιδρύθηκε το Λαογραφικό Ιστορικό Μουσείο Λάρισας ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, που μεταστεγάστηκε στην οδό Μανδηλαρά 74 και άνοιξε τις πύλες του για το κοινό το 1983. Το 2000 αποπερατώθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού το
νέο κτίριο του μουσείου,
ένας χώρος υψηλών προδιαγραφών, που επέτρεψε την πλήρη ανάδειξη και εκθεσιακή αξιοποίηση των συλλογών.
Οι Συλλογές του Μουσείου αριθμούν σήμερα περί τα 20.000 αντικείμενα, που στην πλειοψηφία τους ανάγονται χρονολογικά στο 19ο και στο α΄ μισό του 20ού αι. Καύχημα του μουσείου αποτελούν οι μοναδικοί
ξυλότυποι,
τα σταμπωτά υφάσματα Τυρνάβου,
τα εργαλεία του προμηχανικού αγροτικού βίου,
καθώς και η συλλογή χαρακτικών από το 15ο αι. και εξής.
Κοντά σε αυτά έρχονται να προστεθούν έργα της κοσμικής
και εκκλησιαστικής αργυροχοΐας,
τα κεραμικά
και χάλκινα σκεύη,
τα κεντήματα
και φυσικά οι τοπικές ενδυμασίες.
Από τα δίχτυα του ψαρά και τα εργαλεία του γεωργοκτηνοτρόφου μέχρι την
οικογενειακή εστία,
από την τέχνη των μουσικών μέχρι τα όπλα του πολέμου, τα εκθέματα του μουσείου αγγίζουν κάθε πτυχή του παραδοσιακού πολιτισμού με σημείο αναφοράς το θεσσαλικό χώρο.
Παράλληλα το μουσείο οργανώνει εκπαιδευτικά προγράμματα με θέματα εμπνευσμένα από το λαϊκό πολιτισμό και την παράδοση, ενώ στα πλαίσια των δραστηριοτήτων του Μουσείου που απευθύνονται στο ευρύ κοινό εντάσσονται περιοδικές εκθέσεις, διαλέξεις, αλλά και σεμινάρια εκμάθησης παραδοσιακών τεχνών.
