Είναι το αρχαιότερο και το ωραιότερο
μοναστήρι
της Επιδαυρίας.
Βρίσκεται στ' ανατολικά όρια του
Δήμου
της Επιδαύρου, πλησίον της εθνικής οδού
Κορίνθου
-
Επιδαύρου.
Η ονομασία της προήλθε πιθανώτατα από την αρχαία ελληνική λέξη "άγνους"=
λυγαριά, φυτό που αφθονεί στην περιοχή και στην κοντινή λίμνη. Υπάρχει όμως και
μια άλλη επικρατέστερη άποψη για την ονομασία της Μονής, όπως την έχει καταγράψει
η τοπική λαϊκή μούσα, που μιλάει γιά τα γύρω μοναστήρια της Παναγίας, "....στο
Στείρι εστήριξε, στην Αγνάντα αγνάντεψε, στην Φανερωμένη φανερώθηκε, στο Σπήλαιο
στερεώθηκε...".
Κατά την επικρατέστερη άποψη μελετητών, ο ναός είναι κτίσμα του 11ου
αι., ενώ η Μονή είναι παλαιότερη και οπωσδήποτε προϋπήρχε της Τουρκοκρατίας.
Η Μονή παρουσιάζει φρουριακή μορφή καί περιβάλλεται από υψηλά καί
ισχυρά τείχη. Προστατεύεται επίσης από πύργους, πολεμίστρες καί καταχύστρα. Από
τα σωζόμενα κτίρια, έχουμε σαφή εικόνα του τετράπλευρου κτιριακού συγκροτήματος,
που υψώνεται γύρω από την περιορισμένη εσωτερική της αυλή.
Η κυρία είσοδος ασφαλιζόταν από δίφυλλη ξύλινη πόρτα, πάχους 6 - 8
εκ., ενισχυμένη με σιδηρά ελάσματα.
Ο ρυθμός του ναού είναι σύνθετος. Εσωτερικά, είναι μονόκλιτη βασιλική
με τρούλο, ενώ εξωτερικά, εμφανίζει σταυρόμορφη όψη. Είναι κράμα βασιλικής μετά
τρούλου και βυζαντινού ρυθμού.
Το πλέον εντυπωσιακό όμως όλων, είναι οι αγιογραφίες του ναού που
διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση. ´Εχει γραφεί ότι οι αγιογραφίες ανέρχονται
σε 1250. Τέλος, το τέμπλο του ναού έχει ηλικία 300 ετών.
