Στο 51ο χλμ της οδού
Αμφισσας
-
Γραβιάς, αμαξιτός ασφαλτόδρομος,
διασχίζοντας το ελατοδάσος της ΒΑ πλευράς της
Γκιώνας,
οδηγεί στο πανέμορφο κεφαλοχώρι την Καλοσκοπή, 335 κατοίκων που βρίσκεται σε περίοπτη
θέση και σε υψόμετρο 1100 μ. Το πρώτο όνομά του ήταν "Kουκουβίστα".
Το νέο όνομα το έλαβε από την "καλή σκοπιά", αντικρύζοντας από ψηλά
που είναι τον γύρω ευρύ ορίζοντα.
Το χωριό βρίσκεται στο μέσο πυκνού δάσους από ψηλόκορμα έλατα, ενώ
στη νότια πλευρά, το δάσος της πλαγιάς που κατεβαίνει από τη "Λυρίτσα",
μία από τις κορυφές της Γκιώνας, με τα πλατύφυλλα πλατάνια και χαμηλότερα τις
βελανιδιές, τις καρυδιές, τις μηλιές και τις κερασιές, συμπληρώνει το καταπράσινο
εξαίσιο τοπίο. Λόγω της θέσης του το χωριό αποκαλείται από πολλούς ως "Μπαλκόνι
της Γκιώνας". Η Καλοσκοπή διαθέτει πλούσια βλάστηση, άφθονα πηγαία
νερά που ξεχειλίζουν τις πέτρινες γουβωτές κρήνες και ποτίζουν τους καλοπεριποιημένους
κήπους των σπιτιών. Τα πηγαία νερά, το υγιεινό της κλίμα και τα αρκετά ωραία τοπία
που διαθέτει, καθιστούν την Καλοσκοπή ιδεώδη τόπο παραθερισμού και την μεταμορφώνουν
σε καλοκαιρικό παράδεισο που απολαμβάνει κάθε χρόνο το πλήθος των παραθεριστών
της. Πηγή ζωής για το χωριό, αλλά και για τα χωριά του κάμπου, αποτελλεί το "Κεφαλόβρυσο",
μία από τις πηγές του Βοιωτικού
Κηφισού,
που συναντάμε διασχίζοντας χωμάτινο αυτοκινητόδρομο καλής βατότητας που συνδέει
την Καλοσκοπή με το γειτονικό χωριό το
Οινοχώρι.
Αλλα αξιοθέατα του χωριού είναι η εξοχική τοποθεσία Τράκα, 3 χλμ. νότια του χωριού,
το γραφικό εξωκκλήσι της Αγίας Ελένης στο Κεφαλόβρυσο, η πηγή του Κεφαλόβρυσου,
η πηγή της Μπάρμπεσης, η Κρύα βρύση, ο Αγιαννάκης, οι νερόμυλοι και τα γραφικά
γεφυράκια. Αυτοκινητόδρομος φθάνει σε μία από τις κορυφές της Γκιώνας με υπέροχη
θέα προς την
Πελοπόννησο,
την
Εύβοια και την ενδότερη
Στερεά Ελλάδα.
Επί Φραγκοκρατίας μαρτυρείται η ύπαρξη του χωριού Κουκουβίστα, ενώ
στις αρχές του 19ου αιώνα, εκατοικείτο από 75 οικογένειες. Στον αγώνα της Παλιγγενεσίας
ξεχώρισε ο αγωνιστής Παπαντρέας Μώρης, ο φημισμένος Παπαντριάς, ο οποίος πολέμησε
υπό τις διαταγές του Πανουργιά στην Αλαμάνα, με τον Οδυσσέα Ανδρούτσο στο Χάνι
της Γραβιάς και ανδραγάθησε στη μάχη των Βασιλικών. Κατά την άλωση του Κάστρου
των Σαλώνων έλαβαν μέρος 26 Κουκουβιστιανοί. Ανατολικά του χωριού είναι η τοποθεσία
"Πολεμίστρες", απ' όπου τα παλληκάρια αμύνονταν εμποδίζοντας τους Τούρκους να
προχωρήσουν προς το χωριό, αφού προηγουμένως μετέφεραν τα γυναικόπαιδα για προφύλαξη
στη θέση "Κορακοφωλιά", σε μια μεγάλη σπηλιά στη Γκιώνας.
Η Καλοσκοπή κάηκε από τους γερμανούς στην κατοχή, αλλά ξαναχτίστηκε.
Ξεχωρίζει ο Ναός του Αγίου Γεωργίου με το θαυμάσιο τέμπλο, το κωδωνοστάσιο και
το ρολόι.
Οι κάτοικοι ασχολούνται με την καλλιέργεια των κηπευτικών ( φασόλια,
πατάτες), οσπρίων, την κτηνοτροφία, μελισσοκομία και με την αμπελοκαλλιέργεια.
Πρόσφατα άρχισαν από τον Ε.Ο.Τ οι εργασίες αναμόρφωσης του υπάρχοντος
κτιρίου του σχολείου με σκοπό προσεχώς να λειτουργήσει ως Ξενώνας.