Εμφανίζονται 81 τίτλοι με αναζήτηση: Ιστορία στην ευρύτερη περιοχή: "ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ Σύμπλεγμα νήσων ΕΛΛΑΔΑ" .
ΚΑΡΠΑΘΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Το τελευταίο νησί στο Ν.Α. άκρο της Μεσογείου, το πιο μακρινό σύνορο
της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υψώνεται αγέρωχα ορεινή ανάμεσα στην Κρήτη
και τη Ρόδο καταμεσίς στο
Καρπάθιο Πέλαγος. Η ιστορία
της Κραπάθου, όπως είναι το όνομα του νησιού κατά τον Όμηρο, είναι αρχαιότατη.
Αυτό αποδεικνύουν οι μινωικοί και μυκηναϊκοί τάφοι και οικισμοί της β χιλιετίας
που μπορεί κάποιος να επισκεφτεί σε διάφορα σημεία του νησιού. Το 1000 π.Χ. το
νησί κατακτούν οι Δωριείς. Στα κλασσικά και ελληνιστικά χρόνια η Κάρπαθος ακολουθεί
την ταραγμένη ιστορία ολόκληρης της Ελλάδας.
Το 42 π.Χ. υποδουλώνεται στους Ρωμαίους και αργότερα περνά στη Βυζαντινή κυριαρχία.
Με την επανάσταση του 1821 απελευθερώνεται και το 1830 αποδίδεται ξανά στους Τούρκους
βάσει συνθήκης. Το 1912 κατακτάται από τους Ιταλούς και παραμένει στην εξουσία
τους μέχρι τον 1947, οπότε και ενσωματώνεται με την υπόλοιπη Ελλάδα.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
του Δημοτικού Οργανισμού
Τουρισμού Καρπάθου.
ΣΥΜΗ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Η ιστορία του νησιού ξεκινά από τους αρχαίους χρόνους, από την μυθολογία.
Η αρχαία ονομασία της ήταν Αίγλη, Μεταποντίς και Καρική. Πρώτοι κάτοικοι του νησιού
θεωρούνται οι Κάρες και ο Λέλεγες.
Η Σύμη αναφέρεται στην Ιλιάδα, στον πόλεμο της Τροίας
στον οποίο συμμετείχε ο βασιλιάς της Νιρέας με τρία ποία. Ο Ηρόδοτος την αναφέρει
σαν μέλος της Δωρικής Εξάπολης. Από το 480 η Σύμη ανήκει στην Αθηναϊκή Συμμαχία.
Στην Ρωμαϊκή και την Βυζαντινή εποχή, η τύχη της είναι στενά συνδεδεμένη
με της Ρόδου.
Από το 1309 αρχίζει μια περίοδος ευημερίας για το νησί με την ανάπτυξη
της ναυτιλίας, του εμπορίου, της σπογγαλιείας, της ναυπηγικής και των τεχνών.
Αυτήν την περίοδο αρχίζει και η οικιστική ανάπτυξή της, η ομορφιά της οποία διατηρείται
μέχρι σήμερα. Τα σπίτια άρχισαν να απλώνονται και έξω από το κάστρο αλλά συγχρόνως
να εγκαταλείπονται και παλαιοί οικισμοί της. Την ίδια εποχή κτίζονται και οι περισσότερες
εκκλησίες της.
Το 1457 και 1485 αποκρούουν τουρκικές επιθέσεις. Το 1522, βλέποντας
την ματαιότητα της αντίστασης και προσπαθώντας να διασώσουν όσα περισσότερα μπορούν,
προσφέρουν δώρα στον σουλτάνο και καταφέρνουν να τους παραχωρηθούν πολλά προνόμια.
Έτσι έχουν την ελευθερία της θρησκείας και της γλώσσας, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη
των γραμμάτων και των τεχνών. Εκτός αυτού τους παραχωρείται και το προνόμιο της
σπογγαλιείας σε όλες τις θάλασσες της τουρκικής αυτοκρατορίας.
Συμμετείχε στην απελευθέρωση του έθνους και ενίσχυε οικονομικά τον
ελληνικό στόλο, σε τακτά χρονικά διαστήματα, εκτός των έκτακτων εισφορών στους
Μπουμπουλίνα, Μιαούλη, Θέμελη και άλλους.
Το 1832 η Σύμη επανέρχεται στην τουρκική κυριαρχία, και αντιδρά με
κάθε τρόπο: το 1869 στην απόπειρα κατάργησης των προνομίων, το 1875 και 1885 στην
απογραφή των κατοίκων, το 1908 στην δεύτερη απόπειρα κατάργησης προνομίων, μια
και ότι κέρδιζε η Σύμη από τον αγώνα της για την διατήρηση των προνομίων, αποτελούσε
κέρδος και για τα άλλα νησιά.
Τον 1912 την τουρκική διαδέχεται η ιταλική κυριαρχία, η οποία και
κράτησε μέχρι τις 25 Σεπτεμβρίου 1944, ημέρα που έγινε κι η ανατίναξη του κάστρου
της και των γύρω συνοικιών. Στις 8 Μαϊου 1945 υπογράφεται το πρωτόκολλο παράδοσης
της Δωδεκανήσου και στις
7 Μαρτίου 1948 γίνεται η ενσωμάτωση με το ελληνικό κράτος.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
του Δήμου Σύμης.
ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Οι ελάχιστες μνείες των συγγραφέων και οι περισσότερες και ευγλωττότερες
επιγραφές μας δείχνουν ότι η Αστυπαλιά ήταν γνωστή και ονομαστή από τους αρχαίους
ιστορικούς χρόνους. Παλαιότεροι κάτοικοί της φέρονται οι Κάρες που την ονόμαζαν
Πύρρα για το κοκκινωπό χρώμα του εδάφους της. Για αιώνες το νησί ανήκει στο μεγάλο
ναυτικό κράτος του Μίνωα κι αργότερα δέχεται Αχαιούς αποίκους, προερχόμενους κατά
μια μαρτυρία από τα Μέγαρα και κατ' άλλη από την Επίδαυρο.
Και μόνο από τη γλώσσα βλέπουμε ότι το νησί συγκαταλέγεται στην μεγάλη
δωρική οικογένεια. Στα μετά τους περσικούς πολέμους χρόνια η Αστυπάλαια ανήκει
στην αθηναϊκή συμμαχία, όπως προκύπτει από τους φορολογικούς καταλόγους των Αθηνών.
Η θέση της ευλίμενης Αστυπαλιάς στο Αιγαίο προκάλεσε ενωρίς το ενδιαφέρον
των Ρωμαίων κι η συμμαχία ανάμεσα στον δήμο της νήσου και στη ρωμαϊκή σύγκλητο
κράτησε αιώνες, αφού οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν την Αστυπαλιά ως ορμητήριο για
την αντιμετώπιση των πειρατών του Αιγαίου, δίνοντας ταυτόχρονα στους κατοίκους
εσωτερική αυτονομία. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους, η
Αστυπάλαια δόθηκε, το 1207, στον Ιωάννη Κιρίνι, ένα Βενετό ευγενή και τυχοδιώκτη.
Από τότε και επί 4 αιώνες - με ένα διάλειμμα 64 χρόνων (1269-1333) κατά το οποίο
την ανακατέλαβαν οι Βυζαντινοί - το νησί υπήρξε φέουδο του οίκου των Κιρίνι που
κατείχαν επιπλέον την Τήνο και τη Μύκονο. Το 1341 ύστερα από μια άγρια επιδρομή
του Εμίρη του Αϊδίνιου, Ομάρ Μπέη Μορβασάν, το νησί ερημώθηκε και έμεινε ακατοίκητο
για 72 χρόνια. Το 1413 ο Ιωάννης Δ' Κιρίνι προσπάθησε να εγκαταστήσει αποίκους
και να ιδρύσει νέα πόλη στη θέση της παλιάς, την οποία ονόμασε Αστυνέα. Η προσπάθειά
του αυτή όμως δεν πέτυχε γιατί δεν τον ακολούθησαν αρκετοί κάτοικοι. Αργότερα
άρχισε η εγκατάσταση νέων αποίκων και τότε ξανακτίστηκε η Αστυπάλαια. Στις 2 Οκτωβρίου
1540 την κατέλαβαν οι Τούρκοι και την περιέλαβαν στα "Δώδεκα προνομιούχα
νησιά του Αιγαίου". Το 1821 η Αστυπάλαια προσχώρησε πρόθυμα στην Επανάσταση.
Το 1830 στη διάσκεψη του Λονδίνου, που χάραξε τα όρια του νέου Ελληνικού Κράτους,
το νησί παρέμεινε στη κατοχή της Τουρκίας μέχρι το 1912, οπότε και κατελήφθη από
τους Ιταλούς. Η ιταλική κατοχή κράτησε μέχρι το 1943, και το 1947 η Αστυπάλαια
δόθηκε στην Ελλάδα μαζί με όλα τα Δωδεκάνησα.
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Αναπτυξιακής Δωδεκανήσου Α.Ε.
ΡΟΔΟΣ (Αρχαία πόλη) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
The present city was founded at the time of the Peloponnesian War by the same architect, as they say, who founded the Peiraeus.
...Also the inhabitants of the island of Rhodes left the cities of Ielysus, Lindus, and Cameirus and settled in one city, that which is now called Rhodes.
ΚΩΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Περί το 411 π.Χ., η Κως είχε γκρεμιστεί συθέμελα από ισχυρό σεισμό, το μεγαλύτερο απ' όσους θυμόμαστε όπως γράφει ο Θουκυδίδης και οι κάτοικοί της είχαν καταφύγει στα βουνά. Ο Λακεδαιμόνιος Αστύοχος που περνούσε από κεί με μερικά πλοία λεηλάτησε πλήρως το νησί, αφήνοντας πίσω μόνο τους ελεύθερους πολίτες που δεν εξανδραπόδισε.
The cities of Lycia and of Caria, along with Cos and Rhodes, were overthrown by a violent earthquake that smote them. These cities also were restored by the emperor Antoninus, who was keenly anxious to rebuild them, and devoted vast sums to this task.
ΡΟΔΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Ο σεισμός που κατέστρεψε τη Ρόδο περί το 226 π.Χ. μεταξύ των άλλων καταστροφών τσάκισε στα γόνατα και τον περίφημο κολοσσό ύψους 32 μ. και τον ξάπλωσε στο έδαφος. Σημαντική βοήθεια ήρθε τότε στη Ρόδο από διάφορα σημεία: ο Ιέρων των Συρακουσών έστειλε έξι τάλαντα αργύρου (περίπου 155 κιλά) και αργυρούς λέβητες για την ανοικοδόμηση του τείχους, παρείχε δε ατέλεια στα πλοία της Ρόδου.
The cities of Lycia and of Caria, along with Cos and Rhodes, were overthrown by a violent earthquake that smote them. These cities also were restored by the emperor Antoninus, who was keenly anxious to rebuild them, and devoted vast sums to this task.
This extract is from: Pausanias. Description of Greece (ed. W.H.S. Jones, Litt.D., & H.A. Ormerod, 1918). Cited Oct 2002 from The Perseus Project URL below, which contains comments & interesting hyperlinks.
Sister-wife of Mausolus. When the Rhodians attacked Halikarnassos in an attempt to take Caria, Artemisia defeated them, embarked her own soldiers and oarsmen in the ships of the Rhodians and set forth for Rhodes. conquered the island, and gained possession of some Greek cities on the mainland. After taking Rhodes and killing its leading men, put up in the city of Rhodes a trophy of her victory, including two bronze statues, one representing the state of the Rhodians, the other herself.
Rhodes was the chief naval power of the Mediterranean during the last three centuries before Christ: its power was broken B.C. 42, at its capture by Cassius.
1224 - 1246
1246 - 1250
1250 - 1261
1283 - 1306
1306 - 22/12/1522
Οι Γενοβέζοι, που είχαν καταλάβει το νησί με αγώνες 3 ετών κατά των Τούρκων, πούλησαν το νησί στους Ιωαννίτες Ιππότες
4/5/1912 - 1943
Hellenion (holy place in Naucratis), founded jointly by the Ionian cities of Chios, Teos, Phocaea, and Clazomenae, the Dorian cities of Rhodes, Cnidus, Halicarnassus, and Phaselis, and one Aeolian city, Mytilene.
Greek trading establishment founded by the Rhodians in NE Spain, 18 km E of Figueras. According to an ancient tradition recorded by Scymnus and Strabo, it was probably founded when the Rhodian thalassocracy, the rival of the Phoenicians, achieved its maximum expansion in the W Mediterranean (Balearics, Catalan coasts of Iberia, Gulf of Leon) at the end of the 9th or the beginning of the 8th c. In any event the colony was founded before the First Olympiad, or before 776 B.C. Much Rhodian material, although dating a century later, has also been found in S France.
This extract is from: The Princeton encyclopedia of classical sites, Princeton University Press 1976. Cited Oct 2002 from Perseus Project URL below, which contains bibliography & interesting hyperlinks.
Graeco-Roman city founded ca. 582 B.C. by Rhodio-Cretan colonists from Gela led by Aristonoos and Pystilos.
Among the hills some 6.5 km N-NW of Kumluca. According to Theopompos the city was named after Rhode, daughter of Mopsos; this however is no more than the usual eponymous fabrication, and the foundation from Rhodes which the name implies is generally accepted. Its existence in the 4th c. B.C.
This extract is from: The Princeton encyclopedia of classical sites, Princeton University Press 1976. Cited Oct 2002 from Perseus Project URL below, which contains bibliography & interesting hyperlinks.
About 11 km SE of Kumluca. First mentioned by pseudo-Skylax in the 4th c. B.C. The foundation was attributed to Rhodes; according to the story certain Rhodian sailors arriving in Lycia called out "ga, ga", either as a request to the natives for land or on sighting land in a storm; they then founded a city and called it Gagai.
This extract is from: The Princeton encyclopedia of classical sites, Princeton University Press 1976. Cited Oct 2002 from Perseus Project URL below, which contains bibliography & interesting hyperlinks.
A Messapic city ca. 2 km SW of Lupiae (Lecce), in a low-lying area called La Cupa. Although it is frequently mentioned by ancient writers, who call it the birthplace of the poet Ennius, nothing precise is known of its origins. Strabo thought it was founded by the Rhodians, who, together with colonists from Crete, appear to have colonized the Salentine peninsula, according to a tradition handed down by Herodotos.
This extract is from: The Princeton encyclopedia of classical sites, Princeton University Press 1976. Cited Oct 2002 from Perseus Project URL below, which contains bibliography & interesting hyperlinks.
A Sikel city mentioned by Diodoros, Plutarch, Cicero, and Pliny. From Diodoros we learn that it was 100 stades from Agyrion. It was colonized by Rhodio-Cretans, who brought with them the cult of the Great Mother.
About 1 km W of Kumluca. The city is recorded by Hekataios and by several later writers. Pliny calls it a city of the Rhodians; and probably, like its neighbors Rhodiapolis, Gagai, and Phaselis, it was founded from Rhodes.
Both Siris and the Sybaris which is on the Teuthras were founded by the Rhodians.
On the E coast of Lycia, 50 km S-SW of Antalya. Founded according to tradition in 690 B.C. by the Rhodians
Ο Στράβων αναφέρει πως η πόλη Ελπίαι ιδρύθηκε από Ρόδιους και Κώους (Στράβ. 14,2,10).
Since that time, also, they (the Rhodians) have sailed as far as Iberia; and there they founded Rhodes, of which the Massaliotes later took possession; among the Opici they founded Parthenope; and among the Daunians they, along with the Coans, founded Elpiae.
A Rhodian deme in Caria 11 km S of Marmaris, probably attached to the city of Lindos.
Bybassos was among the more important of the Rhodian mainland demes, and the demotic is frequent in the inscriptions.
Amnistos was a Rhodian deme attached to the city of Kamiros.
A deme of the incorporated Rhodian Peraea, mentioned by Pomponius Mela
City in Caria 27 km SW of Marmaris, a deme of the incorporated Rhodian Peraea, attached to the city of Kamiros.
A conspicuous peak in Caria, 9 km N of Marmaris, where the remains are probably those of a Peraean deme of Rhodes attached to the city of Kamiros
Town in Caria, the most important deme of the Rhodian Peraea, attached to the city of Lindos.
ΛΕΡΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Anaximenes of Lampsacus says that the Milesians colonized the islands Icaros and Leros.
ΡΟΔΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
In the war of certain Cretan cities supported by Macedon against Rhodes and her allies (204-201), the powerful Hierapytnian fleet, which was probably active in piracy, attacked Kos and Kalymnos. After the war the city changed sides and made a treaty with Rhodes (201-200), indicating that Rhodes needed her support in suppressing piracy.
ΡΟΔΟΣ (Αρχαία πόλη) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Article by Diodorus of Sicily
In 305, Antigonus Monophthalmus, one of the Diadochi (successors of Alexander
the Great), sent out his son Demetrius Poliorcetes to capture the city and island of Rhodes.
It controlled the entrance to the Aegean
Sea, and its capture was necessary if Antigonus wanted to liberate Greece
and Macedonia. Diodorus of
Sicily tells about the siege
in his World History 20.81 and 20.100. The translation was made by M.M. Austin.
After this year Euxenippus became archon at Athens
[1] [...]. During his year of office war broke out between the Rhodians and Antigonus
for more or less the following reasons. The city of Rhodes had a powerful navy
and enjoyed the finest government in Greece,
and so was an object of competition between the dynasts and kings, as each sought
to win it over to his friendship. Seeing ahead where its advantage lay, it concluded
friendship with each of the protagonists separately and took no part in the wars
the dynasts fought against each other [2]. And so it happened that it was honored
by each of them with royal presents, and prospered greatly by remaining at peace
for a long time. It had reached such a peak of power that it took up on its own,
on behalf of the Greeks, the war against the pirates and cleared the sea of that
scourge.
Alexander, the most powerful man in human memory, honored it above
all cities, deposited there his will concerning the whole kingdom [3] and in general
admired it and enhanced its preeminence.
The Rhodians, then, by establishing friendship with all the dynasts,
kept themselves immune from any justifiable complaint, but their sympathies inclined
most towards Ptolemy. For it so happened that they derived the majority of their
revenues from the merchants sailing to Egypt and that in general their city was
sustained by that kingdom. [...]
The Rhodians, then, brought the war to a close after a siege of one
year. They honored with appropriate presents those who had shown bravery in the
face of danger and conferred freedom and citizenship on the slaves who had displayed
courage. They also set up statues of king Cassander and king Lysimachus, who although
they held second place in the general estimation had yet made a great contribution
to the salvation of the city [4].
But as for Ptolemy, they wished to repay his favor with an even greater
one, and sent sacred ambassadors to Africa to ask the oracle of Ammon whether
he advised the Rhodians to honor Ptolemy as a god. When the oracle had given its
assent they consecrated a square enclosure in the city, which they called the
Ptolemaeum, and constructed on each of its sides a galery 200 meters long. They
also rebuilt the theater, the parts of the wall that had collapsed and the other
buildings that had been destroyed, all far more beautifully than before.
Note 1: The year 305/304.
Note 2: Rhodes was a mercantile state, that benefited from peace.
Note 3: This is fiction.
Note 4: Cassander and Lysimachus had sent blockade-runners. The most famous
statue erected after the siege was not dedicated to these kings, but to the Sun:
the famous Colossus of Rhodes.
This text is cited August 2003 from the Livius Ancient History Website URL below, which contains interesting hyperlinks.
While these things were going on (Mithridates massacre of Romans in
Asia) the Rhodians strengthened their walls and their harbor and erected engines
of war everywhere, receiving some assistance from Telmessus and Lycia. All the
Italians who escaped from Asia collected at Rhodes, among them Lucius Cassius,
the proconsul of the province. When Mithridates approached with his fleet, the
inhabitants destroyed the suburbs in order that they might not be of service to
the enemy. Then they put to sea for a naval engagement with some of their ships
ranged for an attack in front and some on the flank. Mithridates, who was sailing
around in a quinquereme, ordered his ships to extend their wing out to sea and
to quicken the rowing in order to surround the enemy, for they were fewer in number.
The Rhodians were apprehensive of this man?uvre and retired slowly. Finally they
turned about and took refuge in the harbor, closed the gates, and fought Mithridates
from the walls. He encamped near the city and continually tried to gain entrance
to the harbor, but failing to do so he waited for the arrival of his infantry
from Asia. In the meantime there was continual skirmishing going on among the
soldiers in ambush around the walls. As the Rhodians had the best of it in these
affairs, they gradually plucked up courage and kept their ships well in hand in
order to dart upon the enemy whenever they should discover an opportunity.
As one of the king's merchantmen was moving near them under sail a
Rhodian two-bank ship advanced against it. Many on both sides hastened to the
rescue and a severe naval engagement took place. Mithridates outweighed his antagonists
both in fury and in the multitude of his fleet, but the Rhodians circled around
and rammed his ships with such skill that they took one of his triremes in tow
with its crew and tackle and much spoil, and brought it into the harbor. Another
time, when one of their quinqueremes had been taken by the enemy, the Rhodians,
not knowing this fact, sent out six of their swiftest ships to look for it, under
command of their admiral, Demagoras. Mithridates despatched twenty-five of his
against them. Demagoras retired before them until sunset. When it began to grow
dark and the king's ships turned around to sail back, Demagoras fell upon them,
sunk two, drove two others into Lycia, and returned home on the open sea by night.
This was the result of the naval engagement, as unexpected to the Rhodians on
account of the smallness of their force as to Mithridates on account of the largeness
of his. In this engagement while the king was sailing about in his ship and urging
on his men, an allied ship from Chios ran against his in the confusion with a
severe shock. The king pretended not to mind it at the time, but later he punished
the pilot and the lookout man, and conceived a hatred for all Chians.
About the same time the land forces of Mithridates set sail in merchant
vessels and triremes, and a storm, blowing from Caunus, drove them toward Rhodes.
The Rhodians promptly sailed out to meet them, fell upon them while they were
still scattered and suffering from the effects of the tempest, captured some,
rammed others, and burned others, and took about 400 prisoners. Thereupon Mithridates
prepared for another naval engagement and siege at the same time. He built a sambuca,
an immense machine for scaling walls, and mounted it on two ships. Some deserters
showed him a hill that was easy to climb, where the temple of Zeus Atabyrius was
situated, surrounded by a low wall. He placed a part of his army in ships by night,
distributed scaling ladders to others, and commanded both parties to move silently
until they should see a fire signal given from Mount Atabyrius; and then to make
the greatest possible uproar, and some to attack the harbor and others the wall.
Accordingly they approached in profound silence. The Rhodian sentries knew what
was going on and lighted a fire. The army of Mithridates, thinking that this was
the fire signal from Atabyrius, broke the silence with a loud shout, the scaling
party and the naval contingent shouting all together. The Rhodians, not at all
dismayed, answered the shout and rushed to the walls in crowds. The king's forces
accomplished nothing that night, and the next day they were beaten off.
The Rhodians were most dismayed by the sambuca, which was moved against
the wall where the temple of Isis stands. It was operating with weapons of various
kinds, both rams and projectiles. Soldiers in numerous small boats circled around
it with ladders, ready to mount the wall by means of it. Nevertheless the Rhodians
awaited its attack with firmness. Finally the sambuca collapsed of its own weight,
and an apparition of Isis was seen hurling a great mass of fire down upon it.
Mithridates despaired of his undertaking and retired from Rhodes. (Appian, Mith. 4.22)
ΚΑΛΥΜΝΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
ΡΟΔΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΣ (Δήμος) ΡΟΔΟΣ
Ο Αρχάγγελος ήταν τότε γνωστός ως Δήμος Ποντορέων που άνηκε στο κράτος της Ιαλυσού και βρισκόταν στην παραλιακή θέση Πετρώνας, που στο Μεσαίωνα μεταφέρθηκε στο εσωτερικό για ασφάλεια από τις πειρατικές επιδρομές και πήρε το όνομα Αρχάγγελος. Η κεραμική τέχνη βρίσκεται σε ακμή και στον Μεσαίωνα. Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός πήρε από τον Πετρώνα τα ελαφρά τούβλα για να καλύψει τον θόλο της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη
1309 μ.Χ. Η Ρόδος και ο Αρχάγγελος τίθονται υπό την εξουσία των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννου μέχρι το 1522 μ.Χ. Στα χρόνια αυτά χτίστηκε και το κάστρο (1476) φρούριο για την προστασία των κατοίκων, ερείπια του οποίου σώζονται μέχρι σήμερα.
1522-1912 μ.Χ. Η Ρόδος τελεί υπό την σκλαβιά των Αγαρήνων.
1912 : Οι Ιταλοί καταλαμβάνουν τα Δωδεκάνησα για 32 χρόνια.
1948 : Απελευθέρωση της Δωδεκανήσου και ενσωμάτωση στην Ελλάδα.
1998 Συνένωση του Δήμου Αρχαγγέλου με τις κοινότητες Μαλώνων και Μασάρων
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Αναπτυξιακής Δωδεκανήσου Α.Ε.
ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
H Aστυπάλαια ταξίδεψε μέσα στους αιώνες με το ίδιο όνομα. Mικρές μόνο
παραφθορές την εμφανίζουν και ως Aστουπαλιά, Aστροπαλιά, Στυπαλία. Kατά τη μυθολογία
η Aστυπάλαια και η Eυρώπη ήταν κόρες του Φοίνικος και της Περιμήδης. Aπό την ένωση
της Aστυπάλαιας με τον Ποσειδώνα γεννήθηκε ο Aργοναύτης Aγκαίος και ο βασιλιάς
της Kω
Eυρύπυλος. Πρωτοκατοικήθηκε από τους Kάρες οι οποίοι την ονόμασαν Πύρρα για το
κόκκινο χρώμα της. Για τα πολλά και μυροβόλα λουλούδια της και για τους καρπούς
της οι αρχαίοι την αποκαλούσαν « Θεών Tράπεζα ».
Όπως και τώρα έτσι και τότε, το μέλι της ήταν ονομαστό. Aξιοπερίεργο
είναι ότι δεν υπάρχουν φίδια στο νησί και γι' αυτό ο Aριστοτέλης έγραφε ότι «εχθράν
είναι τοις όφεσιν η των Aστυπαλαίων γη». Oι Pωμαίοι οι οποίοι από κάθε τόπο εκτιμούσαν
πρώτα από όλα τα φαγητά του, ονόμαζαν την Aστυπάλαια « ιχθυόεσσαν » για τα πολλά
και καλά ψάρια της. O Πλίνιος αποδίδει στα σαλιγκάρια του νησιού θεραπευτικές
ιδιότητες. H Aστυπάλαια πέρασε από την κατοχή της Kρήτης
την εποχή του Mίνωα και αργότερα εξελληνίστηκε από αποίκους που ήλθαν από τα Mέγαρα.
Kατά τους αρχαίους χρόνους το νησί θα πρέπει να παρουσίασε ιδιαίτερη
ακμή, όπως μαρτυρούν διάφορα ευρήματα, κυρίως νομίσματα, που βρέθηκαν στη διάρκεια
ανασκαφών, αλλά και συχνές αναφορές σε κείμενα αρχαίων συγγραφέων. Tα ευρήματα
εκτίθενται στο αρχαιολογικό μουσείο που λειτουργεί στον Πέρα Γιαλό, από το οποίο
μπορεί ο επισκέπτης να πιάσει την άκρη του νήματος της ζωής της Aστυπάλαιας. Kατά
την ελληνιστική εποχή υπήρξε λιμάνι - σταθμός των Πτολεμαίων της Aιγύπτου
και κατά την ρωμαϊκή παρουσίασε σημαντική ανάπτυξη χάρη στα πολλά φυσικά λιμάνια
της τα οποία αποτελούσαν ορμητήριο κατά των πειρατών.
Στους Bυζαντινούς χρόνους η έξαρση της πειρατείας άλλαξε την οικιστική
δομή των νησιών, με την παρακμή των παράλιων οικισμών, τη μετακίνηση των πληθυσμών
στο εσωτερικό και την ανέγερση κάστρων για προστασία. Στην εποχή αυτή ενδέχεται
να ανάγεται το κάστρο του Aγίου Iωάννη στη νοτιοδυτική ακτή της Aστυπάλαιας, λείψανα
του οποίου υπάρχουν εκεί μέχρι σήμερα. Όμως η περίοδος με το εντονότερο σημάδι
που διασώθηκε μέχρι τις μέρες μας - το Kάστρο - είναι αυτή της ενετοκρατίας.
Mετά την κατάλυση του βυζαντινού κράτους από τους Φράγκους, το 1204,
και τη δημιουργία του Δουκάτου της Nάξου,
ο Bενετός ιδρυτής του Mάρκος Σανούδος παραχώρησε την Aστυπάλαια στον επίσης Bενετό
ευγενή Iωάννη Kουιρίνι. Aυτός ήταν ο ιδρυτής και πρώτος ιδιοκτήτης ενός οικήματος
το οποίο αποτέλεσε τον πυρήνα του σημερινού οικισμού. Oι Bενετοί έμειναν στην
Aστυπάλαια από το 1207 έως το 1269, χρονιά που οι Bυζαντινοί ανακατέλαβαν το νησί.
Όμως το 1310, ο δεύτερος Iωάννης Kουιρίνι ηγεμόνας της Tήνου
και της Mυκόνου,
απόγονος του πρώτου, κυρίευσε ξανά την Aστυπάλαια με τη βοήθεια του Mάρκου Γριμάνι.
Oι Kουιρίνι έμειναν κύριοι του νησιού για σχεδόν 300 χρόνια. O καθένας με τη σειρά
του ανακαίνιζε και μεγάλωνε το Kάστρο. Πλάκες με τα οικόσημα των ευγενών βενετσιάνων
που το έκτισαν και το κατοίκησαν, εντοιχισμένες σε διάφορα σημεία, μιλούν για
τα περασμένα μεγαλεία τους. Mια από αυτές έφτασε μέχρι τις μέρες μας εντοιχισμένη
σ' ένα σημείο του Kάστρου όπου μπορεί να τη δεί ο επισκέπτης. Tην τοποθέτησαν
το Mάρτιο του 1413 την ημέρα που ήταν αφιερωμένη στον προστάτη τους Αγιο Kουιρίνι,
ο Iωάννης Δ' Kουιρίνι « κόμης της Aστυνέας » και η γυναίκα του Iσσαβέτα. Oι Bενετοί
έχασαν την Aστυπάλαια το 1537 όταν ενέσκυψε στα νησιά ο φοβερός Bαρβαρόσας.
Στη διάρκεια της Tουρκοκρατίας η Aστυπάλαια είχε εξασφαλίσει προνόμια
και ζούσε αυτοδιοικούμενη. Πήρε μέρος στην επανάσταση του 1821, αλλά όπως και
τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα δεν συμπεριελήφθη στα όρια του ελεύθερου ελληνικού κράτους.
Έμεινε υπό Tουρκική κατοχή, μέχρι το 1912 όταν ακολούθησε η Iταλική. Mαζί με όλα
τα Δωδεκάνησα ενσωματώθηκε επισήμως με την Eλλάδα στις 7 Mαρτίου 1948.
ΑΤΑΒΥΡΟΣ (Δήμος) ΡΟΔΟΣ
Η περιοχή του Δήμου Αταβύρου περιλαμβάνει τις κοινότητες Εμπωνα , Κρητηνία, Αγ. Ισίδωρο, Σιάννα, Μονόλιθο και Μανδρικό αποτελεί τμήμα του ενιαίου Ροδιακού κράτους ( 2ος αι.π.χ.),που το συγκροτούσαν οι τρεις γνωστές παλιές πόλεις του νησιού η Ιαλυσός Κάμειρος Λίνδος. Η περιοχή φαίνετε να ανήκει στη πόλη της Καμείρου δεδομένου ότι στα δυτικά του Μονόλιθου έχουν βρεθεί ερείπια αρχαίου οικισμού των Κυμισαλέων που αποτελούσε δήμο της αρχαίας Καμείρου.Τα περισσότερα χωριά της περιοχής υπήρχαν κατά την περίοδο των Ιπποτών, δεδομένου ότι σύμφωνα με τον ιστορικό της εποχής εκείνης Βosio αναφέρονται στα διατάγματα των μεγάλων Μαγίστρων της Ρόδου Orsini 1474 d' Aubusson 1479.
Το μόνο χωριό που δεν υπήρχε τον μεσαίωνα ήταν η Εμπωνα η οποία κτίστηκε αργότερα από κατοίκους από τα Κίταλα όπως αναφέρει το διάταγμα του 1474.Τα Σιάννα αναφέρονται στα διατάγματα ως ιπποτικά φρούρια SIENNE και η Κρητηνία ως CASTEL NUOVO που σημαίνει νέο κάστρο. Ο Μονόλιθος αναφέρονται στα διατάγματα ως ιπποτικό φρούριο. Η Κρητηνία κτίσθηκε από τον Αλθαιμένη πρίγκιπα από την Κρήτη. Ο Αλθαιμένης πήρε χρησμό ότι θα σκοτώσει τον πατέρα του Κατρέα. Για να μην πραγματοποιηθεί ο χρησμός έφυγε από την Κρήτη και με του συντρόφους του έφτασε στην Ρόδο όπου ιδρύει την Κάμειρο και την Κρητηνία.. Ο βασιλιάς Κατρέας ψάχνοντας να βρει τον γιο του έφτασε στο λιμάνι της Αρχαίας Καμείρου εκεί έγινε συμπλοκή με αποτέλεσμα ο γιος να σκοτώσει τον πατέρα κατά λάθος γιατί τον θεώρησε εισβολέα καταπατητή .Απαρηγόρητος ανέβηκε στο Αγιο Όρος Ατάβυρος όπου εκεί έχτισε το ναό του Αταβύριου Διός ώστε να βλέπει από κει ψηλά την πατρίδα του την Κρήτη.
Ο Αγ. Ισίδωρος δεν αναφέρετε όμως εικάζετε ότι υπήρχε εκεί κοντά οικισμός κατά τον μεσαίωνα λόγο του ότι βρέθηκαν ερείπια εξωκλησιού στον ίδιο χώρο όπου λατρευόταν ο Αγ. Ισίδωρος .Οι οικισμοί Μανδρικού, Καμείρου Σκάλας είναι σχετικά νέοι με αγροτικό χαρακτήρα. Η περιοχή το 1522 κυριεύτηκε από τους Τούρκους μέχρι το 1912 που πέρασε στους Ιταλούς και παρέμεινε υπό την κατοχή τους μέχρι τον Β' παγκόσμιο πόλεμο. Η Ρόδος και τα άλλα νησιά ενσωματώθηκαν με την Μητέρα Ελλάδα το Μάρτιο του 1948
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Ατταβύρου
ΚΑΛΥΜΝΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Με τα σημερινά δεδομένα δεν γνωρίζουμε σαφώς ποιοι ήταν οι πρώτοι
κάτοικοι της Καλύμνου. Κατά τη δεύτερη χιλιετηρίδα π.Χ. η Κάλυμνος καταλήφθηκε
και αποικίσθηκε από τους Φοίνικες.
Ίχνη της ακμής της Καλύμνου κατά τους προϊστορικούς εκείνους χρόνους
έχουμε τα σωζόμενα ερείπια στον Εμπορειό
και στο Βαθύ. Στα τέλη του
11ου π.Χ. αιώνα ήταν υπό την κυριαρχία των Περσών, οπότε και απελευθερώθηκε από
την Αθηναϊκή συμμαχία. Βοήθησε στην εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ενώ τον
3ο π.Χ. αιώνα περιήλθε στην εξουσία της Κω
και κατόπιν υπό την κυριαρχία των Ρωμαίων.
Βρέθηκε κατά καιρούς υπό το ζυγό των Ισαύρων, Περσών, Σαρακηνών, Βενετών,
Γενοβέζων, Ιπποτών του Αγίου Ιωάννου, Τούρκων, Ιταλών, απελευθερώθηκε την 31/3/1947
και ενσωματώθηκε στην Ελλάδα
μαζί με τα υπόλοιπα νησιά της Δωδεκανήσου το 1948.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
του Δήμου Καλυμνίων.
ΚΑΣΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Έχει αρχαιότατη ιστορία. Ο Όμηρος την αναφέρει να παίρνει μέρος στον τρωικό πόλεμο μαζί με τα γειτονικά νησιά. Το νησί αποικίστηκε από τους Δωριείς και κατά τους Κλασικούς χρόνους συμμετείχε στην Αθηναϊκή Συμμαχία. Στην περίοδο της Βενετοκρατίας, ακολούθησε την τύχη της Καρπάθου και ανήκε στο φέουδο της οικογένειας των Κορνάρων, μέχρι που την κατέλαβαν οι Τούρκοι. Επί Τουρκοκρατίας το νησί γνώρισε μεγάλη ακμή γιατί κατάφερε να διατηρήσει αρκετά προνόμια. Έτσι στις αρχές της Ελληνικής Επανάστασης, το 1821, είχε συγκεντρώσει εκατό περίπου πλοία, τα οποία προσέφερε πρόθυμα στον Αγώνα. Το Σεπτέμβριο του 1823, με αιφνιδιαστική επίθεση στο Αιγυπτιακό λιμάνι της Δαμμιέτης, οι Κασιώτες κατάφεραν να αιχμαλωτίσουν δεκαεννέα πλοία, που ήταν έτοιμα να αποπλεύσουν για την Κρήτη. Το γεγονός αυτό έκανε τον Μεχμέτ Αλή της Αιγύπτου να αποφασίσει την καταστροφή της Κάσου το Μάιο του 1824. Το 1912 το νησί πέρασε στην ιταλική κατοχή ως και το 1943, και ενσωματώθηκε στην Ελλάδα το 1948.
ΚΩΣ (Πόλη) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Η μυθολογία συνδέει το νησί με τα γεγονότα της εποχής των Γιγάντων
και Τιτάνων. Κατά καιρούς το νησί πήρε διάφορες ονομασίες: Κυννίς, Μεροπίς, Καρίς
και το Νησί των Μακάρων. Το Κως προήλθε από το όνομα της Κόρης του βασιλιά Τρίοπα
ή κατά άλλους ιστορικούς από τον θαλάσσιο καρκίνο που έχουν στην μια όψη τους
τα αρχαία νομίσματα της Κω. Πρωτοκατοικήθηκε από τους Πελασγούς - Κάρες και Λέλεγες.
Ακολούθησαν Φοίνικες και Αχαιοί. Σύμφωνα με τον Ομηρο, η Κως έλαβε μέρος στον
Τρωικό πόλεμο (1194 π.Χ.)
Τον 7ο αιώνα ευημερεί και είναι πολύ ισχυρή. Μαζί με τις πόλεις Ιαλυσσό,
Κάμειρο, Λίνδο, Κνίδο και Αλικαρνασσό ιδρύουν την «Δωρική Εξάπολη», ιερή και πολιτική
συμμαχία. Στον Πελοποννησιακό πόλεμο (431-404 π.Χ.) οι Κώοι παραμένουν σύμμαχοι
των Αθηναίων. Το 333 π.Χ. η Κως συμμάχησε με τον Μέγα Αλέξανδρο, οι στρατηγοί
του οποίου έδιωξαν τους Πέρσες από το νησί. Από την εποχή του Μ. Κωνσταντίνου
330 μ.Χ. η Κως υπάγεται στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Το 1523 μ.Χ. το νησί καταλαμβάνουν
οι Τούρκοι. Η τούρκικη κατοχή κράτησε 390 χρόνια και ο πληθυσμός υπέφερε τα πάνδεινα.
Το 1912 η Ιταλία κατέλαβε το νησί και το φασιστικό καθεστώς καταπίεσε τον λαό
και προσπάθησε να παραποιήσει τη μορφή των νησιών σε πολλά επίπεδα. Μετά την πτώση
της Ιταλίας, κατά την διάρκεια του Β Παγκοσμίου πολέμου το 1943 κατέλαβαν το νησί
οι Γερμανοί οι οποίοι αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν μετά την ήττα τους, αφήνοντας
τα Δωδεκάνησα στους Αγγλους.
Η Κως όπως όλα τα Δωδεκάνησα ενσωματώθηκε με την υπόλοιπη Ελλάδα στις
7 Μαρτίου 1948.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Νοέμβριο 2003 από τουριστικό
φυλλάδιο (1998) του Επαρχείου
Κω.
ΛΕΡΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Η στρατηγική της θέση στο Νοτιοανατολικό Αιγαίο
χάρισε στη Λέρο ένα πλούσιο ιστορικό παρελθόν. Τα πρώτα ανθρώπινα ίχνη στο νησί
εντοπίστηκαν στο Παρθένι
και ανήκουν στη Νεολιθική εποχή. Πρόκειται για ολόκληρο οικισμό που χρονολογείται
από το 8.000 έως το 3.000 π.Χ. Κάρες, Λέλεγες, Φοίνικες, Κρήτες με αρχηγό τους
το Ραδάμανθυ και τον αδελφό του βασιλιά Μίνωα, υπήρξαν οι πρώτοι της κάτοικοι.
Στην ορμητική τους κάθοδο οι Δωριείς έφτασαν ως κατακτητές στη Λέρο. Ο Ομηρος
τη θέλει να παίρνει μέρος από κοινού με την Κάλυμνο
στον Τρωικό Πόλεμο κι αργότερα ο ιστορικός Ηρόδοτος αναφέρει ότι αναπτύσσει στενούς
πολιτικούς, πνευματικούς και εμπορικούς δεσμούς με τους Ίωνες της Μιλήτου.
Τον 5ο αιώνα η Λέρος γνωρίζει μεγάλη πνευματική άνθιση. Είναι η εποχή
του σκωπτικού ποιητή Δημόδικου και του ιστορικού Φερεκύδη. Μετά τους Περσικούς
Πολέμους η Λέρος εντάχθηκε στην Αθηναϊκή Συμμαχία. Τα στρατεύματα του Μεγάλου
Αλεξάνδρου πέρασαν κι αυτά από τη Λέρο. Επιτύμβιες στήλες και νομίσματα της περιόδου
εκείνης που βρέθηκαν στο νησί, το επιβεβαιώνουν. Ο Πλούταρχος επισημαίνει κι αυτός
τη σημαντική θέση της στη ναυσιπλοΐα, αναφερόμενος στην αιχμαλωσία του Ιουλίου
Καίσαρα στο νησάκι Φάρμακο
δίπλα στη Λέρο. Στα Βυζαντινά χρόνια χτίζονται στο νησί μεγαλόπρεποι χριστιανικοί
ναοί. Ο Μέγας Κωνσταντίνος εντάσσει τη Λέρο στο Θέμα της Σάμου.
Κατά την περίοδο αυτή χτίζονται επίσης το Κάστρο και η εκκλησία της Παναγίας,
καθώς και το Κάστρο των Λεπίδων, γνωστό σήμερα ως Παλαιόκαστρο, στην περιοχή του
οποίου σώζονται τα λεγόμενα “Κυκλώπεια τείχη”. Στο νησί υπάρχουν σπάνια
βυζαντινά μνημεία, όπως ο ναός της πρωτοχριστιανικής περιόδου στο Παρθένι,
ο ναός της Αγίας Βαρβάρας που χτίστηκε με τμήματα μαρμάρων, κιονόκρανων, πλακών
και άλλων υλικών από ερείπια της αρχαίας Λέρου που βρέθηκαν εκεί, ο ναός του Ιωάννη
του Θεολόγου, η Παναγία η Γουρλομάτα και η Παναγία του Κάστρου.
Στα Αλιντα όπως
και αλλού έχουν βρεθεί θολάρια, μικροί θολωτοί οικίσκοι, πολλοί σκαμμένοι σε πλαγιές
λόφων, όπου κατέφευγαν οι μοναχοί. Το 1314 καταλαμβάνουν τη Λέρο οι Ιππότες του
Αγίου Ιωάννη της Ρόδου και
την κυβερνούν δεσποτικά ως το 1523 που κυριαρχούν οι Τούρκοι σε όλο το Αιγαίο
και λεηλατούν τα νησιά. Παρά τις δύσκολες συνθήκες της Τουρκοκρατίας, η Λέρος
κατορθώνει να διατηρήσει ένα είδος αυτονομίας και όταν αργότερα ξεσπά η Επανάσταση
του 1821, οι Λέριοι είναι από τους πρώτους που ξεσηκώνονται. Το 1830 όλα τα Δωδεκάνησα
παραχωρούνται με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου
στην Τουρκία ως αντάλλαγμα
για την Εύβοια. Στη συνέχεια
για την περίοδο 1912-1943 περιέρχονται στους Ιταλούς. Σ’αυτό το διάστημα
το νησί γίνεται ολόκληρο ένα οπλοστάσιο. Υλοποιούνται σημαντικά οχυρωματικά έργα
και στήνονται στρατιωτικές εγκαταστάσεις με στόχο η Λέρος να γίνει ιταλική ναυτική
βάση. Στο Λακκί δημιουργείται
μια νέα πόλη. Πολλά κτίρια γκρεμίζονται για να χτιστούν στη θέση τους νέα, με
ιδιόμορφη αρχιτεκτονική, πρωτοποριακή για την εποχή τους σε όλη την Ευρώπη. Στο
Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά τη συνθηκολόγηση των Ιταλών, Έλληνες Ιερολοχίτες
απελευθερώνουν τη Λέρο. Ακολουθεί δίχρονη αγγλική κατοχή και τέλος, το Μάρτιο
του 1948, η Λέρος ενσωματώνεται μαζί με τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα.
Το κείμενο παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου
Λέρου.
ΜΕΓΙΣΤΗ (ΚΑΣΤΕΛΟΡΙΖΟ) (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Μεγίστη ονομαζόταν το νησί στην αρχαιότητα και μέχρι τον 4ο αιώνα
μ.Χ. Η oνoμασία αυτή μπορεί να οφείλεται στο γεγoνός ότι είναι το μεγαλύτερο νησί
απ' όλα τ' άλλα στο νησιωτικό σύμπλεγμα της περιοχής. Οι Αραβες το oνoμάζoυν Μαγιάς
και οι Τούρκοι Μεϊς. Ο γεωγράφος Στράβωνας το ονομάζει εσφαλμένα Κισθήνη.
Τo επίσημο όνoμα του νησιού είναι Μεγίστη, αλλά επικράτησε η oνoμασία
Καστελλόριζο - κατά μία εκδοχή, από το κοκκινωπό χρώμα του νησιού και κατά μία
άλλη από το κόκκινο χρώμα του οικόσημου (επτά χρυσοί πύργοι σε κόκκινη βάση),
του 8ου Μεγάλoυ Μαγίστρου των Ιπποτών της Ρόδου και το οποίο βρισκόταν στο μεσαιωνικό
Κάστρο, οχυρωματικό έργο χτισμένο πάνω στα αρχαία ελληνιστικά κρηπιδώματα της
εποχής του Σωσικλή Νικαγόρα.
Αν και αρχαιολογικά δεν έχει ερευνηθεί συστηματικά το νησί, εν τούτοις,
από ευρήματα λίθινων εργαλείων που βρέθηκαν σε σπηλιές, η ζωή του χρονολογείται
από τη Νεολιθική τουλάχιστον εποχή. Τα πολυγωνικά τείχη με λακκοειδείς ή σκαλισμένους
τάφους και η ανεύρευση πολλών ελληνικών επιγραφών φανερώνουν πως οι πρώτοι κάτοικοι
ήταν Δωριείς. Σ' αυτήν περίπου την εποχή, ανήκει και ο Λύκιος τάφος, που είναι
σκαμμένος πάνω σε βράχο κάτω από το Κάστρο και προσβλέπει στη Μικρά Ασία. Τo 1913
βρέθηκε σε αρχαίο τάφο θήκη που περιείχε χρυσό στεφάνι ελληνιστικής περιόδου,
το οποίο δεν εκτίθεται, αλλά φυλάσσεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μoυσείo (Αθήνα),
δώρο του Δήμoυ Καστελλορίζου.
Στη Μεγίστη λατρευόταν ο Απόλλων και ο Δίας ο Μεγιστεύς. Στη συνέχεια,
λέει η παράδοση, εμφανίστηκαν Φοίνικες, ενώ από το 350 έως το 300 π.Χ. το νησί
εξαρτάται από τη Ρόδο. Τη Ροδιακή εξoυσία καταλύει στη συνέχεια ο τύραννος Ιδριεύς
της Αλικαρνασσού και τη δική του οι στόλαρχοι του Μεγ. Αλεξάνδρου. Μετά το θάνατο
του στρατηλάτη, όλα τα νησιά του Αιγαίου περιέρχονται στη δικαιοδοσία του Πτολεμαίου
Λάγoυ και κατόπιν καταλαμβάνονται από τους Ρωμαίους.
Κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο, το Kαστελλόριζο απέκτησε κάποιο είδoς αυτονομίας,
που καταργήθηκε το 38 π.Χ. από τον Αυτοκράτορα Βεσπασιανό. Μετά τη διαίρεση του
Ρωμαϊκού κράτους, περιήλθε στο Buζάντιο.
Κατά τους χρόνους τους βυζαντινούς, το νησί περιλαμβάνεται στο "Θέμα
των Κυβυραιωτών", όπως και η Ρόδος.
Οι Καστελλοριζιοί έχτισαν τους πρώτους χριστιανικούς ναούς, όπως μια
τρίκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλική, ελάχιστα ίχνη της οποίας σώζονται στον Αγ.
Γεώργιο "Σαντραπέ", στα "Χωράφια".
Το 1306, καταλαμβάνεται από τους Ιωαννίτες ιππότες της Ρόδου (από
το Μέγα Μάγιστρο Φουλκ ντε Βιλλαρέ). Ο Μπόζιο μας πληροφορεί πως οι ιππότες εξόριζαν
στο Καστελλόριζο τους ανεπιθύμητους και γενικότερα όλους εκείνους που ήθελαν να
τιμωρήσουν.
Το 1440, καταλαμβάνεται από τον Αιγυπτιακό Στόλο με 18 γαλέρες και
άλλα βοηθητικά πλοία, με ναύαρχο τον Τζελάλ ελ Ντιν. Ο στόλος του ερειπώνει την
πόλη και οι κάτοικοι σύρονται αιχμάλωτοι στην Ανατολή.
Το 1461, το κατέχουν οι Καταλανοί και το 1470 περνά στο βασιλιά της
Νεάπολης. Το 1480, το νησί ερημώνει και πάλι εξαιτίας του τουρκικού στόλου που
το κατακτά. Τό 1498, το ανακαταλαμβάνει ο βασιλιάς της Νεάπολης.
Το 1512, το καταλαμβάνουν οι Ισπανοί και το 1523 ο σουλτάνος Σουλεϊμάν
ο Μεγαλοπρεπής. Από το 1570 μέχρι το 1659 γίνονται κυρίαρχοι οι Ενετοί και μετά
από αυτούς οι Τούρκοι.
Η ζωή, κατά τους πρώτους αιώνες της Τουρκοκρατίας, γίνεται μαρτύριο
σε ολόκληρο το Αιγαίο και μέσα σ' αυτό εντάσσεται το Καστελλόριζο, λόγω της ξεχωριστής
του αξίας, της γεωγραφικής του θέσης, αλλά και της φυσικής του διαμόρφωσης, που
το καθιστούν σημαντικό σταθμό για τα πολεμικά γεγονότα και σταθμό για τη ναυσιπλοϊα
σ' ένα σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης.
Οι Καστελλοριζιοί κατόρθωσαν να αναπτύξουν εμπορικές και οικονομικές
σχέσεις με τα Μικρασιατικά παράλια, κατά τη διάρκεια της τουρκικής κατοχής, με
ένα είδος αυτονομίας και με κυριώτερη υποχρέωση να καταβάλλουν τον ετήσιο φόρο
"μαχτού". Κατά την περίοδο αυτή, λέγεται ότι επικρατούσε ηρεμία και
ομαλή εξέλιξη της ζωής. Έτσι παρουσιάσθηκε η ακμή της ναυτοσύνης και της οικονομίας
γενικότερα. Οι κάτοικοι του νησιού δημιούργησαν αποικίες στα παράλια της Μικράς
Ασίας: Καλαμάκι, Αντίφυλλο, Τρίστομη, Κάκαβα, Μύρα, Λιβίσι, Φοίνικα.
Οι Καστελλοριζιοί επιδόθηκαν στο εμπόριο της ξυλείας, του κάρβουνου,
των χαλιών και άλλων ειδών που αγόραζαν από την Ανατολή και τα πουλούσαν στην
Αίγυπτο, Παλαιστίνη, Κύπρο, στα νησιά του Αιγαίου, ακόμα και στην Ιταλία έφταναν.
Διέθεταν 500 περίπου μικρά και μεγάλα ιστιοφόρα, που τους απέφεραν δεκάδες χιλιάδες
λίρες από το εξαγωγικό εμπόριο.
Οι κάτοικοι, Έλληνες στο σύνολο, Ορθόδοξοι Χριστιανοί, υπάγονταν στο
Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης, στη Μητρόπολη Πισιδίας (Μ. Ασία). Τη
δικαστική εξουσία και την τοπική αυτοδιοίκηση είχαν δημογέροντες και λαοπρόβλητα
πρόσωπα.
Το 1821, οι Καστελλοριζιοί επαναστατούν προσφέροντας τα πλοία τους
για πυρπολικά, ενώ καταναυμαχούν τον τουρκικό στόλο με νεότερα, κατορθώνοντας
σημαντικές επιτυχίες και αποκτώντας λάφυρα. Προηγουμένως οι άντρες φρόντισαν και
έστειλαν τα γυναικόπαιδα στην Κάρπαθο, την Κάσο και την Αμοργό.
Παρά τους αγώνες και την αυτοθυσία τους δεν μπόρεσαν να συμπεριληφθούν
στα όρια του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Το 1831, το νησί περιέρχεται ξανά
στην τουρκική κυριαρχία. Ωστόσο, οι κάτοικοι κατόρθωσαν με σκληρή δουλειά να φτάσoυν
σε εξαιρετική ακμή.
Το 1904-5, με την επικείμενη στρατολόγηση νέων από την Τουρκία, αρχίζει
η μετανάστευση από το νησί, αλλά και η αντίστροφη μέτρηση της ακμής του. Το 1913,
με τη βοήθεια σώματος Κρητών, οι Καστελλοριζιοί επαναστατούν, διώχνουν τους ελάχιστους
Τούρκους και ζητούν ένωση με την Ελλάδα. Μπροστά σε μια σειρά "δυσχερειών"
που πρόβαλε η τότε ελληνική κυβέρνηση για να μη γίνει η ενσωμάτωση, ναυτική δύναμη
Γάλλων στα 1915 καταλαμβάνει το νησί και στη συνέχεια, στα 1920, το...πουλά σχεδόν,
μετά από συμφωνία, στους Ιταλούς που ήδη κατέλαβαν τα Δωδεκάνησα.
Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής κατοχής, το νησί βάλλεται συνεχώς από
τα τουρκικά παράλια, με αποτέλεσμα να καταστραφεί σχεδόν ολοκληρωτικά ο εμπορικός
στόλος. Συνεχίζεται αυξανόμενη η μετανάστευση των κατοίκων προς την Αυστραλία,
Αίγυπτο, Αθήνα, Ρόδο και αλλού.
Η πληθυσμιακή απογύμνωση ολοκληρώθηκε κατά τη διάρκεια της Ιταλικής
κατοχής. Οι Ιταλοί χρησιμοποιούσαν το νησί ως σταθμό επιβατηγών υδροπλάνων. Το
1926, ισχυρός σεισμός μεγέθους 8 της κλίμακας Ρίχτερ κατέστρεψε πάρα πολλά σπίτια.
Το 1941, ξένοι κομμάντος αποβιβάζονται και απελευθερώνουν το νησί,
για να απασχολήσουν τους Γερμανούς και να περάσει ο συμμαχικός στόλος στο Αιγαίο.
Η...απελευθέρωση κράτησε ελάχιστα 24ωρα (24-2-1941). Επιστρέφουν οι Ιταλοί και,
αφού συλλαμβάνουν πατριώτες αντιστασιακούς, τους δικάζουν σε Στρατοδικείο και
τους κλείνουν στις υγρές φυλακές της Ιταλίας.
Το 1943, οι Αγγλοι απελευθερώνουν το νησί. Τα γερμανικά αεροπλάνα
καθέτου εφορμήσεως το βομβαρδίζουν κατ' επανάληψη. Οι κάτοικοι μεταφέρονται στα
προσφυγικά στρατόπεδα Νουζεϊράτ της Γάζας, στην Παλαιστίνη. Οι στρατιωτικοί Αγγλοι
λεηλατούν τα αρχοντόσπιτα και, αφού τα πυρπολούν, πουλούν τις πολύτιμες οικοσκευές
(νοικοκυριά) στα παζάρια της Κύπρου και της Αιγύπτου.
Το 1945 οι Καστελλοριζιοί επιστρέφουν στην πατρίδα τους σε τρεις αποστολές.
Η τελευταία είχε σοβαρές απώλειες, αφού άρπαξε πυρκαγιά το πλοίο στο οποίο επέβαιναν,
με αποτέλεσμα να πνιγούν 33 και να καούν αρκετοί. Τα ονόματα των απωλεσθέντων
ατόμων είναι γραμμένα σε ειδικό πίνακα, που βρίσκεται στον καθεδρικό ναό των Αγίων
Κωνσταντίνου και Ελένης, δεξιά καθώς εισέρχεται ο προσκυνητής.
Κατά τη διάρκεια της σκλαβιάς, αλλά και της παρουσίας των "συμμαχικών"
στρατευμάτων, το νησί πολλές φορές βομβαρδίστηκε, κάηκε, λεηλατήθηκε και γενικά
καταστράφηκε εντελώς.
Στις 7 Μαρτίου 1948, οι αγώνες για την πολυπόθητη ελευθερία ευοδώνονται
και πραγματοποιείται η ένωση της Δωδεκανήσου με την υπόλοιπη Ελλάδα, με επίσημες
τελετές.
Ξεχωριστό κεφάλαιο στην ιστορία του Καστελλορίζου είναι η σύλληψη
και φυλάκιση 29 πατριωτών στις ιταλικές φυλακές. Οι ποινές φυλάκισης είναι από
5 έως 30 χρόνια.
Τα ονόματα των πατριωτών είναι: Θεόδωρος Αχλαδιώτης, Ιωάννης Βαλσάμης,
Γεώργιος Εξηκάνας, Αναοτάσιος Επιφάνης, Ιωάννης Επιφάνης, Μάρκος Ευοταθίου, Σταύρος
Ζαμπακλής, Βλάσιος Ζαναίλης, Κώοτας Ζερβός, Ηλίας Θεοφίλου, Νικόλαος Κονδυλιός,
Ανδρέας Κοντούζογλου, Μιχαήλ Κουτσούκος Γεώργιος Κρασάς, Ε. Κωνσταντινίδης, Σ.
Κωνσταντινίδης, Κων. Μαγιάφης, Νικόλαος Μιχαλάκης, Νικόλαος Μιχαλάκης, Νικόλαος
Μούλαλης, Αναστάσιος Οικονόμου, Κων. Πανταζίδης, Κων. Πανταζίδης, Κων. Πασαρής,
Νικόλαος Πατινιώτης, Γεώργιος Πισπινής, Γεώργιος Σαρίνας, Συμεών Σαρίνας, Βασίλειος
Χονδρός και Μιχαήλ Χονδρός.
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Αναπτυξιακής Δωδεκανήσου Α.Ε.
ΝΙΣΥΡΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Το όνομα του νησιού ανήκει πιθανότατα στα προελληνικά αιγαιακά τοπωνύμια. Ο Όμηρος αναφέρει τους κατοίκους της Νισύρου να παίρνουν μέρος, μαζί με τους άλλους νησιώτες, στην τρωική εκστρατεία. Τους Νισυρίους βρίσκουμε και στους φορολογικούς καταλόγους της αθηναϊκής συμμαχίας. Λάτρευαν τον Δελφίνιο Απόλλωνα, όπως και τον πελασγικό Ποσειδώνα, ιερό του οποίου υπήρχε στους σημερινούς Πάλους, όπου ευρίσκοντο κι οι παλιές θερμοπηγές του νησιού. Σωζόμενες αναθηματικές στήλες μας μιλούν για την εξαιρετική θέση που κατείχε στην λατρεία των αρχαίων κατοίκων ο Μιλείχιος Ζευς, η θεά Τύχη, ο Ερμής κλπ.
Οι ιστορικές τύχες της Νισύρου είναι κοινές με εκείνες των νησιών του ΝΑ Αιγαίου. Ο 5ος και ο 4ος αιώνας π.Χ. αποτελούν την περίοδο της μεγάλης ακμής του νησιού. Η Νίσυρος καταχτιέται από τους Πέρσες, απελευθερώνεται από τους Αθηναίους, μετέχει στην αθηναϊκή συμμαχία, περιέρχεται στην κυριαρχία των Μακεδόνων για να αποτελέσει τελικά τμήμα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Την ρωμαϊκή και βυζαντινή ειρήνη, που επέτρεψαν στα νησιά να ευημερήσουν, μια κι ήσαν γέφυρες ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, ακολουθούν αιώνες συμφορών, τρόμου και ανασφάλειας που εγκαινιάζονται με τις αραβικές επιδρομές. Οι θάλασσες δεν παρέχουν πια ασφάλεια και οι πληθυσμοί απομακρύνονται από τις ακτές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα στη Νίσυρο η αρχαία Νίκαια, που εγκαταλείφθηκε και οι κάτοικοί της έχτισαν νέο οικισμό σε ορεινή οχυρή τοποθεσία, τα Νικιά.
Από τότε κι έπειτα οι πληροφορίες είναι αποσπασματικές. Πειρατές λυμαίνονται την περιοχή. Η Νίσυρος περιέρχεται στους Ιππότες της Ρόδου το 1312. Οι Ιππότες σημάδεψαν τη παρουσία τους με τα πέντε φρούρια που έχτισαν σε διάφορες στρατηγικής σημασίας τοποθεσίες του νησιού. Το 1522 οι Τούρκοι κατέλαβαν τη Ρόδο, την οποία μαζί με τα άλλα νησιά υπήγαγαν στο ιδιότυπο προνομιακό καθεστώς των «μακτού». Το 1912 τους Τούρκους διαδέχονται οι Ιταλοί και με την λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου η Νίσυρος, μαζί με τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα ενσωματώνεται στην Ελλάδα.
ΠΑΤΜΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Οι πρώτοι κάτοικοι της Πάτμου ήταν ο Κάρες που τους διαδέχθηκαν οι
Ίωνες.
Ερείπια τειχών του 4ου π.Χ. αιώνα μαρτυρούν την ύπαρξη οχυρωμένης
πόλης στη θέση Καστέλλι. Αρχαιολογικά ευρήματα δοκιμαστικών ανασκαφών δηλώνουν
ότι λατρεύτηκαν ο αρχαίοι θεοί Αρτεμις και Απόλλωνας. Ο ναός της θεάς του κυνηγιού
Αρτέμιδας πιθανολογείται ότι δέσποζε στην θέση που κτίστηκε τον 11ο αιώνα το μεγάλο
μοναστήρι της Πάτμου
ενώ εκείνος του θεού της μουσικής κοντά στο λιμάνι
της Σκάλας. Τον 1ο π.Χ. αιώνα η Πάτμος, νησί που ανήκει στην αρχαία Μίλητο
των παραλίων της Μικράς Ασίας,
έχει μεγάλο πληθυσμό και θαυμαστό πολιτισμό. Αρχαίοι ναοί, γυμνάσιο, αγώνες, σωματείο
λαμπαδιστών, φανερώνουν την οικονομική της άνεση και το πολιτιστικό της επίπεδο.
(κείμενο: Μανώλης Πέντες)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
του Δήμου Πάτμου (2003).
ΡΟΔΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
ΡΟΔΟΣ (Πόλη) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Απόσπασμα από το βιβλίο του Νίκου Νικολάου πρώην προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ροδίων: "ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ στην ιστορία της πόλης της Ρόδου μέσα από τα ονόματα των δρόμων της"
ΡΟΔΟΣ (Αρχαία πόλη) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Το νησί κατοικήθηκε στα τέλη της Νεολιθικής περιόδου (4000 π.Χ.).
Το 408 π.Χ. οι τρεις μεγάλες πόλεις του νησιού, Ιαλυσός, Κάμιρος και Λίνδος, ίδρυσαν
την πόλη της Ρόδου. Οι τρεις αιώνες που ακολούθησαν αποτέλεσαν την "χρυσή
περίοδο" της Ρόδου. Το θαλάσσιο εμπόριο, η ναυσιπλοΐα καθώς και οι συνετές
και προοδευτικές πολιτικές και διπλωματικές κινήσεις διατήρησαν την πόλη δυνατή
και ακμάζουσα μέχρι τους Ρωμαϊκούς χρόνους.
Την ίδια περίοδο, η Ρόδος παράγει εξαιρετική τέχνη. Το πιο ονομαστό
δημιούργημα ήταν ο Κολοσσός, ένα από τα εφτά θαύματα του κόσμου, ο οποίος φτιάχτηκε
ανάμεσα στο 304 π.Χ. με 293 π.Χ. από τον Λίνδιο γλύπτη Χάρη. Η κατασκευή του Κολοσσού
διήρκεσε 12 χρόνια και ολοκληρώθηκε το 282 π.Χ. Για πολλά έτη, το άγαλμα ήταν
τοποθετημένο, πιθανότατα, στην είσοδο του λιμανιού και προσωποποιούσε τον θεό
Ήλιο μέχρι την στιγμή που ένας δυνατός σεισμός χτύπησε την Ρόδο το 226 π.Χ. Η
πόλη υπέστη σοβαρότατες ζημιές και το άγαλμα του Κολοσσού κατέρρευσε.
Το πολεοδομικό σχέδιο της αρχαίας πόλης της Ρόδου βασίστηκε στις πολεοδομικές
και φιλοσοφικές ιδέες του διάσημου αρχαίου Έλληνα πολεοδόμου Ιππόδαμου. Το σχέδιο
των δρόμων της αρχαίας πόλης είναι γνωστό χάρη σε αρχαιολογικές ανασκαφές δεκαετιών.
Τα οικοδομικά τετράγωνα (insulae) είχαν τις ακόλουθες διαστάσεις 47,70x26,50 m
και είχαν όλα το ίδιο μέγεθος. Καθένα από αυτά περιελάμβανε τρία σπίτια και περιτριγυριζόταν
από δρόμους πλάτους 5-6 μέτρων.
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα,
με φωτογραφία, του Δήμου Ροδίων
ΣΥΜΗ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Στην αρχαιότητα ονομαζόταν Αίγλη, Μεγαποντίς και αργότερα Σύμη, από την νύμφη Σύμη, σύζηγο του Ποσειδώνα. Από το νησί πέρασαν οι Λέλεγες, οι Ρόδιοι, οι Αργείοι, οι Λακεδεμόνιοι και αργότερα οι Ρωμαίοι, οι Βυζαντινοί για να ακολουθήσουν οι Ιωαννίτες Ιππότες και από το 1522 οι Τούρκοι. Οι Συμιακοί έγιναν γνωστοί ως ναυπηγοί, ψαράδες και σφουγγαράδες και έφεραν πλούτο και δόξα στο νησί. Στην Επανάσταση του 1821 πήρε ενεργά μέρος και από το 1912 περιήλθε κάτω από Ιταλική κατοχή. Στην Σύμη υπογράφηκε το Πρωτόκολλο της παράδοσης των Δωδεκανήσων από τους Γερμανούς στους Συμμάχους (8 Μαρτίου 1945) και το νησί ενσωματώθηκε στην Ελλάδα το 1948.
Στην εποχή του μύθου, διάφορες εκδοχές αναφέρονται από αρχαίους συγγραφείς
για την ονομασία της Σύμης. Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης λέει πως απόκτησε το όνομα
το νησί, από την νύμφη Σύμη με την οποία ζευγάρωσε ο Ποσειδώνας φέρνοντας στο
κόσμο ένα αγόρι που το ονόμασαν Χθόνιο. Στη Σύμη έφτασε και ο Προμηθέας, αδελφός
του Ατλαντα και δίδαξε πολλές τέχνες και τη μακροβιότητα. Ο Ευστάθιος αποδίδει
το όνομα στη κόρη του Ιαλυσού και της Δωτίδας τη Σύμη, την οποίαν έκλεψε ο Γλαύκος
και την έφερε στο νησί. Ο Γλαύκος ο οποίος θεωρείται ο πρώτος κάτοικος της Σύμης,
ήταν δεινός κολυμβητής και ναυπηγός και τις ικανότητές του αυτές τις δίδαξε στους
κατοίκους του νησιού. Θεωρείται ο κατασκευαστής του πλοίου της Αργοναυτικής εκστρατείας
«Αργώ», το πλοίο στο οποίο επιβιβάστηκαν οι Αργοναύτες για την εκστρατεία τους
στην Κολχίδα. Το νησί
είχε και άλλα ονόματα όπως Καρική, Μεταποντίς, Αίγλη και Έλκουσα. Ο πρώτος βασιλιάς
της Σύμης ήταν ο Νηρέας ο οποίος αναφέρεται από τον Όμηρο για τη συμμετοχή του
στην εκστρατεία της Τροίας
με 3 πλοία. Στο νησί υπήρχε κάποτε και ιερό του Ποσειδώνα.
Από το νησί πέρασαν οι Λέλεγες, οι Ρόδιοι, οι Αργείοι, οι Λακεδαιμόνιοι
και αργότερα οι Ρωμαίοι, οι Βυζαντινοί για να ακολουθήσουν οι Ιωαννίτες Ιππότες.
Οι Συμιακοί έγιναν γνωστοί ως ναυπηγοί, ψαράδες και σφουγγαράδες και έφεραν πλούτο
και δόξα στο νησί. Το 1460 κατάφεραν να αποκρούσουν τον πολυάριθμο στρατό των
Τούρκων. Το 1522 κατέλαβαν τη Σύμη οι Τούρκοι αλλά οι Συμαίοι προσφέροντας δώρα
στο Σουλτάνο, εξασφάλισαν σημαντικά προνόμια όπως αυτό της ελευθερίας στη θρησκευτική
έκφραση και γλώσσα. Πρόοδος σημειώθηκε στα γράμματα και ιδρύθηκαν σχολεία όπως
η Σχολή της Αγίας Μαρίνας (1756-1821).
Στην Επανάσταση του 1821 πήρε ενεργά μέρος λόγω της ευημερίας στη
ναυτιλία και στο εμπόριο. Η συμμετοχή τους, όμως, στην επανάσταση είχε ως αποτέλεσμα
την κατάργηση ορισμένων προνομίων.
Από το 1912 περιήλθε κάτω από Ιταλική κατοχή, η οποία υπήρξε ιδιαίτερα
σκληρή για τους κατοίκους. Η άλλοτε ευημερούσα Σύμη γνώρισε μέρες φτώχειας. Εκείνη
την περίοδο έγινε και η αντικατάσταση των ιστιοφόρων με τα ατμοκίνητα πλοία, η
σπογγαλιεία άρχισε να παρακμάζει ενώ ξεκίνησε και ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, που
οδήγησε σε μεγάλο κύμα μετανάστευσης.
Το 1943 τελείωσε η Ιταλική κυριαρχία. Στις 25 Σεπτεμβρίου 1944, οι
Αγγλοι καταλαμβάνουν για τρίτη φορά τη Σύμη, ενώ την ίδια ημέρα ανατινάχτηκε το
Κάστρο της και όλη η γύρω από αυτό περιοχή.
Στις 8 Μαϊου 1945 υπογράφηκε στη Σύμη η παράδοση των Δωδεκανήσων από
τους Γερμανούς, ενώ την 1η Απριλίου του 1947, η Βρετανική Στρατιωτική Διοίκηση
παρέδωσε καθήκοντα στην Ελληνική Διοίκηση.
Τέλος, στις 7 Μαρτίου 1948 στη Σύμη υπεγράφη το Πρωτόκολλο Ενσωμάτωσης
και παράδοσης όλων των νησιών της Δωδεκανήσου στο Ελληνικό κράτος - στη μητέρα
Ελλάδα.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Σύμης
ΤΗΛΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Οι πρώτοι κάτοικοί της, που μας άφησαν ίχνη από τη διαμονή τους στο νησί, τοποθετούνται στη λίθινη εποχή. Κάπου η ζωή τους συμπλέκεται με τη ζωή των ελεφάντων που απομονώθηκαν εκεί και με τον καιρό νανοποιήθηκαν, προσαρμοζόμενοι στις περιορισμένες δυνατότητες διατροφής που τους πρόσφερε ο τόπος. Σήμερα βρίσκουμε απολιθωμένα τα οστά των συμπαθητικών αυτών προβοσκιδοτών στο σπήλαιο "Χαρκαδιό", δίπλα στης Μισαριάς τη βρύση, προς τα σύνορα του Μεγάλου Χωριού με το Μικρό, όπου έκλεισε ο κύκλος της ζωής τους, πριν από 45.000 ως 3.500 χρόνια, περίπου, όπως δείχνουν οι μετρήσεις των ειδικών.
Καρολέλεγες Πελασγοί, Μινωίτες και Μυκηναίοι αργότερα, κάνουν γνωστή την παρουσία τους στο νησί, πριν από την οριστική εγκατάσταση των Δωριέων, οπότε και η Τήλος περνά στη μεγάλη ιστορία του ελληνισμού. Γνήσιο κομμάτι του και αυτή , ζει όλες τις περιπέτειές του , ακμάζει και παρακμάζει μαζί του, υποδουλώνεται και τελικά κατακτά τον ελεύθερο βίο της με το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, που έφερε τα Δωδεκάνησα στην αγκαλιά της Μητέρας Πατρίδας. Το όνομά της, πανάρχαιο, το διατήρησε αδιάκοπα μέσα στους αιώνες και το φέρει σήμερα με υπερηφάνεια. Η ξενική επιδίωξη να της το αλλάζουν σε Piscopi (Επισκοπή), δεν βρήκε την απαιτούμενη ανταπόκριση στον λαό του νησιού γι' αυτό και απέτυχε.
ΧΑΛΚΗ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Η Χάλκη κατοικείται από την προϊστορική εποχή. Στους ιστορικούς χρόνους η Χάλκη φέρεται κατά καιρούς ως υποτελής της Καμίρου, ενώ αναφέρεται ως σύμμαχος των Αθηναίων στους φορολογικούς καταλόγους της Δηλίου Συμμαχίας, πράγμα που σημαίνει ότι είχε ανεξάρτητη διοικητική υπόσταση σ’ εκείνη τη χρονική περίοδο. Αργότερα φαίνεται να εξαρτάται και πάλι από την Κάμιρο. Κι ακολουθεί την ακμή και την παρακμή της Ρόδου στους αιώνες που ακολουθούν. Κατά τον 14ο αιώνα οι Ιππότες της Ρόδου παραχώρησαν τη Χάλκη ως φέουδο στην οικογένεια Assanti από την Ischia. Τότε έχτισαν και το Κάστρο τους πάνω στα ερείπια της αρχαίας ακρόπολης. Ανάμεσα στα οικόσημα σώζεται το οικόσημο του Μεγάλου Μαγίστρου D’ Aubusson (1476-15030), ο οποίος αναστήλωσε το φρούριο μετά από καταστροφική επιδρομή που δέχτηκε η Χάλκη από τους Βενετούς. Στο κάστρο κατέφευγε ο πληθυσμός σε περίπτωση επιδρομής.
Από τα μέσα του 19ου αιώνα η τουρκοκρατούμενη Χάλκη φτάνει στο απόγειο της ακμής της. Μαζί με την Σύμη, την Κάλυμνο, το Καστελλόριζο, αναπτύσσουν το εμπόριο και τη σπογγαλιεία. Ιδρύονται σχολεία και το μορφωτικό επίπεδο του πληθυσμού σημειώνει κατακόρυφη άνοδο. Στα τελευταία χρόνια της τουρκοκρατίας και κατά την ιταλοκρατία τα πατροπαράδοτα προνόμια καταργούνται, πλήττεται το εμπόριο κι η σπογγαλιεία κι αρχίζει η αιμορραγία της μετανάστευσης. Το 1912 η Χάλκη, όπως κι όλα τα Δωδεκάνησα περιέρχεται υπό ιταλική κυριαρχία, στρατιωτική αρχικά και πολιτική μετά το 1923. Κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου η Χάλκη δοξάστηκε χάρη στους αγώνες και το αίμα άξιων τέκνων της, όπως ο υπολοχαγός Αλέξανδρος Διάκος και ο λοχαγός Διογένης Φανουράκης.
ΚΑΜΕΙΡΟΣ (Αρχαία πόλη) ΡΟΔΟΣ
The three cities of Rhodes Lindos, Kamiros, and Ialysos together with Kos, Halikarnassos and Knidos formed the Dorian Hexapolis.
ΚΩΣ (Αρχαία πόλη) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
The three cities of Rhodes Lindos, Kamiros, and Ialysos together with Kos, Halikarnassos and Knidos formed the Dorian Hexapolis.
ΡΟΔΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
With the defeat of the Persians in Greece, Rhodes was compelled to join the Delian League in 478 B.C., but it resigned from the League in 411 B.C.
After Spartian power in the Aegean was destroyed by Conon in 394 B.C., Iasos was rebuilt, possibly with the aid of Knidos, and it joined a league of Aegean states that included Ephesos, Rhodes, Samos, and Byzantium.
In the 4th century B.C. Rhodes submitted first to Sparta, then to Athens, and in 357 B.C. became an ally of Persia.
ΠΑΤΜΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Το νησί κατοικήθηκε από την αρχαιότητα. Ενδιαφέροντες χρονολογικοί
σταθμοί:
Το 95 μ.Χ. είναι η σημαντικότερη για την Πάτμο ημερομηνία
όταν διωγμένος από την Έφεσο,
εξορίζεται σε αυτήν ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Κατά την διάρκεια της εδώ παραμονής
του συγγράφει την Αποκάλυψη.
Το 1088 ο μοναχός Χριστόδουλος ο Λατρηνός την βρίσκει
έρημη και ιδρύει την Μονή
προς τιμή του Ευαγγελιστή.
Το 1832 το Δωδεκάνησα
με συνθήκη περιέρχονται στους Τούρκους.
Το 1912 αρχίζει η περίοδος της Ιταλικής Κατοχής.
Το 1947 ενσωματώνονται στην Ελλάδα.
Το 1981 η Ελληνική Βουλή με νόμο που ψηφίζει την
ανακηρύσσει επίσημα Ιερό Νησί.
Το 1999 η Πάτμος συμπεριλαμβάνεται στα Μνημεία Παγκόσμιας
Κληρονομιάς της UNESCO.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
του Δήμου Πάτμου
(2000).
ΡΟΔΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
