ΑΣΕΑ, Χωριό, ΒΑΛΤΕΤΣΙ

  Η Ασέα απέχει από Τρίπολη 20 χλμ και αποτελείται από τον οικισμό της Κάτω Ασέας, που είναι χτισμένος στην άκρη όμορφου κάμπου, πάνω στον οδικό άξονα Τρίπολης - Μεγαλόπολης και την άνω Ασέα, το παλιό χωριό, που είναι κτισμένη στα ορεινά, σε απόσταση 5 χιλ. Η (κάτω) Ασέα είναι σήμερα έδρα του Δήμου Βαλτετσίου. Η περιοχή της Ανω Ασέας είναι κατάφυτη, με δάση από καστανιές και πεύκα.
  Η άνω Ασέα είναι ιδιαίτερα νοικοκυρεμένο χωριό, με πολλά καινούρια σπίτια που ανήκουν στους παραθεριστές του καλοκαιριού. Το χειμώνα κρατά λίγους κατοίκους (100 περίπου). Ομορφο είναι το Σπετσεροπούλειο άλσος πάνω σε μικρό ύψωμα που δεσπόζει στο χωριό και ενδιαφέρουσα η εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Το κτίριο του Δημοτικού Σχολείου είναι πια εγκαταλειμμένο... Υπάρχει δραστήριος τοπικός πολιτιστικός σύλλογος. Η Ασέα είναι πατρίδα του ποιητή και στιχουργού Νίκου Γκάτσου. Από την άνω Ασέα κατάγεται επίσης και ο ποιητής (δάσκαλος) Α. Καρβέλας. Λίγο έξω από το χωριό, πάνω σε μια πλάκα, είναι χαραγμένοι κάποιοι στίχοι του: "όταν δεν έχεις όνειρα - δεν χωράς πουθενά - πεθαίνεις μόνος..."
  Κοντά στην κάτω Ασέα βρίσκεται η αρχαία αρκαδική πόλη Ασέα. Ανασκαφές που έγιναν από Σουηδική αρχαιολογική αποστολή, αλλά και από Ελληνες αρχαιολόγους, έφεραν στο φως πλούσια ευρήματα τα οποία εκτίθενται στα μουσεία της Τρίπολης, της Τεγέας και του Ναυπλίου. Πάνω από την άνω Ασέα, βρίσκονται στην κορυφή κατάφυτου υψώματος υπολείμματα αρχαίου ιερού. Δίπλα του είναι μικρό εκκλησάκι. Η Ασέα οφείλει το όνομά της στον Ασεάτη, γιό του βασιλιά της Σπάρτης Λυκάωνα. Η ιστορία της Ασέας αρχίζει, σύμφωνα με τα ευρήματα των ανασκαφών, από την προϊστορική περίοδο. Εχουν ανακαλυφθεί επίσης αρχαίοι τάφοι. Σημαντικός και λαμπρός ήταν και o αρχαίος ναός της Βίγλας κοντά στo Παλλάντιο, που είχε κτιστεί από Ασεάτες.
  Η κάτω Ασέα βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Ασεατικού πεδίου, ενός κατάφυτου γραφικού λεκανοπέδιου με αρκετά χωριά, που εκτείνεται μέχρι τα βουνά της Μεγαλόπολης. Στην ανατολική πλευρά του δημόσιου δρόμου και σε μικρή απόσταση βορειότερα του λόφου της Ασέας υπάρχει και σήμερα η πηγή του Αλφειού γνωστή ως «Φραγκόβρυσο ή Φραγκόβρυση» την οποία αναφερει ο Παυσανίας (Παυσανίου Ελλάδος Περιήγησις: Αχαϊκά - Αρκαδικά):
  «Σε απόσταση πέντε περίπου σταδίων από την Ασέα, βρίσκεται η πηγή του Αλφειού, που λίγο απέχει από το δρόμο, καθώς και η πηγή του Ευρώτα, αμέσως πλάι στο δρόμο. Κοντά στην πηγή του Αλφειού βρίσκεται ο ναός της μητέρας των θεών» (Παυσανίου Ελλάδος Περιήγησις: Αχαϊκά - Αρκαδικά).
  Σήμερα δεν σώζεται βρύση αλλά ευθύς μετά την πηγή σχηματίζεται μικρό ρεύμα, που χάνεται λίγο νοτιότερα και ξαναφαίνεται δυτικότερα. Εκτός από το νερό του Φραγκόβρυσου στην ομώνυμη κοιλάδα, ο Αλφειός πηγάζει και από την «Μαναραίικη» βρύση και τη λεγόμενη «Πίσω βρύση», που χρησιμοποιείται για την ύδρευση του χωριού Δόριζα. Και οι δύο αυτές βρύσες έχουν αφθονότερα νερά. Τα νερά αυτά, μαζί μ' εκείνα άλλων δύο πηγών, νοτιοανατολικά του Φραγκόβρυσου, διατρέχουν την μεταξύ των χωριών Μάναρι, Δόριζα και Κάτω Ασέα λεκάνη, όπου σχηματίζεται ο άνω ρους του Αλφειού αλλά και του Ευρώτα, όπως ακριβώς αναφέρει ο Παυσανίας.
  Η Ασέα συμετείχε στη μάχη των Πλαταιών κατά των Περσών (479 πΧ.) και στη μάχη της Μαντινείας (362 πΧ.). Προσχώρησε επίσης στην Αρκαδική ομοσπονδία που συνέστησε ο Επαμεινώνδας και έπαιξε σημαντικό ρόλο λόγω της στρατηγικής της θέσης. Επίσης οι Ασεάτες βοήθησαν στην ίδρυση της Μεγαλόπολης. Αργότερα προσχώρησε στην Αχαϊκή Συμπολιτεία (3ος αιών π.Χ.) και μάλιστα απέκτησε το δικαίωμα κοπής χάλκινων νομισμάτων (196 π.Χ.), προς ανταμοιβή των υπηρεσιών που προσέφερε. Μάλιστα, στις ανασκαφές που έγιναν στην Ασέα βρέθηκαν τέτοια νομίσματα και σήμερα εκτίθενται στο Νομισματικό Μουσείο της Αθήνας.
  Ο δρόμος από την άνω Ασέα διασχίζει ένα όμορφο δάσος και συνεχίζει προς το χωριό Αραχαμίτες και από εκεί στο Κεραστάρι. Από την κάτω Ασέα ο δημόσιος δρόμος κατευθύνεται προς την Μεγαλόπολη.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/asea... (38 φωτ.)