ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ, Πόλη, ΑΡΚΑΔΙΑ

  Η Μεγαλόπολη βρίσκεται στο κέντρο ενός εύφορου οροπεδίου, του δεύτερου σε έκταση της Αρκαδίας μετά από αυτό της Μαντινείας. Είναι πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας της Αρκαδίας και έδρα δήμου που περιλαμβάνει 31 οικισμούς από όλη την περιοχή. Απέχει 34 χιλ. από την Τρίπολη. Από το 1965, όταν δημιουργήθηκε ο μεγάλος ηλεκτροπαραγωγικός σταθμός της ΔΕΗ, η Μεγαλόπολη γνώρισε αξιόλογη άνθηση οπότε και ο πληθυσμός της διπλασιάστηκε. Σήμερα έχει 5.000 κατοίκους, εκ των οποίων ένα σημαντικό μέρος εργάζεται στον σταθμό και στα έργα της ΔΕΗ.
  Στη πεδιάδα της Μεγαλόπολης γίνεται σε μεγάλες εκτάσεις εξόρυξη λιγνίτη, ο οποίος χρησιμοποιείται για τις ανάγκες ηλεκτροπαραγωγής. Εχουν εγκατασταθεί και λειτουργούν 4 μεγάλες ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες. Ενα μεγάλο μέρος του ενεργού πληθυσμού της Μεγαλόπολης απασχολείται στον ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό της ΔΕΗ. Για τις ανάγκες της εξόρυξης του λιγνίτη, ολόκληρα χωριά έχουν εγκαταλειφθεί και μεταφερθεί. Σημαντικές είναι επίσης οι οικολογικές μεταβολές και επιπτώσεις που έχουν προκληθεί στο περιβάλλον της περιοχής. Είναι ήδη σε εξέλιξη στην περιοχή το μεγάλο αναπτυξιακό έργο της τηλεθέρμανσης από τα κατάλοιπα της επεξεργασίας του λιγνίτη.
  Στην αρχαιότητα βρισκόταν στην ίδια θέση η Μεγάλη Πόλη, που δημιουργήθηκε ύστερα από τη μάχη των Λευκτρών (371π.Χ.) από τον Θηβαίο Επαμεινώνδα για να χρησιμεύσει σαν αντίπαλος της Σπάρτης. Η πόλη συγκέντρωσε τους κατοίκους πολλών αρκαδικών πόλεων και αποτέλεσε τον κεντρικό πυρήνα της Αρκαδικής Ομοσπονδίας. Τελικά οι Σπαρτιάτες κατάφεραν να την καταστρέψουν το 222π.Χ. Εκτοτε η Μεγαλόπολη έχασε την αίγλη της και σχεδόν ερημώθηκε. Επί τουρκοκρατίας ήταν κατοικημένη από Τούρκους και ονομαζόταν Σινάνο. Τελευταίες ανασκαφές έφεραν στο φως κατάλοιπα κτιρίων της αγοράς (βουλευτήριο, στοά, γυμναστήριο, ιερό του Δία κ.α.), καθώς και τμήματα του θεάτρου, που ήταν ένα από τα μεγαλύτερα της αρχαιότητας. Στο μουσείο της πόλης εκτίθενται ευρήματα από τους αρχαιολογικούς χώρους. Το αρχαίο θέατρο και οι υπόλοιπες αρχαιότητες βρίσκονται μόλις 2 χιλ. δυτικά της πόλης.
  Κοντά στη Μεγαλόπολη βρίσκεται μεγάλη ερασιτεχνική πίστα Moto Cross στην οποία διεξάγονται αγώνες μοτοσυκλέτας, γνωστή σε όλους τους φίλους του αθλήματος στην Ελλάδα. Η πίστα αυτή φιλοξενεί επίσης και σημαντικούς διεθνείς αγώνες. Κάθε χρόνο προσεκλύει δεκάδες χιλιάδες φίλους τους αθλήματος. Τελευταία μάλιστα έχει κατασκευαστεί σύγχρονη πίστα.
  Ερευνες έχουν αποδείξει ότι η λεκάνη της Μεγαλόπολης ήταν παλιότερα μια τεράστια λίμνη με μήκος 22 χμ. και πλάτος 10 χμ. Στη λίμνη αυτή υπήρχαν υδρόβια φυτά και γύρω της πανύψηλα δέντρα, από τα οποία τρέφονταν διάφορα σπονδυλωτά ζώα. Μετά από μεγάλες εδαφικές μεταβολές, τα νερά της λίμνης ωθήθηκαν προς το άνοιγμα της Καρύταινας και δημιούργησαν την κοίτη του ποταμού Αλφειού. Στη συνέχεια χύθηκαν στο Ιόνιο πέλαγος. Στη διάρκεια των χιλιάδων χρόνων, που μεσολάβησαν, στο πυθμένα της λίμνης θάφτηκαν μεγάλοι όγκοι οργανικής ύλης από φυτά δέντρα και ζώα , τα οποία με τον καιρό απολιθώθηκαν και σχημάτισαν το στρώμα του λιγνίτη, που αποτελεί την πρώτη ύλη για το λιγνιτικό εργοστάσιο της Μεγαλόπολης. Η ανεύρεση κατά καιρούς στην περιοχή απολιθωμένων οστών δημιούργησε το μύθο, ότι οι Αρκάδες ήταν απόγονοι γιγάντων και στην περιοχή γίνονταν γιγαντομαχίες.
  Σήμερα, η πεδιάδα της Μεγαλόπολης καλύπτεται από εκτεταμένα και πυκνά δάση δρυών όπως και καλλιέργειες. Μεγάλες εκτάσεις όμως έχουν δεσμευθεί και έχουν ανασκαφεί για την εξόρυξη λιγνίτη. Το λεκανοπέδιο πάντως εξακολουθεί να προσφέρει ενδιαφέρουσες και σε μεγάλο βαθμό άγνωστες διαδρομές ανάμεσα στα πυκνά δάση και την πλούσια βλάστηση.
  Από τη Μεγαλόπολη ενδιαφέρουσες διαδρομές οδηγούν στην Καρύταινα, στην ανατολική Φαλαισία και στο Λεοντάρι, όπως και στο Λύκαιο όρος, στην αρχαία Λυκόσουρα, στο Ισαρη και στην Αγία Θεοδώρα.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/mega... (18 φωτ.)