Πληροφορίες τοπωνυμίου

ΚΥΘΝΟΣ (Νησί) ΚΥΚΛΑΔΕΣ
  Στην Κύθνο θα γευτείτε πολλά πιάτα από την Ελληνική παραδοσιακή και διεθνή κουζίνα, αλλά και πολλές από τις τοπικές προτάσεις της Κυθνιώτικης γαστρονομίας. Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε τα νοστιμότατα ντόπια κρέατα και τα ψάρια που θα βρείτε σε αφθονία. Η πλούσια τοπική κουζίνα προτείνει τα σφουγγάτα, τα χοιρινά λουκάνικα, τις θερμιώτικες πίτες, την κάπαρη, τα ρεβύθια φούρνου και τα κουκιά φρικασέ. Υπέροχες γεύσεις που θα συνοδεύσετε με εκλεκτό ντόπιο κρασί.
  Οπωσδήποτε να δοκιμάσετε και τα ντόπια τυριά (φέτα, τρίμα, κοπανιστή - όλα γνωστά από την αρχαιότητα, αφού ποτέ δεν έλειπαν από τα γνωστά Λουκούλεια γεύματα).
  Για επιδόρπιο προτιμήστε τα αμυγδαλωτά και το παστέλι, ενώ για το πρωινό σας το ντόπιο θυμαρίσιο μέλι με το δυνατό άρωμα, θα αποτελέσει το ιδανικό τονωτικό για το ξεκίνημα μιας υπέροχης μέρας.
  Φεύγοντας από το νησί μην ξεχάσετε να αγοράσετε μερικά από τα αριστουργηματικά χειροποίητα κεραμικά, για την παράδοση των οποίων φημίζεται μεταξύ άλλων το νησί.
Το κείμενο παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Κύθνου και της Ένωσης Τουριστικών Επαγγελμάτων Κύθνου.

Παραδοσιακά φαγητά, γλυκά, βότανα και αφεψήματα

ΤΗΛΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
  Φαγητά: Γεμιστό κατσικάκι στο φούρνο, γιαπράκια (είδος ντολμά), κοκκινιστό κατσίκι κατσαρόλας, κουλουρίδα (είδος μακαρονιού που κατασκευάζεται από τις ίδιες τις νοικοκυρές), λαζάνια (από το ίδιο φύλλο με την κουλουρίδα, κομμένο σε τετράγωνα σχήματα που τυλίγεται στο δάχτυλο), σαλάτα χωριάτικη με φύλλο κάπαρης που έχει διατηρηθεί στην άλμη, σιτάρι με χοιρινό στο φούρνο, τυρί μυζήθρα και τηλιακό τυρί (σκληρό, ένα είδος φέτας), τυροπιτάκια, μυζηθρόπιτες, χοιρινός καβρουμάς (τσιγαριστό κρέας χοιρινό), χόντρος (σιτάρι κομμένο ψημένο ή με νερό ή με γάλα), χορτόπιτες στο τηγάνι κ.ά.
  Γλυκά: Λουκουμάδες, ξεροτήγανα- δίπλες, μελεκούνι, πουγγάκια (με φύλλο και γέμιση με αμύγδαλο και σουσάμι), εφτάζυμα κουλούρια και πίτες κ.ά.
  Αφεψήματα-Βότανα: Αλεφασκιά, σάψυχο (ματζουράνα), δεντρολίβανο, ρίγανη (στο ψητό και στη σάλτσα), θυμάρι (στα ψητά), θρίμπη (στα ψητά ψάρια και στη σαλάτα), μολόχα (βραστή και χρησιμοποιείται για τη δυσκοιλιότητα), “του πετεινού τα κάλλη” (όπως έλεγαν οι Ιταλοί είναι “ο δυναμίτης που σπάει την πέτρα στα νεφρά”), άουστρος (πολύκομπος) βότανο για τον προστάτη.
(Κείμενο: Μανόλης Μακρής)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Τοπικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Δωδεκανήσου.

ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ (Πόλη) ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ
Μάντολες & Μαντολάτα, Μέλι, Φέτα, Κεφαλοτύρι.

Καρσάνικα κεντήματα & υφαντά.

ΚΑΡΥΑ (Κωμόπολη) ΛΕΥΚΑΔΑ

Γλυκά του κουταλιού

ΧΙΟΣ (Νησί) ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
Μια Παλιά Ιστορία...
  Γνωστή από την αρχαιότητα για την εξαιρετική ποιότητα των προϊόντων της, η Χίος Παράγει άφθονα και ποικίλα φρούτα εποχής.
  Το σταφύλι και τα σύκα υπήρξαν η βάση αυτής της ποικιλίας, στα οποία προστέθηκαν σταδιακά τα αμύγδαλα, τα φιστίκια, τα καρύδια, τα μήλα, τα κυδώνια, τα βύσσινα, τα κεράσια και, τελευταία, τα εσπεριδοειδή, δηλαδή τα νεράντζια, τα περίφημα χιώτικα μανταρίνια, τα πορτοκάλια, τα περγαμόντα, τα κίτρα κ.ά.
  Πολλές μέθοδοι διατήρησης εφαρμόσθηκαν με σκοπό την όσο το δυνατό μακρύτερη χρονική περίοδο κατανάλωσης των καρπών. Η ασφαλέστερη και απλούστερη μέθοδος ανεδείχθη ο βρασμός και η μετέπειτα συντήρηση σε κάποιας μορφής σιρόπι. Ανάλογα με τα βότανα, τα μπαχαρικά ή άλλες ουσίες που προστίθενται στο νερό του βρασμού, εξελίχθηκαν και οι διάφορες συνταγές.
  Μετά την εισαγωγή της βιομηχανικής ζάχαρης, οι αρχαίες μεσογειακές γλυκαντικές ύλες - το μέλι, το πετιμέζι, το χαρουπόμελο κ.ά - σταδιακά υποχώρησαν. Μεγάλη ώθηση δόθηκε στην παρασκευή γλυκών κουταλιού, κατ’ αρχάς σε επίπεδο οικιακής βιοτεχνίας και μετά σε μεγαλύτερες και καλύτερα οργανωμένες βιοτεχνίες, διατηρώντας όμως πάντοτε τις παραδοσιακές συνταγές.
Το Χιώτικο γλυκό του κουταλιού
  Το γλυκό του κουταλιού έπαιξε σημαντικό ρόλο στην κοινωνική ζωή, αφού γύρω αναπτύχθηκε μια σημειολογία που συνέδεε τις περιστάσεις της ζωής με το χρώμα των προσφερομένων γλυκών, κερνώντας έτσι άσπρα στους γάμους, πολύχρωμα στις εορτές, σκούρα στο πένθος και ούτω καθεξής.
Το γλυκό της Μαστίχας
  Η ζάχαρη έφερε μαζί της από την Ανατολή που μας ήρθε και τα μυστικά της. Οι Περσικές και Αραβικές συνταγές ανεμείχθησαν με τις δικές μας, σ' ένα πολύ ευχάριστο γευστικό αποτέλεσμα.
  Η Χιώτικη μαστίχα, παγκόσμια αποκλειστικότητα του νησιού, μαζί με τη ζάχαρη δημιούργησε το γλυκό του κουταλιού Μαστίχα, μια διαφορετική και αρωματική μορφή βανίλιας, το γνωστό "υποβρύχιο".
  Η μαστίχα αυτή, από τον περασμένο αιώνα διαδόθηκε ως γλυκό υποδοχής στα μεγαλοαστικά σπίτια της Ελληνικής διασποράς και κυρίως στην Κωνσταντινούπολη, όπου με το όνομα "Ασπρο Γλυκό" συνεχίζει και σήμερα να είναι το επίσημο γλυκό του Πατριαρχείου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Χίου