Εμφανίζονται 15 τίτλοι με αναζήτηση: Αξιοθέατα στην ευρύτερη περιοχή: "ΣΗΤΕΙΑ Επαρχία ΛΑΣΙΘΙ" .
ΕΤΙΑ (Οικισμός) ΛΑΣΙΘΙ
Τηλέφωνο: +30 28430 23917
Η Ετιά βρίσκεται μεταξύ Παπαγιαννάδων και Αρμένων. Αναμφίβολα το όνομά της οφείλεται στο ομώνυμο δέντρο. Αν και η ύπαρξη του οικισμού ξεκινά τουλάχιστον από τα Βυζαντινά χρόνια, όπως μαρτυρούν οι βυζαντινές εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη και της Αγίας Αικατερίνης, η περίοδος ακμής του τοποθετείται στην εποχή της Ενετοκρατίας στην Κρήτη (1204-1669), όταν αποτελούσε φέουδο της Ενετικής οικογένειας των De Mezzo. Σήμα κατατεθέν της γης τους και κόσμημα της περιοχής αποτελούσε η
βίλα De Mezzo, που θεωρείται από τα αντιπροσωπευτικότερα σωζόμενα δείγματα της ενετικής αστικής αρχιτεκτονικής στην Κρήτη. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας η βίλα ήταν κατοικία Τούρκων αξιωματούχων, το «Σεράγιο-Σεράι», όπως την ονόμασαν έκτοτε οι ντόπιοι.
Πρώτος ο Άγγλος ναύαρχος Τ. Β. Spratt, που τόσο πολύτιμες παρατηρήσεις έκανε στην περιοδεία του στην Κρήτη στα μέσα του 19ου αιώνα, αναφέρει πως η έπαυλη της Ετιάς κτίστηκε από πλούσιο και ευγενή Ενετό. Αργότερα, ο Ιταλός αρχαιολόγος G. Gerola συνέδεσε τον κτήτορα της βίλας με τα μέλη της οικογένειας De Mezzo. Σύμφωνα με τα γενεαλογικά αρχεία των Ενετών ευγενών, υπήρχαν τρεις Mezzi στη Σητεία, οι Πέτρος, Νικόλαος και Ιάκωβος. Θεωρείται πως η βίλα ανήκε στον Pietro dei Mezzo και η κατασκευή της τοποθετείται στο τέλος του 15ου αιώνα.
Το ίδιο το οικόσημο των De Mezzo, αποτελούμενο από μια πλατιά ασπίδα που την υποβαστάζουν εξωτικές μορφές, δεσπόζει πάνω από την επιβλητική είσοδο του κυρίως μεγάρου, που κάποτε ήταν τριώροφο. Η είσοδος οδηγεί τον επισκέπτη σε έναν καμαροσκέπαστο προθάλαμο με λιθόστρωτο δάπεδο. Απέναντι από την είσοδο μία σκάλα οδηγούσε στο δεύτερο όροφο. Εδώ, στο υπέρθυρο της εισόδου προς τους ορόφους, γύρω από ανάγλυφο διάκοσμο, που απεικονίζει μια κεφαλή μέσα σε κυκλική ταινία, είναι γραμμένη η εξής επιγραφή με κεφαλαία λατινικά γράμματα:
ΒΑΪ (Παραλία) ΛΑΣΙΘΙ
Είναι ίσως το πιο πολυσύχναστο μέρος της περιοχής. Η ύπαρξη της φυτείας
αποδίδεται στους Φοίνικες που αγκυροβόλησαν εκεί και σύμφωνα με το μύθο πέταξαν
τα κουκούτσια από τους χουρμάδες που έτρωγαν. Μετά από αλλεπάλληλες πυρκαγιές
οι αρχές περιέφραξαν την περιοχή και δημιούργησαν αντιπυρικές ζώνες.
ΙΤΑΝΟΣ (Αρχαία πόλη) ΙΤΑΝΟΣ
Ο αρχαιολογικός χώρος της Ιτάνου περιέχει ερείπια ελληνιστικών ναών
καθώς και ερείπια από την Πρώτη Βυζαντινή Περίοδο, συμπεριλαμβανόμενων των ερειπίων
μιας βασιλικής του πέμπτου αιώνα που προερχόταν πιθανώς από μετατροπή ενός ναού
της Αθηνάς.
ΜΑΚΡΥΣ ΓΙΑΛΟΣ (Λιμάνι) ΛΑΣΙΘΙ
Σε ψηλό λόφο που δεσπόζει του χωριού, τραχύ και απόκρημνο, υπάρχουν
τα ερείπια βενετσιάνικου κάστρου. Μόνο από το νότιο μέρος μπορεί να ανέβει κανείς
στο φρούριο, από τις άλλες πλευρές βράχοι κάθετοι εμποδίζουν κάθε προσπέλαση.
Το πότε χτίστηκε δεν είναι γνωστό. Σύμφωνα με πληροφορίες υπήρχε στα βυζαντινά
χρόνια, οι δε Ενετοί το ενίσχυσαν την εποχή που άρχισαν τουρκικές επιδρομές στο
νησί. Το ενετικό φρούριο έχει κτισθεί πάνω σε αρχαία ακρόπολη, πιθανώς γεωμετρικών
χρόνων, όπως μαρτυρούν διάφορες ενδείξεις.
ΣΗΤΕΙΑ (Πόλη) ΛΑΣΙΘΙ
Τείχη οχύρωσης υπήρχαν γύρω από την πόλη της Σητείας από τη Βυζαντινή
Περίοδο. Αυτές οι οχυρώσεις αναστηλώθηκαν από τους Γενοβέζους και τους Βενετούς
αλλά δεν ήταν ποτέ αρκετά ισχυρές. Το 1539 ο πειρατής Μπαρμπαρόσα κατέκτησε την
πόλη και ισοπέδωσε το κάστρο και τα κτίρια. Όταν οι Τούρκοι εισέβαλλαν στο νησί
οι Βενετοί κατέστρεψαν το κάστρο για να μην πέσει στα χέρια των Τούρκων. Τα ερείπια
ενός βενετικού κάστρου είναι ακόμα ορατά σήμερα. Ένας πύργος με τρία πατώματα
έχει σωθεί. Βόρεια του κάστρου υπάρχει ένα μικρό παρεκκλήσι χτισμένο από τα ερείπια
ενός βενετικού μοναστηριού που καταστράφηκε από τους Τούρκους.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet
Το φρούριο του κάστρου γνωστό σήμερα σαν Καζάρμα (Casa di arma), είναι
το πιο επιβλητικό μνημείο του παρελθόντος στην πόλη της Σητείας. Η Καζάρμα ήταν
ο στρατώνας της φρουράς ή το διοικητήριο, ένα δηλαδή από τα οικοδομήματα της Μεσαιωνικής
Σητείας η οποία περιβαλλόταν με τείχος.
Η οχύρωση της πόλης και η Καζάρμα χρονολογούνται στα τελευταία βυζαντινά
χρόνια.
Οι πειρατικές όμως επιδρομές, οι συχνές επαναστάσεις των κατοίκων
κατά τη διάρκεια της ενετικής κατοχής ακόμα και οι σεισμοί επέφεραν αλλεπάλληλες
καταστροφές στα τείχη και στην Καζάρμα, μέχρι που οι ίδιοι οι Ενετοί αναγκάστηκαν
να τα καταστρέψουν με σκοπό να τα επιδιορθώσουν.
Αυτό τελικά δεν έγινε και το 1651 η πόλη κατεδαφίστηκε και έπειτα
κατακτήθηκε από τους Τούρκους. Στην περίοδο της τουρκικής κατάκτησης τα τείχη
φαίνεται ότι δεν ξαναχτίστηκαν αλλά η Καζάρμα αναστηλώθηκε και σήμερα διακρίνονται
οι τουρκικές προσθήκες, όπως οι κουμπέδες πάνω στις επάλξεις, δηλαδή τα φυλάκια
του φρουρίου.
Η Καζάρμα σήμερα έχει αναστηλωθεί προσεκτικά και είναι ανοικτή στο
κοινό προσφέροντας μια πανοραμική θέα στον κόλπο και την πόλη της Σητείας. Κατά
την καλοκαιρινή περίοδο στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο της γίνονται πολιτιστικές
εκδηλώσεις (Κορνάρεια), όπως θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, διαλέξεις, εκθέσεις
εικαστικών τεχνών κ.λπ.
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Δήμου Σητείας
Στο Χαντρά υπάρχει η βενετική έπαυλη Βιόλα. Μπορείτε να τη δείτε εύκολα
καθώς βρίσκεται σ' ένα μικρό λόφο στα ανατολικά του χωριού στη μέση μιας πράσινης
και εύφορης πεδιάδας. Εκεί υπάρχουν ερείπια ενός σπιτιού και μιας μικρής εκκλησίας,
του Αγίου Γεωργίου. Στην πόλη υπάρχει ένα σιντριβάνι με ασυνήθιστη διακόσμηση.
ΧΑΝΔΡΑΣ (Χωριό) ΛΕΥΚΗ
Βρίσκεται μόλις ένα χιλιόμετρο απόσταση από το Χανδρά
με παρακαμπτήριο χωματόδρομο. Πρόκειται για έρημο μεσαιωνικό χωριό του οποίου
την προστασία έχει αναλάβει η Αρχαιολογική Υπηρεσία.
Διαβαίνοντας τα στενά σοκάκια του χωριού, μέσα από τα ερείπια με τις
καμάρες και τα πλακόστρωτα, τα φραντζέζικα τόξα και τον αδρό ρυθμό της τοιχοδομίας,
μέσα στην κατανυκτική σιγή της εγκατάλειψης, νομίζεις πως ακούγεται ο αχός του
καλπασμού του βυζαντινού άρχοντα, του μεσαιωνικού ιππότη, του Τούρκου σαρικοφόρου.
Το όνομα προέρχεται πιθανότατα από το βυζαντινό όνομα Βόιλας ή Βολιάς
όπως ονομαζόταν από τους βυζαντινούς ο βογιάρος, δηλαδή ο ευπατρίδης, ο γαιοκτήμονας,
λέξη σλαυικής προέλευσης.
Είναι όμως πιθανό να προέρχεται από το βους - ελαύνω και να υποδηλώνει
τον τόπο βοσκής ή ζευγαρίσματος. Ελάχιστες πιθανότητες υπάρχουν να έχει σχέση
με την Βόιλα ο βυζαντινός στρατηγός Βόηλας Βάρδας που επαναστάτησε κατά του αυτοκράτορα
Ρωμανού Λεκαπηνού (920-944).
Στην απογραφή του Καστροφύλακα του 1583 η Βόιλα είχε 301 κατοίκους
και γράφεται Voila και Voilla.
Δεν ξέρουμε ποιος ήταν ο φεουδάρχης της Βόιλας αλλά διάφορα στοιχεία
μας κάνουν να υποθέσουμε πως ανήκε στην οικογένεια των Ζένων, ευπατρίδων Ενετών,
η οποία μετά την Τουρκοκρατία εξισλαμίστηκε και πιθανώς μετονομάστηκε και από
την οποία πρέπει να προέρχεται ο Τσιν Αλής ή Τζεναλής από τους πιο φανατικούς
γενίτσαρους. Η παράδοση τον θέλει ιδιοκτήτη του πύργου της Βόιλας που εξωτερικά
έχει τούρκικο επίγραμμα με ημερομηνία Εγείρας 1153 που ισοδυναμεί με το έτος 1742
του χριστιανικού ημερολογίου.
Δίπλα από την επιγραφή υπάρχουν χαραγμένα πελέκεις, κυπαρίσσια και
πεντάλφες χαρακτηριστικά τουρκικά σύμβολα. Στη νότια πλευρά του πύργου υπάρχει
ερειπωμένη εκκλησία γνωστή σαν εκκλησία του Τζιναλή.
Από την εποχή της Τουρκοκρατίας επίσης προέρχονται οι δύο βρύσες με
τις ανάγλυφες τουρκικές επιγραφές, αληθινά στολίδια του χωριού με άφθονο και κρύο
νερό ακόμα και σήμερα. Σημαντικό μνημείο της Βόιλας είναι η διμάρτυρη εκκλησία
του Αγίου Γεωργίου που φαίνεται πως κτίστηκε το 15ο αιώνα.
Στο δυτικό άκρο του νότιου τοίχου υπάρχει κόγχη αψιδωτή, στο τύμπανo
της οποίας εικονίζεται η Θεοτόκος να κάθεται και να κρατά στα γόνατά της το Χριστό
ενώ δεξιά και αριστερά από την κεφαλή της μέσα σε δίσκους υπάρχουν τα στηθάρια
αγγέλων. Δεξιά της Θεοτόκου άνδρας ντυμένος με κρητική φορεσιά κρατά από τον ώμο
γυναίκα με λευκό μακρύ φόρεμα ευρωπαϊκής μόδας. Ανάμεσα στις δύο μορφές παιδούλα
κρατά από το χέρι τη γυναίκα. Στα αριστερά της Παναγίας γυναικείες μαυροφορεμένες
μορφές - ίσως συγγενείς της νεκρής - στρέφονται προς τα δεξιά. Κάτω από την όλη
παράσταση υπάρχει η εξής επιγραφή σε ιαμβικό τρίμετρο:
Ω, τάφε πικρέ και γεμάτε από πόνους,
Σε βλέπω και σε αισθάνομαι σαν φίλο και εχθρό συνάμα.
Φίλο, γιατί έχεις τους πολυαγαπημένους μου,
Εχθρό γιατί τους καταστρέφεις την ομορφιά τους.
Στα αριστερά της Θεοτόκου υπάρχει άλλη επιγραφή φθαρμένη, ενώ πάνω
από το προσκέφαλο του νεκρού στον τάφο που βρίσκεται κάτω από την πιο πάνω παράσταση
στην οποία εικονίζεται μικρή κοπέλα νεκρή, ξαπλωμένη πάνω σε νεκρικό κρεβάτι γύρω
από το οποίο σκυφτές μορφές κλαίνε και οδύρονται. Πάνω από την παράσταση υπάρχει
επίσης επιγραφή.
Ασφαλώς πρόκειται για οικογενειακό τάφο της οικογένειας των Σαλαμών
με χρονολογία 1560. Το επίθετο Σαλαμός αναμφίβολα έχει ρίζα από το εβραϊκό Σολωμών
και πρόκειται για οικογένεια Εβραίων που εκχριστιανίστηκε και εγκαταστάθηκε στην
περιοχή της Σητείας αφού
το 1582 στον κατάλογο των φεουδαρχών της Σητείας αναφέρονται με το επίθετο Σαλαμών
οι Τζουάνε, Πιέρο και Μάρκο ονόματα που εναλλάσσονται στο οικογενειακό δέντρο
των Σολωμών της Ζακύνθου
από τους οποίους προέρχεται ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός. Πιθανότατα
λοιπόν οι Σολωμοί της Ζακύνθου έλκουν την καταγωγή τους από τους Σoλωμούς της
Σητείας. Σήμερα το επίθετο αυτό συναντάται σε ορισμένα χωριά της Σητείας ενώ κατά
τον Gerola πολλοί Σολωμοί κατοικούσαν στο Χανδρά.
Πάνω από το χωριό στην κορυφή του υψώματος υπάρχει ισχυρό φρούριο
που χτίστηκε στην Ενετοκρατία.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Λεύκης
ΠΕΥΚΟΙ (Χωριό) ΜΑΚΡΥΣ ΓΙΑΛΟΣ
Στα βόρεια του Μακρύ Γιαλού και στην εδαφική περιφέρεια του χωριού Πεύκοι υπάρχουν
δυο σημαντικοί σπηλαιώδεις σχηματισμοί με ωραίο διάκοσμο. Είναι το σπήλαιο Απαλούστρες
που είναι σχετικά εύκολο να το επισκεφτείτε, και το σπήλαιο Λατσίδα Βρέικου. Στο
δεύτερο σπήλαιο τελευταία ανακαλύφτηκαν ίχνη νεολιθικής κατοίκησης.
ΛΑΜΝΩΝΙ (Οικισμός) ΛΕΥΚΗ
Το φαράγγι του Λαμνονιού πήρε το όνομά του από το χωριό Λαμνόνι. Η άκρη του συναντά
τις πανέμορφες παραλίες του Ξερόκαμπου.
Στις κατάξερες όχθες του αφιλόξενου φαραγγιού σε μια πεντάωρη πορεία μπορεί ο
επισκέπτης του να παρατηρήσει τα πλούσια πετρώματα και τους περίεργους σχηματισμούς
που έχει δώσει ο αέρας στους βράχους.
ΠΑΛΑΙΚΑΣΤΡΟ (Κωμόπολη) ΙΤΑΝΟΣ
Θαυμάσιο φαράγγι που απέχει 5 χιλ. από το Παλαίκαστρο. Το μήκος του είναι 2,5
- 3χιλ. και η διαδρομή του μοναδική εμπειρία, που θα ενθουσιάσει τους φυσιολάτρες
με την εντυπωσιακή και άγρια ομορφιά του. Μετά απο 1.30 ώρα περίπου περπάτημα
το φαράγκι καταλήγει σε μια παρθένα και πεντακάθαρη παραλία, ιδανική για κολύμπι,
ψάρεμα και ξεκούραση.
ΠΕΥΚΟΙ (Χωριό) ΜΑΚΡΥΣ ΓΙΑΛΟΣ
Το φαράγγι των Πεύκων είναι ένα υπέροχο φαράγγι με καταπληκτικούς σχηματισμούς
των πετρωμάτων του από την επίδραση των φυσικών δυνάμεων. Αν το ακολουθήσει κανείς
από το χωριό Πεύκοι μετά από τρίωρη περίπου πορεία βγαίνει στην πανέμορφη παραλία
του Μακρύ Γιαλού.
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
