Πληροφορίες τοπωνυμίου

Δημοτικό Διαμέρισμα Αγίας Αναστασίας

ΑΓΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ (Χωριό) ΔΩΔΩΝΗ
Τηλέφωνο: +30 26510 84701
  Βρίσκεται και αυτό στους πρόποδες του όρους Τόμαρος, σε υψόμετρο 680 μ.
  Πρωτοκατοικήθηκε από εργαζόμενους στο μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής (1700-1800), το οποίο κατέστρεψε ο Αλή Πασάς. Τότε, οι κάτοικοι κατέβηκαν νοτιότερα, όπου έκτισαν την "Πλαίσια" και την εκκλησία της Αγίας Αναστασίας, εξού και το όνομα, που το 1932 καταστράφηκε από κατολισθήσεις.
  Το 1943, το χωριό κάηκε από τους Γερμανούς και εκτελέστηκαν ο ιερέας και αρκετοί χωρικοί, ως αντίποινα για τον εφοδιασμό των πολεμιστών της Εθνικής Αντίστασης.

Δημοτικό Διαμέρισμα Δραμεσιών

ΔΡΑΜΕΣΙΟΙ (Χωριό) ΔΩΔΩΝΗ
Τηλέφωνο: +30 26510 82069
  Βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Τόμαρος και παίρνει την ονομασία του από το γεγονός, ότι είναι χτισμένο ανάμεσα στις βαλανιδιές.   Τα κυριότερα σημεία πολιτιστικού ενδιαφέροντος του χωρίου είναι, η εκκλησία Κοιμήσεως της Θεοτόκου του 1664 μ.Χ., πλούσια σε αγιογραφίες μεγάλης αξίας και το Κρυφό Σχολειό.
  Το χωριό, έχει να επιδείξει πολλούς Ευεργέτες και πλούσια Εθνική δράση στην Τουρκοκρατία και στην κατοχή.

ΔΩΔΩΝΗ (Χωριό) ΙΩΑΝΝΙΝΑ
  Το χωριό είναι χτισμένο στην ίδια θέση με την αρχαιότατη πόλη της Ηπείρου, στους πρόποδες του όρους Τόμαρος.
  Αποτελεί το κέντρο του Δήμου Δωδώνης, καθώς είναι το πολυπληθέστερο χωριό και το ευκολότερα προσβάσιμο για το σύνολο των υπολοίπων. Στον συνοικισμό "Μάντρες" βρίσκονται και τα γραφεία του Δήμου, εξυπηρετώντας το σύνολο των υπολοίπων διαμερισμάτων.   Είναι γνωστή από την Ομηρική εποχή, λόγω του αρχαίου θεάτρου του Δωδωναίου Διός -του Πελασγικού και της γυναίκας του, της μυστικής θεότητας Διώνης (αρχαία Μεγάλη θεά). Το μαντείο που βρίσκεται στην περιοχή, έδινε χρησμούς βασιζόμενο στο θρόισμα των φύλλων της Ιερής Βαλανιδιάς αρχικά και αργότερα από τον ήχο των μεταλλικών τριπόδων που την περικύκλωναν.
  Οι Ρωμαίοι πυρπόλησαν την πόλη το 168 π.Χ., η βαλανιδιά κόπηκε το 369 μ.Χ. και η περιοχή έπεσε στην αφάνεια.
  Το 1875, ο Κος Καραπάνος έκανε τις πρώτες ανασκαφές, ακολουθούμενος από τους Σωτηριάδη, Ευαγγελίδη, Δάκαρη κ.λπ.
  Το 1960, άρχισαν να τελούνται θεατρικές παραστάσεις στο υποβλητικό αρχαίο θέατρο, κάτι το οποίο σήμερα δεν γίνεται λόγω πολυετούς προγράμματος αποκαταστάσεως.
  Πολλοί είναι οι επισκέπτες που έρχονται να το θαυμάσουν και από την Ελλάδα και από το εξωτερικό. Τα ευρήματα των ανασκαφών, βρίσκονται διάσπαρτα σε διάφορα Μουσεία και ο ομώνυμος Δήμος προβάλλει πάγιο αίτημα της δημιουργίας Μουσείου στην περιοχή του θεάτρου, καθώς και συνεδριακού κέντρου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Δωδώνης

• http://www.ddodoni.gr/regions/dodoni_gr.htm (4 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Κωστάνιανης

ΚΩΣΤΑΝΙΑΝΗ (Χωριό) ΔΩΔΩΝΗ
Τηλέφωνο: +30 26510 84650
  Βρίσκεται στις πλαγιές της Τσούκας, από την οποία κατέβηκε ο Βελισσάριος και πλαγιοκόπησε τους Τούρκους το 1913 και απελευθερώθηκαν τα Γιάννενα από τον Εσάτ Πασά. Βεβαίως, το χωριό πρωτύτερα είχε εξαγορασθεί από τους Τούρκους, με χρήματα που είχε διαθέσει ο Π. Γκαλντέμης.
  Αξίζει επίσης να σημειωθεί, ότι το χωριό στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, ήταν προστατευόμενο του Σουλιώτη Λάμπρου Τζαβέλα.
  Το χωριό, είναι ορεινό και πετρώδες χωρίς ιδιαίτερους πόρους, όμως εκεί βρίσκεται ο σημαντικής αρχαιολογικής αξίας Βυζαντινός ναός των Ταξιαρχών, χτισμένος το 1057 μ.Χ.

Δημοτικό Διαμέρισμα Μαντείου

ΜΑΝΤΕΙΟ (Χωριό) ΔΩΔΩΝΗ
Τηλέφωνο: +30 26510 82471
  Βρίσκεται στους πρόποδες της Ολύτσικας και Τόμαρου, σε υψόμετρο 720 μ., με παλαιότερη ονομασία: Αλποχώρι. Είναι το πλησιέστερο χωριό στο αρχαίο θέατρο της Δωδώνης και από εκεί προέρχεται και η ονομασία του.

Δημοτικό Διαμέρισμα Μελιγγών

ΜΕΛΙΓΓΟΙ (Χωριό) ΔΩΔΩΝΗ
Τηλέφωνο: +30 26510 82561
  Το χωριό βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Ολύτσικα. Σύμφωνα με τα ιστορικά στοιχεία, είναι ο χώρος όπου πρωτοκατοίκησαν οι Σελλοί -οι πρώτοι Έλληνες και οι ιερείς του Μαντείου της Δωδώνης. Στην περιοχή του και σε υψόμετρο 1.600 μ., βρίσκεται ο αρχαίος οικισμός Γούβες, που χρονολογείται στα 800 π.Χ. Στο κέντρο του χωρίου, υπάρχει αξιόλογο λαογραφικό μουσείο, ενώ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι εκκλησίες του.

ΜΠΕΡΚΟ (Οικισμός) ΔΩΔΩΝΗ
Το χωριό είναι παραποτάμιος συνοικισμός της Κωστάνιανης. Οφείλει την ονομασία του, σε παλαιά οικογένεια ευπατρίδων Γιαννιωτών που είχε πολλά κτήματα.

Ιστοσελίδα Δήμου Δωδώνης
• http://www.ddodoni.gr/regions/mperko_gr.htm (1 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Πολυγύρου

ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ (Χωριό) ΔΩΔΩΝΗ
Τηλέφωνο: +30 26510 84260
  Το χωριό παλιά είχε την ονομασία "Ζαγόρτσα". Κατοικήθηκε από ανθρώπους διαφόρων τόπων και παραδόσεων. Εκεί βρίσκεται η εκκλησία Αγία Κυριακή, που έχει σημαντικές τοιχογραφίες και επιγραφές του 1812 μ.Χ. Το χωριό, που βρίσκεται στο Δυτικό μέρος του Δήμου, είναι επίσης ιδιαίτερα πλούσιο σε φυσική ομορφιά. Στο λαογραφικό μουσείο που υπάρχει στο χωριό εκτίθενται μια σειρά από παραδοσιακά αντικείμενα και φορεσιές που καθρεφτίζουν την ιστορία και τις παραδόσεις του τόπου.