Ο Δήμος Βιστωνίδας καταλαμβάνει το κεντρικό τμήμα της πεδιάδας της
Ξάνθης. Συνορεύει βόρεια
με το Δήμο Ξάνθης, ανατολικά με το νομό
Ροδόπης
και τη
λιμνοθάλασσα Βιστωνίδα,
νότια με το
Δήμο Αβδήρων
και δυτικά με το
Δήμο Τοπείρου.
Πρωτεύουσα του Δήμου Βιστωνίδας είναι η
Γενισέα,
που έχει μακραίωνη ιστορία, όντας κέντρο της περιοχής
Ξάνθης
κατά την Οθωμανική κατοχή. Στα όρια του Δήμου έχουν εντοπιστεί αξιόλογοι αρχαιολογικοί
χώροι (
Διομήδεια,
Μαγικό,
Κουτσό,
Σέλινο,
Πολύσιτο,
Πηγάδια,
Ν. Ζυγό) από τα νεολιθικά
ως τα ύστερα βυζαντινά χρόνια.
Παραδοσιακοί οικισμοί, σπίτια, εκκλησίες βρίσκονται σε όλους τους
οικισμούς του Δήμου, που αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα μετά το 1922 και την άφιξη των
προσφύγων.
Οι κάτοικοι του Δήμου, χριστιανοί και μουσουλμάνοι, ζουν αρμονικά
και συμβάλλουν στη γενικότερη ανάπτυξη και πρόοδο.
Στην αρχαία εποχή την περιοχή κατοικούσαν οι Βίστωνες, γύρω από τη
λίμνη Βιστωνίδα, απ’
όπου και το όνομα του Δήμου. Ο Βασιλιάς των Βιστώνων Διομήδης με τα άλογά του,
που σκότωσε ο Ηρακλής, έχει αφήσει τα αποτυπώματά του σε όλη την περιοχή.
Η περιοχή κατοικούνταν συνεχώς από τα αρχαία κλασικά, ελληνιστικά,
ρωμαϊκά, βυζαντινά και μεταβυζαντινά χρόνια, όπως δείχνουν τα αρχαιολογικά ίχνη,
ενώ στα Βόρεια του Δήμου περνούσε η Εγνατία Οδός.
Ο Δήμος Βιστωνίδας διαπερνάται από την εθνική οδό
Ξάνθης-
Κομοτηνής
μέσω
Λάγους. Σ’ όλο
το εθνικό και επαρχιακό δίκτυο, στις κορυφές των στύλων της Δ.Ε.Η., ο επισκέπτης
βλέπει φωλιές πελαργών, με τους πελαργούς και τα μικρά τους, να συνδέουν τη φύση
με τον άνθρωπο.
Το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, λιγότερο ή περισσότερο κοντά
στη
λίμνη Βιστωνίδα, ένια
ένας ονειρικός συνδυασμός χρωμάτων και αποχρώσεων. Κάθε εποχή με το χρώμα, κάθε
εποχή με τις μυρουδιές, την πανίδα και χλωρίδα της ευλογημένης τούτης γης. Η παρουσία
του ανθρώπου διακριτική και ευγενική.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
του Δήμου Βιστωνίδας.