Ανηφορίζοντας προς το νοτιοανατολικό άκρο του νομού, φθάνουμε στην
περιοχή της
Δεσκάτης. Ενα
μακρόστενο ομαλό υψίπεδο ανοίγεται ανάμεσα στα Καμβούνια και σ' ένα παρακλάδι
των Αντιχασίων. Δύο παράλληλες ρεματιές, η Δεσκατιώτικη και η Δασοχωρίτικη ποταμιά
οδηγούν τα νερά του οροπεδίου έξω από το νομό προς τα ανατολικά, για να τα σμίξουν
με τον Τιταρήσιο, παραπόταμο του Πηνειού. Στα βόρεια του οροπεδίου δεσπόζει ο
όγκος της Βουνάσας, που με τα 1.615 μ. της αποτελεί την ψηλότερη κορυφή του συγκροτήματος
των Καμβουνίων. Οι πλαγιές που υψώνονται πάνω από τη Δεσκάτη είναι σε μεγάλο βαθμό
απογυμνωμένες από βλάστηση, αν εξαιρέσει κανείς τις μικρές συστάδες βελανιδιών
κατά μήκος των ρεματιών και δύο μεγάλες αναδασωμένες με πεύκα εκτάσεις. Ενδιαφέρουσα
από πλευράς τοπίου και άγριας ζωής είναι η βορειοδυτική όψη του βουνού (αυτή που
βλέπει προς τον
Αλιάκμονα).
Στην όψη αυτή μια διαδοχή από βλαστητικά σύνολα ντύνει τις πλαγιές ξεκινώντας
από θαμνώνες με πουρνάρια, παλιούρια, αγριοκουμαριές και ρείκια στα βραχώδη κράσπεδα,
που δίνουν ψηλότερα τη θέση τους στο μικτό δάσος φυλλοβόλων με βελανιδιές, γαύρους,
σφεντάμια και φράξους, ενώ πάνω από τα 1.000 μ. κυριαρχεί το ελατόδασος. Μερικές
βραχώδεις εξάρσεις με χαρακτηριστικότερο το ζωνάρι που στεφανώνει την ψηλότερη
κορυφή, αποκαλύπτουν το ασβεστολιθικό υπόστρωμα της πλευράς αυτής του βουνού.
Στην περιοχή της Βουνάσας συναντάμε μια ενδιαφέρουσα ποικιλία ζώων
και πουλιών, που περιλαμβάνει λίγους μεγάλους θηρευτές, λύκο, χρυσαετό, γερακίνα,
φιδαετό, ξεφτέρι, πετρίτη και ένα μεγάλο αριθμό από κοινότερα είδη, τυπικά του
ελατόδασους και των ημιορεινών και αγροτικών οικοσυστημάτων. Τα περισσότερα είδη
συγκεντρώνουν οι ανοιχτοί θαμνώνες και οι συστάδες των φυλλοβόλων δέντρων. Εδώ
θα συναντήσουμε καρδερίνες, βραχοτσοπανάκους, σκαρθάκια, μαυρολαίμηδες, κουρούνες,
αετομάχους, κοκκινοκεφαλάδες και τσαλαπετεινούς καθώς και κοινά θηλαστικά όπως
νυφίτσες, κουνάβια, ασβούς και αλεπούδες.
Χωρίς να διαθέτει πολλές χλωριδικές ιδιαιτερότητες, η Βουνάσα ξεχωρίζει
σε ολόκληρο το νομό από τα μεσογειακά είδη φυτών που φυτρώνουν στις πλαγιές της,
όπως το πουρνάρι, η αγριοτσικουδιά, η ασφάκα, η ρίγανη, το βάλσαμο και άλλα. Στο
μέσο του οροπεδίου υψώνεται ο Τρέτιμος, ένα μικρό στρογγυλό βουναλάκι 1.092 μ.,
που προσφέρει εξαιρετική θέα τόσο προς τη Βουνάσα και την ομαλή ράχη των Αντιχασίων,
όσο και προς την Πίνδο μακριά στη δύση.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από τουριστικό
φυλλάδιο (1998) της Νομαρχίας
Γρεβενών.
