ΑΛΩΝΙΣΤΑΙΝΑ, Χωριό, ΦΑΛΑΝΘΟΣ

  Η Αλωνίσταινα είναι ένα πανέμορφο και γραφικό χωριό του Μαινάλου και απέχει 25 χλμ. από Τρίπολη και 10 χιλ. από τη Βυτίνα. Είναι κτισμένη στη δυτική πλευρά της Οστρακίνας σε υψόμετρο 1200 μ. σε μικρή κοιλάδα μεταξύ Βυτίνας και Πιάνας κάτω από τις πλαγιές του Μαινάλου. Είναι το επόμενο χωριό μετά την Πιάνα στο δρόμο από την Τρίπολη. Η Αλωνίσταινα είναι από τα χωριά με τη μεγαλύτερη ιστορία στον απελευθερωτικό αγώνα του 21 και συνδέται στενά με τους Κολοκοτρωναίους των οποίων υπήρξε ορμητήριο στην Επανάσταση. Συγχρόνως ήταν και και η γενέτειρα της μητέρας του Θόδωρου Ζαμπείας Κωτσάκη. Προεπαναστατικά ήταν κρησφύγετο κι ορμητήριο της κλεφτουριάς, ενώ κατά την επανάσταση του 1821 ήταν σημείο συγκέντρωσης και εξόρμησης των ελληνικών δυνάμεων υπό τον Θ. Κολοκοτρώνη. Οι Τούρκοι την πυρπόλησαν και την λεηλάτησαν δύο φορές. Μετά την επανάσταση η Αλωνίσταινα είχε ραγδαία εξέλιξη. Μάλιστα το 1851 είχε 2.140 κατοίκους, ενώ το 1928, 1426 κατοίκους. Μετά το 1950 ο πληθυσμός ελαττώθηκε σημαντικά λόγω της μετανάστευσης. Σήμερα έχει 200 περίπου μόνιμους κατοίκους που ζουν από την κτηνοτροφία, λίγα καρύδια και κηπευτικά.
   Τριγυρισμένο από έλατα και απλωμένο σε ένα καταπράσινο φαράγγι, το χωριό είναι ένα από τα γραφικότερα και ομορφότερα χωριά της Αρκαδίας. Κρατάει την παραδοσιακή μορφή του, ενώ έχει κηρυχθεί διατηρητέος οικισμός. Εχει επίσης εμπλουτισθεί από πέτρινες αναπλάσεις, στους δρόμους και στον περίγυρο. Στην πλατεία του χωριού ξεχωρίζει το μαρμάρινο μνημείο της Ζαμπίας Κωστάκη. Απέναντί της η εξαιρετική μονόκλιτη Βασιλική Εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, δεσπόζει από το 1742 και γιορτάζει το καλοκαίρι με πανυγήρι. Δίπλα στην είσοδο της εκκλησίας ο τάφος της Ζαμπίας.
   Στην Αλωνίσταινα υπάρχουν αρκετές παλαιές κατοικίες,δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Χαρακτηρίζονται από πολλά και μεγάλα τοξωτά ανοίγματα και είναι χτισμένα από λαγκαδινούς πρωτομαστόρους. Ξεχωρίζουν η οχυρή πυργόσχημη κατοικία της οικογενείας Δημητρακοπούλου (ή Τουρκοβασίλη), κτίσμα της της περιόδου της Επανάστασης και η οικία Κωνσταντάκου Δημητρακόπουλου, πετρόχτιστο διώροφο με μεγάλα τοξωτά ανοίγματα, που χτίστηκε το 1847 από το Λαγκαδινό πρωτομάστορα Γιαννακό Γαρδίκα. Σημείο αναφοράς για τους κατοίκους είναι η πηγή Κεφαλάρι. Ακριβώς δίπλα της σώζεται ένα από τα χάνια που εξυπηρετούσε τους περαστικούς και χρησίμευε για τη ξεκούραση των ζώων. Στο χωριό έχουν κτιστεί επίσης αρκετά νέα σπίτια από κατοίκους με καταγωγή από αυτό. Λειτουργούν ακόμα παραδοσιακός ξενώνας, εστιατόριο και ταβέρνα.
   Η διαδρομή προς τη Βυτίνα μέσα από το ελατόδασος είναι συναρπαστική. Μετά από το χωριό ο επαρχιακός δρόμος ανηφορίζει φιδωτά σε μια δασοσκέπαστη χαράδρα, το περίφημο "διάσελο" της Αλωνίσταινας, όπου παρατηρείται μια χαριτωμένη οφθαλμαπάτη που δίνει στον ταξιδιώτη την εντύπωση ότι βρίσκεται συνέχεια στην ίδια θέση. Μετά το διάσελο η διαδρομή, πάντα διασχίζοντας το πυκνό ελατόδασος, συνεχίζει, κατηφορική για να καταλήξει στη Βυτίνα. Στο ενδιάμεσο μπορεί κανείς να απολαύσει από ψηλά την πανοραμική θέα της περιοχής της Βυτίνας.
   Στην περιοχή της Αλωνίσταινας τοποθετείται ο αρχαίος οικισμός Ελισσών. Κατά καιρούς έχουν βρεθεί αρχαίοι χτιστοί τάφοι στα Ν. του χωριού, ίχνη αμαξοτροχιών στο πέρασμα για το διάσελο, δύο αγαλματίδια και αρχαία νομίσματα. Κάποιοι αποδίδουν το όνομα του χωριού σε παραφθορά του αρχαίου τοπωνυμίου Ελισσών, ενώ μάλλον επικρατέστερο είναι να προέρχεται από την αγροτική εργασία του αλωνίσματος.
   Κοντά στην Αλωνίσταινα είναι το Λιμποβίσι, το χωριό των Κολοκοτρωναίων, το Αρκουδόρεμα και η Κοκκινόβρυση, μαγευτικές τοποθεσίες του Μαινάλου. Στο δρόμο για τη Βυτίνα, διακλάδωση οδηγεί στο χιονοδρομικό κέντρο της Οστρακίνας.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/alon... (46 φωτ.)