Η Τρίπολη χτισμένη σε υψόμετρο 650μ. στο κατάφυτο οροπέδιο της
Μαντινείας
κάτω από το επιβλητικό όρος
Μαίναλο,
κατέχει νευραλγική θέση στην
Πελοπόννησο.
Πρωτεύουσα του νομού Αρκαδίας και της επαρχίας Μαντινείας, αποτελεί συγχρόνως
το διοικητικό κέντρο της περιφέρειας Κεντρικής Πελοποννήσου. Είναι μια πόλη με
σημαντική ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά, αφού αποτέλεσε αξιόλογο διοικητικό
και στρατιωτικό κέντρο στην περίοδο της Τουρκοκρατίας και έπαιξε εξέχοντα ρόλο
στην επανάσταση του 1821.
Η σημερινή Τρίπολη είναι μια μοντέρνα πόλη που γνωρίζει έντονη οικοδομική
ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια και εξαπλώνεται συνεχώς. Ο πληθυσμός της, μαζί με
τα γύρω χωριά (
Σκοπή,
Θάνα,
Εύανδρος,
Παλλάντιο,
Μερκοβούνι,
Μάκρη,
Πέλαγος, Περιθώρι,
Αγ.
Κωνσταντίνος,
Αγ. Βασίλειος)
που έχουν συνενωθεί σε ενιαίο δήμο μετά το σχέδιο Καποδίστρια, ανέρχεται σε 26.000
κατοίκους.
Η πόλη φημίζεται για τα ωραία πάρκα της και τις όμορφες κοντινές εξοχές
με τα εξωραϊσμένα εξωκλήσια και την πλούσια βλάστηση. Η κεντρική της θέση δίπλα
στο ιδιαίτερου κάλους ορεινό συγκρότημα του Μαινάλου και οι πολλές φυσικές της
ομορφιές, σε συνδυασμό με το δροσερό της κλίμα το καλοκαίρι, είναι οι κύριοι λόγοι
που η Τρίπολη έλκει πολλούς παραθεριστές. Πολύ περισσότερο μάλιστα που η απόσταση
από την Αθήνα είναι πλέον μικρή (160 χιλ) και η πρόσβαση εύκολη μέσω της νέας
εθνικής οδού Αθηνών-Καλαμάτας.
Λόγω της άναρχης οικοδομικής ανάπτυξης της πόλης τα τελευταία χρόνια,
λίγα είναι τα ίχνη που απομένουν από το αρχιτεκτονικό και ιστορικό παρελθόν της.
Λίγα, αλλά σημαντικά και ενδεικτικά. Στο κέντρο της πόλης, στη πλατεία Πετρινού,
βρίσκεται το όμορφο νεοκλασικό κτήριο στο οποίο στεγάζεται το
Μαλλιαροπούλειο
Δημοτικό Θέατρο. Απέναντί του είναι το όμορφο
νεοκλασικό
κτήριο που παλιότερα στέγαζε το Ιδιωτικό Δημοτικό και Γυμνάσιο. Τυπικό νεοκλασικό
κτήριο, από τα λίγα που έχουν απομείνει στην πόλη, είναι το
Δημοτικό
Μέγαρο. Επίσης, αξίζει κανείς να δει το
σπίτι
του ποιητή
Κώστα
Καρυωτάκη (κοντά στην πλατεία Ανεξαρτησίας και στον Ραδιοφωνικό Σταθμό της
ΕΡΤ), που πρόσφατα έχει αναστηλωθεί και στεγάζει τις διοικητικές υπηρεσίες του
νεοσύστατου Πελοποννησιακού Πανεπιστημίου. Επίσης αξιόλογα από αρχιτεκτονική σκοπιά
είναι το παραδοσιακό
"Καφενείο το Μέγα" στην κεντρική πλατεία -και αυτό ανακαινισμένο- καθώς και
το επιβλητικό Δικαστικό Μέγαρο. Μπροστά στο τελευταίο απλώνεται η
πλατεία
Αρεως, πραγματικό στολίδι της πόλης, με το αναπλασμένο
μνημείο
των προκρίτων και τον
ανδριάντα
του
Θεόδωρου
Κολοκοτρώνη (όπου έχουν τοποθετηθεί τα οστά του), αρχιστράτηγου της επανάστασης
του 1821. Η πλατεία περιτριγυρίζεται από καταπράσινα, όμορφα και καλοσυντηρημένα
πάρκα
με
περίπτερα
και
παιδικές
χαρές, που προσφέρουν δροσιά και ξεκούραση. Ενα ιδιαίτερα φροντισμένο και
καλαίσθητο τμήμα του πάρκου είναι το
άλσος
του Συλλόγου Φιλοδένδρων.
Επιβλητική στέκει επίσης, η βυζαντινή
εκκλησία
του Αγίου Βασιλείου, μητρόπολη και σύμβολο της πόλης στην κεντρική πλατεία.
Πρωτοτυπία αποτελούν τα καταστήματα που βρίσκονται στο εισόγειο. Οχι μακριά βρίσκονται
οι συμπαθητικές εκκλησίες των
νεομαρτύρων,
Δημητρίου
και
Παύλου
πολιούχων της πόλης. Πίσω από την πόλη δεσπόζει το όρος Μαίναλο και πάνω στην
πλαγιά του διακρίνεται καθαρά η
μονή
της Παναγίας της Επάνω Χρέπας με έξοχη θέα προς το οροπέδιο της Μαντινείας
και την Τρίπολη. Στο όμορφο νεοκλασικό κτήριο του
Αρχαιολογικού
Μουσείου της Τρίπολης εκτίθενται ευρήματα από τις ανασκαφές αρχαίων θέσεων
της
Αρκαδίας. Σε όμορφο νεώτερο
κτήριο στεγάζεται το
Πνευματικό
Κέντρο της Τρίπολης. Στην έξοδο της πόλης, στο δρόμο που οδηγεί προς την
Αλωνίσταινα
βρίσκεται το Παναρκαδικό Νοσοκομείο, το οποίο κατασκευάσθηκε με δαπάνες των
Αρκάδων της Ομογένειας. Διάσπαρτα στην πόλη διασώζονται - μερικά αναπαλαιωμένα
- αρκετά νεοκλασικά κτίσματα, υπολείμματα ενός παρελθόντος με διαφορετικές ανάγκες
και εκλεπτισμένες αισθητικές αξίες...
H Τρίπολη χαρακτηρίζεται από τις πολλές της και όμορφες πλατείες.
Αν και η ρυμοτομία του κέντρου της πόλης μειονεκτεί, οι πλατείες της είναι ευάριθμες:
πλατεία Αρεως,
Αγ.
Βασιλείου,
Πετρινού,
Ανεξαρτησίας,
Κολοκοτρώνη, και άλλες μικρότερες. Ο κεντρικός εμπορικός δρόμος είναι η οδός Κωνσταντίνου
ΙΒ'. Προέκτασή της πρός τα βόρεια είναι η όμορφη και καταπράσινη
οδός
Καλαβρύτων, ενώ προς τα νότια η οδός Ουάσιγκτον που οδηγεί προς τη
Σπάρτη.
Λίγο έξω από την πόλη, επί της οδού Καλαβρύτων, είναι το σύγχρονο Εθνικό Αθλητικό
Κέντρο Τρίπολης που περιλαμβάνει στάδιο, κλειστό γυμναστήριο, κολυμβητήριο και
γήπεδα αθλοπαιδιών. Στο δρόμο για το χωριό
Αγιος
Κωνσταντίνος (Μαντζαγρά) είναι το γήπεδο του ποδοσφαιρικού ομίλου "Παναρκαδικός".
Δίπλα στο χωριό είναι η 124 Πτέρυγα Βασικής Εκπαίδευσης της Πολεμικής Αεροπορίας,
στους αεροδιαδρόμους της οποίας διοργανώνονται πανελλήνιοι αγώνες δικύκλων. Στο
δρόμο για την Σπάρτη, λίγο έξω από την Τρίπολη και σε καταπράσινη τοποθεσία βρίσκεται
το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Τρίπολης.
Πολλές και από πολλές πλευρές ενδιαφέρουσες είναι οι εξοχικές τοποθεσίες
της πόλης. Ο επισκέπτης μπορεί να κάνει έναν περίπατο μέχρι τον
Αη-Γιώργη,
όμορφη εξοχική τοποθεσία με την πλούσια βλάστηση, το μικρό ζωολογικό κήπο, το
ομώνυμο εκκλησάκι και το συμπαθητικό
υπαίθριο
θέατρο και να ξεκουραστεί στο
τουριστικό
περίπτερο. Πολύ κοντά στην Τρίπολη βρίσκονται οι πευκόφυτοι λοφίσκοι με τα
γραφικά ξωκκλήσια των Μάη-Θανάση, Α-Λια, Αι-Δημητράκου, της Κάρτσοβας (με σπάνιο
είδος πεύκου), της
Ανάληψης
και του Αι-Θόδωρα, με εξαιρετική θέα προς την πόλη, και την ιστορική
πέτρα
του Κολοκοτρώνη από την οποία ο Γέρος του Μοριά παρατηρούσε την πολιορκούμενη
Τριπολιτσά. Στα περίχωρα της Τρίπολης βρίσκονται πολλά γραφικά χωριά (
Νεστάνη,
Στενό, τα χωριά της
Τεγέας,
όπως
Βουνό,
Ρίζες,
Αλέα κ.λ.π. ), όπως και σημαντικές
αρχαιότητες (αρχαία
Τεγέα,
και
Μαντινεία) που προσφέρονται
για κοντινές εξορμήσεις σε ήρεμο και όμορφο φυσικό περιβάλλον. Αξίζει επίσης κανείς
να επισκεφτεί τα μοναστήρια του
Αγίου
Νικολάου των Βαρσών (12 χλμ.) και της
Παναγίας
της Γοργοεπηκόου, κοντά στη Νεστάνη (17 χλμ.).
Κοντά. στην Τρίπολη (25 χιλ.) είναι το χιονοδρομικό κέντρο της
Οστρακίνας
στο βουνό Μαίναλο. Στην είσοδο της πόλης από την νέα εθνική οδό έχει αναπτυχθεί
τα τελευταία χρόνια η νέα Βιομηχανική Περιοχή (βλ. φωτογραφία) της πόλης. Πολλές
βιομηχανικές και βιοτεχνικές μονάδες έχουν εγκατασταθεί ή μεταφερθεί εκεί.
Η ίδρυση Πανεπιστημίου με έδρα την Τρίπολη (Πελοποννησιακό Πανεπιστήμιο)
αποτέλεσε για χρόνια σταθερό και επίμονο αίτημα των κατοίκων, των φορέων και των
αρχών της πόλης και του νομού, αλλά και επιφανών Αρκάδων, επιστημόνων και ανθρώπων
των γραμμάτων. Πρόσφατα το παναρκαδικό αυτό όραμα δικαιώθηκε μετά από την απόφαση
για την ίδρυση του Πελοποννησιακού Πανεπιστημίου. Τη διοίκηση του νέου Πανεπιστημίου
ασκεί προσωρινή Διοικητική Επιτροπή. Το Πανεπιστήμιο ξεκίνησε την λειτουργία του
το 2002 με δύο πρώτα Τμήματα, τα Τμήματα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών της
Σχολής Τεχνολογίας και με σύνολο 120 φοιτητών. Στεγάζεται στο κατάλληλα διαρυθμισμένο
κτίριο του Δ΄ Πολυκλαδικού Λυκείου, κοντά στο άλσος του Αη-Γιώργη.
Με ορμητήριο την Τρίπολη μπορεί κανείς να επισκεφτεί ολόκληρη την
Αρκαδία, αλλά και τους γειτονικούς νομούς της Μεσσηνίας και Λακωνίας. Οι χαρακτηριστικότερες
διαδρομές είναι προς το Μαίναλο και τα χωριά του (
Δημητσάνα,
Στεμνίτσα,
Βυτίνα,
Λαγκάδια,
Αλωνίσταινα
κ.λ.π.), την Τεγέα (8 χιλ.), τη
Μεγαλόπολη
(30 χιλ) και το
Αστρος (45
χιλ).
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών