ΟΖΔΙΝΑ, Βυζαντινός οικισμός, ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ

  Στη βραχώδη ράχη Παλιοχώρα σε φυσικά οχυρή θέση στην ανατολική όχθη του Καλαμά, κάτω από το χωριό Πέντε Εκκλησιές, στην έξοδο του ποταμού από το στενό φαράγγι στην εύφορη κοιλάδα, αιώνες αργότερα από την εγκατάλειψη του ελληνιστικού οικισμού, από τον οποίο μικρά μόνο τμήματα της πολυγωνικής οχύρωσής του διατηρούνται, ιδρύθηκε η βυζαντινή Οσδίνα ή Ουζντίνα. Η πόλη γνώρισε μεγάλη ακμή κατά τη διάρκεια των υστεροβυζαντινών (13ος-14ος) και πρώτων μεταβυζαντινών (15ος-17ος) αιώνων. Η ύπαρξη τεσσάρων εκκλησιών εντός του οικισμού, εκ των οποίων των Ταξιαρχών (1577) και της Κοίμησης της Θεοτόκου (1609-1610) διατηρούνται σε καλή κατάσταση, καθώς και ακόμη περισσότερων στην ευρύτερη περιοχή δηλώνει την έντονη θρησκευτική δραστηριότητα των ασχολούμενων, κατά κύριο λόγο, με τη γεωργία κατοίκων του οικισμού.
(κείμενο: Γ. ΡΗΓΙΝΟΣ, Μ. ΠΑΣΙΑΚΟΣ)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Θεσπρωτίας.