gtp logo

Πληροφορίες τοπωνυμίου

Εμφανίζονται 48 τίτλοι με αναζήτηση: Αξιοθέατα  στην ευρύτερη περιοχή: "ΛΑΣΙΘΙ Νομός ΚΡΗΤΗ" .


Αξιοθέατα (48)

Ανεμόμυλοι

Ανεμόμυλοι

ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΛΑΣΙΘΙΟΥ (Δήμος) ΛΑΣΙΘΙ
Το πλέον αξιόλογο συγκρότημα ανεμόμυλων που σώζεται στην Κρήτη. Χτισμένο στην προς βορράν είσοδο του οροπεδίου του Λασιθίου χαρακτηρίζει όλη την περιοχή. Πρόκειται για τους 24 σωζόμενους σήμερα (από τους 26 αρχικούς) ανεμόμυλους από τους οποίους 7 εκτείνονται νότια του δρόμου εισόδου προς το οροπέδιο και οι υπόλοιποι στη βόρεια πλευρά του. Όλοι οι μύλοι έχουν κατασκευαστεί στον τύπο του 'μονόπαντου' ή 'αξετροχάρη' ανεμόμυλου. Ο τύπος των μονόπαντων ανεμόμυλων που αλέθουν σε μία σταθερή θέση, δηλαδή σε μία κατεύθυνση του αέρα, συναντιέται σήμερα στην Κρήτη και στην Κάρπαθο με ειδικό χαρακτηριστικό ότι οι κρητικοί είναι πιο επιμελημένοι και κομψοί.
Το συγκρότημα των μύλων έχει χαρακτηριστεί ως έργο τέχνης με την ΥΑ/ΔΙΛΑΠ/Γ/157/2298/29 - 1 - 86. Οι μύλοι αποτελούν ιδιοκτησίες. Ορισμένοι από αυτούς έχουν αρχίσει να επισκευάζονται ενώ άλλοι είναι ημιερειπωμένοι. Επισκευές έχουν γίνει από ιδιώτες, ιδιοκτήτες των μύλων, σε δύο από τους 24.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφία.


Βυζαντινά & Μεταβυζαντινά μνημεία

Ενετική Έπαυλη De Mezzo

ΕΤΙΑ (Οικισμός) ΛΑΣΙΘΙ
Τηλέφωνο: +30 28430 23917
  Η Ετιά βρίσκεται μεταξύ Παπαγιαννάδων και Αρμένων. Αναμφίβολα το όνομά της οφείλεται στο ομώνυμο δέντρο. Αν και η ύπαρξη του οικισμού ξεκινά τουλάχιστον από τα Βυζαντινά χρόνια, όπως μαρτυρούν οι βυζαντινές εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη και της Αγίας Αικατερίνης, η περίοδος ακμής του τοποθετείται στην εποχή της Ενετοκρατίας στην Κρήτη (1204-1669), όταν αποτελούσε φέουδο της Ενετικής οικογένειας των De Mezzo. Σήμα κατατεθέν της γης τους και κόσμημα της περιοχής αποτελούσε η βίλα De Mezzo, που θεωρείται από τα αντιπροσωπευτικότερα σωζόμενα δείγματα της ενετικής αστικής αρχιτεκτονικής στην Κρήτη. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας η βίλα ήταν κατοικία Τούρκων αξιωματούχων, το «Σεράγιο-Σεράι», όπως την ονόμασαν έκτοτε οι ντόπιοι.
  Πρώτος ο Άγγλος ναύαρχος Τ. Β. Spratt, που τόσο πολύτιμες παρατηρήσεις έκανε στην περιοδεία του στην Κρήτη στα μέσα του 19ου αιώνα, αναφέρει πως η έπαυλη της Ετιάς κτίστηκε από πλούσιο και ευγενή Ενετό. Αργότερα, ο Ιταλός αρχαιολόγος G. Gerola συνέδεσε τον κτήτορα της βίλας με τα μέλη της οικογένειας De Mezzo. Σύμφωνα με τα γενεαλογικά αρχεία των Ενετών ευγενών, υπήρχαν τρεις Mezzi στη Σητεία, οι Πέτρος, Νικόλαος και Ιάκωβος. Θεωρείται πως η βίλα ανήκε στον Pietro dei Mezzo και η κατασκευή της τοποθετείται στο τέλος του 15ου αιώνα.
  Το ίδιο το οικόσημο των De Mezzo, αποτελούμενο από μια πλατιά ασπίδα που την υποβαστάζουν εξωτικές μορφές, δεσπόζει πάνω από την επιβλητική είσοδο του κυρίως μεγάρου, που κάποτε ήταν τριώροφο. Η είσοδος οδηγεί τον επισκέπτη σε έναν καμαροσκέπαστο προθάλαμο με λιθόστρωτο δάπεδο. Απέναντι από την είσοδο μία σκάλα οδηγούσε στο δεύτερο όροφο. Εδώ, στο υπέρθυρο της εισόδου προς τους ορόφους, γύρω από ανάγλυφο διάκοσμο, που απεικονίζει μια κεφαλή μέσα σε κυκλική ταινία, είναι γραμμένη η εξής επιγραφή με κεφαλαία λατινικά γράμματα:

INTRA VOSTRA SIGNIORIA SENZA RISPETTO

δηλαδή
ας μπει μέσα η αφεντιά σας χωρίς να ντρέπεται

Δεξιά του διαδρόμου ανοίγεται μια μεγάλη, μακρόστενη αίθουσα, που ίσως χρησίμευε για τραπεζαρία του προσωπικού, ενώ το παραπλήσιο μικρό σκοτεινό δωμάτιο θα μπορούσε να είναι κελάρι. Ο προθάλαμος οδηγεί και σε άλλες αίθουσες με τόξα, καμάρες ή σταυροθόλια και μεγάλα παράθυρα που βλέπουν στην αυλή. Ενδιαφέρον παρουσιάζει, επίσης, ένα μικρό δωμάτιο, που προεξέχει του δυτικού τοίχου της έπαυλης και δεν συγκοινωνεί με άλλο, και το οποίο πιστεύεται ότι ήταν φυλακή. Έξω από το μέγαρο, στα νότια της αυλής, υπήρχαν άλλα θολωτά διαμερίσματα που ήταν οι αποθήκες του πλούσιου οικοδεσπότη.
  Στα ταραχώδη χρόνια των Κρητικών εξεγέρσεων εναντίον του Οθωμανικού ζυγού το 19ο αι., η βίλα υπέστη εκτεταμένες ζημιές και παραλίγο να καταστραφεί ολοσχερώς, αφού ο δεύτερος και τρίτος όροφος κατέρρευσαν σε ερείπια. Η εγκατάλειψη και ο χρόνος συμπλήρωναν τη φθορά, ωσότου το κτήριο κηρύχθηκε διατηρητέο ιστορικό μνημείο και αναστηλώθηκε από την αρμόδια Αρχαιολογική Υπηρεσία.

Πηγές κειμένου:
• Δήμος Λεύκης
Δήμος Σητείας

Δάση

Φοινικόδασος

ΒΑΪ (Παραλία) ΛΑΣΙΘΙ
  Είναι ίσως το πιο πολυσύχναστο μέρος της περιοχής. Η ύπαρξη της φυτείας αποδίδεται στους Φοίνικες που αγκυροβόλησαν εκεί και σύμφωνα με το μύθο πέταξαν τα κουκούτσια από τους χουρμάδες που έτρωγαν. Μετά από αλλεπάλληλες πυρκαγιές οι αρχές περιέφραξαν την περιοχή και δημιούργησαν αντιπυρικές ζώνες.

Θρησκευτικά μνημεία

Βυζαντινός ναός Αγίου Γεωργίου

ΑΝΩ ΣΥΜΗ (Οικισμός) ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ
  Εκεί βρίσκονται δύο βυζαντινές εκκλησίες: η ενδιαφέρουσα εκκλησία του Αγίου Γεωργίου από το 15ο αιώνα που έχει τοιχογραφίες από τον Εμμανουήλ Φωκά και η εκκλησία του Χριστού που επισκευάζεται.

Βασιλική πρωτοβυζαντινής περιόδου

ΕΛΟΥΝΤΑ (Κωμόπολη) ΛΑΣΙΘΙ
  Τα ερείπια μιας βασιλικής βρίσκονται στα ανατολικά της Ολούντας. Το πάτωμα είναι ένα ασπρόμαυρο μωσαϊκό με σχέδια ψαριών και φυτών. Μια επιγραφή γραμμένη σε δωρική διάλεκτο είναι χτισμένη στον τοίχο της εκκλησίας και αναφέρεται στο τέλος της συμμαχίας μεταξύ Ολούντας και Ρόδου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Τουρκικό τζαμί

ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ (Πόλη) ΛΑΣΙΘΙ
Ενα παμπάλαιο Τζαμί και η Ισλαμικού τύπου Κρήνη του, χαρακτηριστικό απομεινάρι των πρώτων Ισλαμικών χρόνων, έχουν θαυμάσια διατηρηθεί μέχρι σήμερα.

Βασιλική πρωτοβυζαντινής περιόδου

ΙΤΑΝΟΣ (Αρχαία πόλη) ΙΤΑΝΟΣ
  Ο αρχαιολογικός χώρος της Ιτάνου περιέχει ερείπια ελληνιστικών ναών καθώς και ερείπια από την Πρώτη Βυζαντινή Περίοδο, συμπεριλαμβανόμενων των ερειπίων μιας βασιλικής του πέμπτου αιώνα που προερχόταν πιθανώς από μετατροπή ενός ναού της Αθηνάς.

Ερημητήριο Αγίου Ανδρέα Φινοκαλιάς

ΦΙΝΟΚΑΛΙΑ (Οικισμός) ΝΕΑΠΟΛΗ
Τηλέφωνο: +30 28410 32338
Φαξ: +30 28410 31344

Κάστρα, φρούρια & οχυρώσεις

Καλές

ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ (Πόλη) ΛΑΣΙΘΙ
  Το φρούριο που κτίστηκε από τους Ενετούς - ο γνωστός "Καλές των Ιεραπετριτών"- έχει ανεγερθεί πάνω στο πιο νότιο μώλο του αρχαίου λιμανιού προς την πλευρά της "Σαρακήνας" και είναι από τα μνημεία εκείνα του παρελθόντος, που η γερή του κατασκευή σε συνάρτηση με τη χρησιμότητα του μέχρι τα τελευταία χρόνια του περασμένου αιώνα το έκαναν να διατηρηθεί μέχρι σήμερα για να θυμίζει δύσκολες για το Εθνος μας εποχές, αλλά και να προβληματίζει και να διδάσκει τους νεώτερους για την αποφυγή λαθών του παρελθόντος.
  Η ανέγερσή του είναι πολύ πιθανό να άρχισε γύρω στα 1212, όπως ισχυρίζεται και ο αρχαιολόγος L. Mariani, από τον Γενοβέζο πειρατή Πεσκατόρε και έκτοτε συνδέθηκε με την ιστορία της πόλης. Το 1631 ο Monanni, γράφοντας για το φρούριο της Ιεράπετρας, αναφέρει ότι "είχε ζωή 400 ετών", άρα τα πρώτα χρόνια του 13ου αιώνα θα έγινε η κατασκευή του.
  Το πρώτο όμως επίσημο στοιχείο είναι ότι στις 13 Απριλίου του 1307, σε επίσημο έγγραφο της Ενετικής Γερουσίας, αναφέρεται, η κατασκευή φρουρίου στην Ιεράπετρα. Η επόμενη αναφορά στο φρούριο γίνεται τον 16ο αι. και ο "Sammicheli" επιβλέπει την επισκευή του ύστερα από τον φοβερό σεισμό του 1508 και τις τουρκικές επιδρομές. Φαίνεται όμως ότι οι ζημιές ήταν πολύ σοβαρές και δεν έγιναν οι επιδιορθώσεις που χρειάζονταν. Το 1625 ο κυβερνήτης Gerolamo Trevisan διατάσσει νέες επισκευές.
  Το 1647, που η Ιεράπετρα έπεσε στα χέρια των Τούρκων, το φρούριο, παρά τις ταλαιπωρίες του από τον πόλεμο διατηρήθηκε για τους αμυντικούς σκοπούς των κατακτητών και παρά το ότι έγιναν πολλές μεταρρυθμίσεις κρατήθηκαν και αρκετά ενετικά στοιχεία.
  Η σημερινή του ονομασία "Καλές" ασφαλώς είναι παραφθορά της τουρκικής λέξης "κούλες", που σημαίνει πύργος.
Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο (2001) του Δήμου Ιεράπετρας.

Βενετικό Κάστρο & Λιμάνι

  Οι Βενετοί έχτισαν το κάστρο και το λιμάνι, το οποίο διεύρυναν και ενίσχυσαν το 1626. Το κάστρο πρόσφατα αναστηλώθηκε από την πολιτεία.

ΜΑΚΡΥΣ ΓΙΑΛΟΣ (Λιμάνι) ΛΑΣΙΘΙ
  Σε ψηλό λόφο που δεσπόζει του χωριού, τραχύ και απόκρημνο, υπάρχουν τα ερείπια βενετσιάνικου κάστρου. Μόνο από το νότιο μέρος μπορεί να ανέβει κανείς στο φρούριο, από τις άλλες πλευρές βράχοι κάθετοι εμποδίζουν κάθε προσπέλαση. Το πότε χτίστηκε δεν είναι γνωστό. Σύμφωνα με πληροφορίες υπήρχε στα βυζαντινά χρόνια, οι δε Ενετοί το ενίσχυσαν την εποχή που άρχισαν τουρκικές επιδρομές στο νησί. Το ενετικό φρούριο έχει κτισθεί πάνω σε αρχαία ακρόπολη, πιθανώς γεωμετρικών χρόνων, όπως μαρτυρούν διάφορες ενδείξεις.

Βενετικό Kάστρο

ΣΗΤΕΙΑ (Πόλη) ΛΑΣΙΘΙ
  Τείχη οχύρωσης υπήρχαν γύρω από την πόλη της Σητείας από τη Βυζαντινή Περίοδο. Αυτές οι οχυρώσεις αναστηλώθηκαν από τους Γενοβέζους και τους Βενετούς αλλά δεν ήταν ποτέ αρκετά ισχυρές. Το 1539 ο πειρατής Μπαρμπαρόσα κατέκτησε την πόλη και ισοπέδωσε το κάστρο και τα κτίρια. Όταν οι Τούρκοι εισέβαλλαν στο νησί οι Βενετοί κατέστρεψαν το κάστρο για να μην πέσει στα χέρια των Τούρκων. Τα ερείπια ενός βενετικού κάστρου είναι ακόμα ορατά σήμερα. Ένας πύργος με τρία πατώματα έχει σωθεί. Βόρεια του κάστρου υπάρχει ένα μικρό παρεκκλήσι χτισμένο από τα ερείπια ενός βενετικού μοναστηριού που καταστράφηκε από τους Τούρκους.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Καζάρμα (Casa di arma)

  Το φρούριο του κάστρου γνωστό σήμερα σαν Καζάρμα (Casa di arma), είναι το πιο επιβλητικό μνημείο του παρελθόντος στην πόλη της Σητείας. Η Καζάρμα ήταν ο στρατώνας της φρουράς ή το διοικητήριο, ένα δηλαδή από τα οικοδομήματα της Μεσαιωνικής Σητείας η οποία περιβαλλόταν με τείχος.
  Η οχύρωση της πόλης και η Καζάρμα χρονολογούνται στα τελευταία βυζαντινά χρόνια.
  Οι πειρατικές όμως επιδρομές, οι συχνές επαναστάσεις των κατοίκων κατά τη διάρκεια της ενετικής κατοχής ακόμα και οι σεισμοί επέφεραν αλλεπάλληλες καταστροφές στα τείχη και στην Καζάρμα, μέχρι που οι ίδιοι οι Ενετοί αναγκάστηκαν να τα καταστρέψουν με σκοπό να τα επιδιορθώσουν.
  Αυτό τελικά δεν έγινε και το 1651 η πόλη κατεδαφίστηκε και έπειτα κατακτήθηκε από τους Τούρκους. Στην περίοδο της τουρκικής κατάκτησης τα τείχη φαίνεται ότι δεν ξαναχτίστηκαν αλλά η Καζάρμα αναστηλώθηκε και σήμερα διακρίνονται οι τουρκικές προσθήκες, όπως οι κουμπέδες πάνω στις επάλξεις, δηλαδή τα φυλάκια του φρουρίου.
  Η Καζάρμα σήμερα έχει αναστηλωθεί προσεκτικά και είναι ανοικτή στο κοινό προσφέροντας μια πανοραμική θέα στον κόλπο και την πόλη της Σητείας. Κατά την καλοκαιρινή περίοδο στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο της γίνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις (Κορνάρεια), όπως θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, διαλέξεις, εκθέσεις εικαστικών τεχνών κ.λπ.

Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Δήμου Σητείας


Σπιναλόγκα

ΣΠΙΝΑΛΟΓΓΑ (Νησί) ΚΡΗΤΗ
Τηλέφωνο: +30 28410 41773
  Νησίδα στην είσοδο του κόλπου της Ελούντας, όπου κατά την αρχαιότητα υπήρχε φρούριο των Ολουνιτών. Το 1579 κτίσθηκε από τους Βενετούς ισχυρότατο φρούριο, το οποίο αποτέλεσε στρατιωτική τους βάση κατά τη διάρκεια του Τουρκοβενετικού πολέμου, καταλήφθηκε δε από τους Τούρκους μόλις στις αρχές του 18ου αι. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας το νησί κατοικήθηκε από αμιγή οθωμανικό πληθυσμό. Από το 1903 έως το 1957, με απόφαση της κρητικής πολιτείας και μετέπειτα του ελληνικού κράτους, ορίστηκε ως τόπος διαμονής των λεπρών της χώρας.

Κρήνες

Κρήνες οθωμανικής περιόδου

ΧΑΝΔΡΑΣ (Χωριό) ΛΕΥΚΗ

Κτίρια

Τουρκικό Δικαστικό Μέγαρο

ΝΕΑΠΟΛΗ (Κωμόπολη) ΛΑΣΙΘΙ
  Η Νεάπολη έχει αρκετά κτίρια αλλά και δρόμους από την Τουρκοκρατία και συγκεκριμένα από την ικανότατη διαχείριση (1867 - 1871) του χριστιανού διοικητή Αδοσίδη Κωστή Πασά. Ανάμεσα σ' αυτά περιλαμβάνονται το σημερινό Πταισματοδικείο κι αρκετά κτίρια της Νεάπολης.

Ενετικό πρόπυλο

ΧΟΥΜΕΡΙΑΚΟΣ (Χωριό) ΝΕΑΠΟΛΗ
  Υπάρχει μια πολύ ενδιαφέρουσα βενετική πόρτα (Porta Romano) μέσα στο χωριό. Το σπίτι κάποτε χρησιμοποιήθηκε από τον Τούρκο διοικητή (τον Πασά) στην περιοχή.

Οικίες

Σπίτι Ναπολέοντα

ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ (Πόλη) ΛΑΣΙΘΙ
  Ηταν Ιούλιος του 1798, όταν ο στόλος του Ναπολέοντα κατά την πορεία του προς την Αίγυπτο, για την εκστρατεία του κατά των Μαμελούκων, αγκυροβόλησε στα ανοιχτά της Ιεράπετρας και ο Βοναπάρτης φιλοξενήθηκε από μια οικογένεια στην πόλη. Το παλιό κρητικό σπίτι στην "Κάτω Μερά" διατηρεί ακόμη την ανάμνηση της ιστορικής επίσκεψης.
  Είναι θρύλος ή πραγματικότητα το ότι ο Ναπολέων, στάθμευσε στην Κρήτη και πέρασε μια νύκτα στην Γεράπετρα χωρίς να δηλώσει την ταυτότητα του παρά την άλλη μέρα το πρωί με λακωνικό σημείωμα στο μαξιλάρι του, όταν ήδη είχε αποπλεύσει; Το σημείωμα γραμμένο στα γαλλικά έγραφε επί λέξει:
  "Αν θέλετε να μάθετε ποιος ήταν ο ξένος σας, μάθετε ότι είμαι ο Ναπολέων Βοναπάρτης".
  Το σπίτι που φιλοξενήθηκε ο Ναπολέων δείχνεται σήμερα με καμάρι από τους Γεραπετρίτες σε κάθε περαστικό ξένο, που έχει ή δεν έχει ακουστά την πιο πάνω ιστορία. Βρίσκεται στην παλιά πόλη, έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο και έχει αναστηλωθεί από την Αρμόδια Υπηρεσία. Είναι ιδιοκτησία του Δήμου Ιεράπετρας, που το αγόρασε από τον τελευταίο κληρονόμο Χαρίδημο Τζωρτζακάκη απόγονο της κόρης του Περουλιού, Ευγενίας. Μακριά από τις ιστορικές έριδες και τις επιστημονικές συζητήσεις, όποια και αν θα είναι η τελεσίδικη επιστημονική αλήθεια, ο Γεραπετρίτης δε θα πάψει ποτέ να καμαρώνει για το μεγάλο φιλοξενούμενο του συντοπίτη του και να δείχνει το σπίτι του Περουλιού, που δεν το βρίσκεις αλλιώς σήμερα παρά σαν το "το σπίτι του Ναπολέοντα".
Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο (2001) του Δήμου Ιεράπετρας.

Ενετική έπαυλη

ΧΑΝΔΡΑΣ (Χωριό) ΛΕΥΚΗ
  Στο Χαντρά υπάρχει η βενετική έπαυλη Βιόλα. Μπορείτε να τη δείτε εύκολα καθώς βρίσκεται σ' ένα μικρό λόφο στα ανατολικά του χωριού στη μέση μιας πράσινης και εύφορης πεδιάδας. Εκεί υπάρχουν ερείπια ενός σπιτιού και μιας μικρής εκκλησίας, του Αγίου Γεωργίου. Στην πόλη υπάρχει ένα σιντριβάνι με ασυνήθιστη διακόσμηση.

Παραδοσιακοί οικισμοί

Τούρκικη περιοχή

ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ (Πόλη) ΛΑΣΙΘΙ
  Το 1647 η πόλη κατακτήθηκε από τους Τούρκους. Απομεινάρια τουρκικής κατοχής είναι ακόμα ορατά στην παλιά πόλη κοντά στο λιμάνι. Τέτοια απομεινάρια είναι τα ερείπια ενός τουρκικού σιντριβανιού μπροστά από ένα εγκαταλειμμένο τζαμί.

Πύργοι

Κουλές

ΕΠΙΣΚΟΠΗ (Οικισμός) ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ
  Πύργος που χτίσθηκε το 1868 από τον Χουσείν Αυνη Πασά. Οι Κουλέδες ήταν πύργοι που κτίσθηκαν σε ψηλούς λόφους, σταυροδρόμια, περάσματα, όρμους και λιμάνια για να παρεμποδίζουν τη μετακίνηση των επαναστατών και την επικοινωνία μεταξύ τους
Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο (2001) του Δήμου Ιεράπετρας.

Σελίδες τοπικής αυτοδιοίκησης

ΙΤΑΝΟΣ (Δήμος) ΛΑΣΙΘΙ

Βόιλας - μεσαιωνικό χωριό

ΧΑΝΔΡΑΣ (Χωριό) ΛΕΥΚΗ
  Βρίσκεται μόλις ένα χιλιόμετρο απόσταση από το Χανδρά με παρακαμπτήριο χωματόδρομο. Πρόκειται για έρημο μεσαιωνικό χωριό του οποίου την προστασία έχει αναλάβει η Αρχαιολογική Υπηρεσία.
  Διαβαίνοντας τα στενά σοκάκια του χωριού, μέσα από τα ερείπια με τις καμάρες και τα πλακόστρωτα, τα φραντζέζικα τόξα και τον αδρό ρυθμό της τοιχοδομίας, μέσα στην κατανυκτική σιγή της εγκατάλειψης, νομίζεις πως ακούγεται ο αχός του καλπασμού του βυζαντινού άρχοντα, του μεσαιωνικού ιππότη, του Τούρκου σαρικοφόρου.
  Το όνομα προέρχεται πιθανότατα από το βυζαντινό όνομα Βόιλας ή Βολιάς όπως ονομαζόταν από τους βυζαντινούς ο βογιάρος, δηλαδή ο ευπατρίδης, ο γαιοκτήμονας, λέξη σλαυικής προέλευσης.
  Είναι όμως πιθανό να προέρχεται από το βους - ελαύνω και να υποδηλώνει τον τόπο βοσκής ή ζευγαρίσματος. Ελάχιστες πιθανότητες υπάρχουν να έχει σχέση με την Βόιλα ο βυζαντινός στρατηγός Βόηλας Βάρδας που επαναστάτησε κατά του αυτοκράτορα Ρωμανού Λεκαπηνού (920-944).
  Στην απογραφή του Καστροφύλακα του 1583 η Βόιλα είχε 301 κατοίκους και γράφεται Voila και Voilla.
  Δεν ξέρουμε ποιος ήταν ο φεουδάρχης της Βόιλας αλλά διάφορα στοιχεία μας κάνουν να υποθέσουμε πως ανήκε στην οικογένεια των Ζένων, ευπατρίδων Ενετών, η οποία μετά την Τουρκοκρατία εξισλαμίστηκε και πιθανώς μετονομάστηκε και από την οποία πρέπει να προέρχεται ο Τσιν Αλής ή Τζεναλής από τους πιο φανατικούς γενίτσαρους. Η παράδοση τον θέλει ιδιοκτήτη του πύργου της Βόιλας που εξωτερικά έχει τούρκικο επίγραμμα με ημερομηνία Εγείρας 1153 που ισοδυναμεί με το έτος 1742 του χριστιανικού ημερολογίου.
  Δίπλα από την επιγραφή υπάρχουν χαραγμένα πελέκεις, κυπαρίσσια και πεντάλφες χαρακτηριστικά τουρκικά σύμβολα. Στη νότια πλευρά του πύργου υπάρχει ερειπωμένη εκκλησία γνωστή σαν εκκλησία του Τζιναλή.
  Από την εποχή της Τουρκοκρατίας επίσης προέρχονται οι δύο βρύσες με τις ανάγλυφες τουρκικές επιγραφές, αληθινά στολίδια του χωριού με άφθονο και κρύο νερό ακόμα και σήμερα. Σημαντικό μνημείο της Βόιλας είναι η διμάρτυρη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου που φαίνεται πως κτίστηκε το 15ο αιώνα.
  Στο δυτικό άκρο του νότιου τοίχου υπάρχει κόγχη αψιδωτή, στο τύμπανo της οποίας εικονίζεται η Θεοτόκος να κάθεται και να κρατά στα γόνατά της το Χριστό ενώ δεξιά και αριστερά από την κεφαλή της μέσα σε δίσκους υπάρχουν τα στηθάρια αγγέλων. Δεξιά της Θεοτόκου άνδρας ντυμένος με κρητική φορεσιά κρατά από τον ώμο γυναίκα με λευκό μακρύ φόρεμα ευρωπαϊκής μόδας. Ανάμεσα στις δύο μορφές παιδούλα κρατά από το χέρι τη γυναίκα. Στα αριστερά της Παναγίας γυναικείες μαυροφορεμένες μορφές - ίσως συγγενείς της νεκρής - στρέφονται προς τα δεξιά. Κάτω από την όλη παράσταση υπάρχει η εξής επιγραφή σε ιαμβικό τρίμετρο:
Ω, τάφε πικρέ και γεμάτε από πόνους,
Σε βλέπω και σε αισθάνομαι σαν φίλο και εχθρό συνάμα.
Φίλο, γιατί έχεις τους πολυαγαπημένους μου,
Εχθρό γιατί τους καταστρέφεις την ομορφιά τους.

  Στα αριστερά της Θεοτόκου υπάρχει άλλη επιγραφή φθαρμένη, ενώ πάνω από το προσκέφαλο του νεκρού στον τάφο που βρίσκεται κάτω από την πιο πάνω παράσταση στην οποία εικονίζεται μικρή κοπέλα νεκρή, ξαπλωμένη πάνω σε νεκρικό κρεβάτι γύρω από το οποίο σκυφτές μορφές κλαίνε και οδύρονται. Πάνω από την παράσταση υπάρχει επίσης επιγραφή.
  Ασφαλώς πρόκειται για οικογενειακό τάφο της οικογένειας των Σαλαμών με χρονολογία 1560. Το επίθετο Σαλαμός αναμφίβολα έχει ρίζα από το εβραϊκό Σολωμών και πρόκειται για οικογένεια Εβραίων που εκχριστιανίστηκε και εγκαταστάθηκε στην περιοχή της Σητείας αφού το 1582 στον κατάλογο των φεουδαρχών της Σητείας αναφέρονται με το επίθετο Σαλαμών οι Τζουάνε, Πιέρο και Μάρκο ονόματα που εναλλάσσονται στο οικογενειακό δέντρο των Σολωμών της Ζακύνθου από τους οποίους προέρχεται ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός. Πιθανότατα λοιπόν οι Σολωμοί της Ζακύνθου έλκουν την καταγωγή τους από τους Σoλωμούς της Σητείας. Σήμερα το επίθετο αυτό συναντάται σε ορισμένα χωριά της Σητείας ενώ κατά τον Gerola πολλοί Σολωμοί κατοικούσαν στο Χανδρά.
  Πάνω από το χωριό στην κορυφή του υψώματος υπάρχει ισχυρό φρούριο που χτίστηκε στην Ενετοκρατία.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Λεύκης


Σελίδες εμπορικού κόμβου

Σπήλαια

Σπήλαιο Περιστεράς

ΑΒΡΑΚΟΝΤΕΣ (Χωριό) ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΛΑΣΙΘΙΟΥ
Νότια του χωριού Αβρακόντε

Κάστελος

ΚΑΛΑΜΑΥΚΑ (Χωριό) ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ
  Είναι σπήλαιο διαρρυθμισμένο σε Εκκλησία. Η ανάβαση γίνεται από μια συνεχή σκάλα με 242 σκαλοπάτια. Στην κορυφή βρίσκεται το κωδωνοστάσιο, ενώ από εκεί απλώνεται σε πανοραμική θέα η πεδιάδα της Ιεράπετρας και το Λιβυκό πέλαγος.
Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο (2001) του Δήμου Ιεράπετρας.

Αγιόσπηλιος

  Δυτικά του χωριού βρίσκεται ο "Αγιόσπηλιος", σκοτεινό σπήλαιο που οφείλει την ονομασία του σε μια παράδοση σύμφωνα με την οποία στο χώρο αυτό ασκήτευσε μοναχός με φήμη Αγίου.

"Γαϊδαρότρυπα"

ΚΡΙΤΣΑ (Κωμόπολη) ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
  Στα μισά του δρόμου Κριτσάς- Καθαρού είναι η “Γαϊδαρότρυπα”. Πρόκειται για αξιόλογη γεωλογική μορφή με ενδιαφέρουσα μικροπανίδα, ένα από τα 40 εξερευνημένα σπήλαια της Κριτσάς.
(Κείμενο: Μανόλης Κλώντζας)
Το κείμενο παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Αγίου Νικολάου.

Σπήλαιο Μίλατου

ΜΙΛΑΤΟΣ (Χωριό) ΝΕΑΠΟΛΗ
Κοντά στο χωριό βρίσκεται το Σπήλαιο της Μιλάτου, το οποίο έχει οχτώ εισόδους και είναι περισσότερο μια σειρά από σπηλιές παρά ένα σπήλαιο. Το 1823, ο Τούρκος στρατηγός Χασάν παγίδεψε 2.700 άντρες, γυναίκες και παιδιά στο σπήλαιο και 15 μέρες αργότερα όταν προσπάθησαν να διαφύγουν, οι δυνάμεις του σκότωσαν όλους τους άντρες και πούλησαν τα γυναικόπαιδα στα σκλαβοπάζαρα της Αιγύπτου. Αργότερα τα οστά τους συγκεντρώθηκαν σ' ένα μνημείο.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Σπήλαιο Μιλάτου

ΜΙΛΑΤΟΣ (Λιμάνι) ΜΙΡΑΜΠΕΛΟΥ
Σπήλαιο Μιλάτου : Ενα υπέροχο φυσικό υπόγειο σπήλαιο με θαυμάσιους συνδυασμούς από σταλακτίτες. Το ιστορικό σπήλαιο ανατολικά του χωριού όπου εκτός από αυτό θα απολαύσετε την μοναδική θέα στο φαράγγι που το φιλοξενεί.

Πολύνερο

ΝΕΕΣ ΜΑΛΕΣ (Χωριό) ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ

Απαλούστρες & Λατσίδα Βρέικου

ΠΕΥΚΟΙ (Χωριό) ΜΑΚΡΥΣ ΓΙΑΛΟΣ
Στα βόρεια του Μακρύ Γιαλού και στην εδαφική περιφέρεια του χωριού Πεύκοι υπάρχουν δυο σημαντικοί σπηλαιώδεις σχηματισμοί με ωραίο διάκοσμο. Είναι το σπήλαιο Απαλούστρες που είναι σχετικά εύκολο να το επισκεφτείτε, και το σπήλαιο Λατσίδα Βρέικου. Στο δεύτερο σπήλαιο τελευταία ανακαλύφτηκαν ίχνη νεολιθικής κατοίκησης.

Φαράγγια & Χαράδρες

Μυλωνάς

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ (Χωριό) ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ

Το φαράγγι της Κριτσάς

ΚΡΙΤΣΑ (Κωμόπολη) ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
  Δύσκολο και άγριο με ιδιαίτερο όμως φυσικό κάλλος (μήκος 13χιλ., ελάχιστο πλάτος 1,5μ.). Σε υποδέχεται από το στόμιο του Χαβγά, στα βόρεια της Κριτσάς και σε οδηγεί βαθιά στο παρθενικό δάσος. Οι εμπειρίες; Αξέχαστες!
(Κείμενο: Μανόλης Κλώντζας)
Το κείμενο παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Αγίου Νικολάου.

Το φαράγγι του Λαμνονιού

ΛΑΜΝΩΝΙ (Οικισμός) ΛΕΥΚΗ
Το φαράγγι του Λαμνονιού πήρε το όνομά του από το χωριό Λαμνόνι. Η άκρη του συναντά τις πανέμορφες παραλίες του Ξερόκαμπου. Στις κατάξερες όχθες του αφιλόξενου φαραγγιού σε μια πεντάωρη πορεία μπορεί ο επισκέπτης του να παρατηρήσει τα πλούσια πετρώματα και τους περίεργους σχηματισμούς που έχει δώσει ο αέρας στους βράχους.

Φαράγγι Ζωναριού

ΜΥΘΟΙ (Χωριό) ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ

Φαράγγι Χοχλακιών

ΠΑΛΑΙΚΑΣΤΡΟ (Κωμόπολη) ΙΤΑΝΟΣ
Θαυμάσιο φαράγγι που απέχει 5 χιλ. από το Παλαίκαστρο. Το μήκος του είναι 2,5 - 3χιλ. και η διαδρομή του μοναδική εμπειρία, που θα ενθουσιάσει τους φυσιολάτρες με την εντυπωσιακή και άγρια ομορφιά του. Μετά απο 1.30 ώρα περίπου περπάτημα το φαράγκι καταλήγει σε μια παρθένα και πεντακάθαρη παραλία, ιδανική για κολύμπι, ψάρεμα και ξεκούραση.

ΠΕΥΚΟΙ (Χωριό) ΜΑΚΡΥΣ ΓΙΑΛΟΣ
Το φαράγγι των Πεύκων είναι ένα υπέροχο φαράγγι με καταπληκτικούς σχηματισμούς των πετρωμάτων του από την επίδραση των φυσικών δυνάμεων. Αν το ακολουθήσει κανείς από το χωριό Πεύκοι μετά από τρίωρη περίπου πορεία βγαίνει στην πανέμορφη παραλία του Μακρύ Γιαλού.

Φαράγγι Σελινάρι

ΣΕΛΗΝΑΡΙ (Οικισμός) ΝΕΑΠΟΛΗ
  Το φαράγγι στο Σελινάρι είναι το μέρος όπου έζησε και πέθανε ο μοναχός Νικόλας που έχτισε την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου πρέπει να ήταν εντυπωσιακή και οι ταξιδιώτες σταματούσαν εδώ για να προσευχηθούν.

Σκίπτρα

ΧΡΙΣΤΟΣ (Οικισμός) ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ

Τράπεζα

Πρυφάνη

Σίστρα

Φυσικά μνημεία

Ο Κάστελλος

ΚΡΙΤΣΑ (Κωμόπολη) ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
  Ο κόκκινος βράχος κάτω από τον οποίο απλώνεται η Κριτσά. Σήμα κατατεθέν για την Κριτσά και σημείο αναφοράς για τους απανταχού Κριτσώτες. Το όνομά του παραπέμπει στη Φραγκοκρατία και στην κορυφή του υπάρχει γεωμετρικός οικισμός.
(Κείμενο: Μανόλης Κλώντζας)
Το κείμενο παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Αγίου Νικολάου.

Έχετε τη δυνατότητα να δείτε περισσότερες πληροφορίες για γειτονικές ή/και ευρύτερες περιοχές επιλέγοντας μία από τις παρακάτω κατηγορίες και πατώντας το "περισσότερα":

GTP Headlines

Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.

Εγγραφείτε τώρα!
Greek Travel Pages: Η βίβλος του Τουριστικού επαγγελματία. Αγορά online

Αναχωρησεις πλοιων

Διαφημίσεις

ΕΣΠΑ