Ο δήμος των Πεταλούδων περιλαμβάνει τα παράλια χωριά
Κρεμαστή,
Παραδείσι και
Θεολόγο,
με τις μεσόγειες κοινότητες
Παστίδα,
Μαριτσά και
Δαματριά
καθώς και τη μοναδική κοιλάδα των Πεταλούδων.
Η περιοχή αποτελούσε κατά την αρχαιότητα το νότιο τμήμα της πόλης-κράτους
της
Ιαλυσού. Γνωστοί είναι
από ανασκαφές και άλλες ιστορικές πηγές οι αρχαίοι αγροτικοί δήμοι των Ιστανίων
στο
Θεολόγο και των Δαματριέων
στη
Δαματριά. Στους κατοπινούς
αιώνες χτίστηκαν στην περιοχή οχυρά και, διάσπαρτες στην ύπαιθρο, βυζαντινές εκκλησίες
και μοναστήρια.
Η περιοχή διατηρεί σήμερα τον παραδοσιακό αγροτικό της χαρακτήρα,
συνδυασμένο όμως με μια σημαντική τουριστική ανάπτυξη, στηριγμένη στη φιλόξενη
διάθεση των κατοίκων και τις σπάνιες φυσικές ομορφιές του τόπου. Κέντρο του δήμου
είναι η
Κρεμαστή, από
τα μεγαλύτερα και πιο ζωντανά χωριά του νησιού, ονομαστή για το μεγάλο πανηγύρι
της Παναγίας που γίνεται κάθε Δεκαπενταύγουστο.
Μετά το όμορφο
Παραδείσι,
γραφικό χωριό κοντά στο διεθνές αεροδρόμιο, βρίσκεται ο
Θεολόγος,
η πιο αναπτυγμένη τουριστικά κοινότητα της περιοχής, με σύγχρονα ξενοδοχεία, οργανωμένη
παραλία με εγκαταστάσεις για θαλάσσια σπορ και πολλές ανέσεις. Στους αγροτικούς
οικισμούς της
Παστίδας και
της
Δαματριάς μπορεί κανείς
να θαυμάσει τα μικρά κατάγραφα βυζαντινά μοναστήρια και να γνωρίσει τη ζωή των
απλών ανθρώπων της υπαίθρου, όπως και στην κοινότητα των
Μαριτσών,
χωριό που φημίζεται για τις παραδοσιακές ταβέρνες.
Το πιο ενδιαφέρον και δημοφιλές αξιοθέατο της περιοχής είναι ασφαλώς
η κοιλάδα των Πεταλούδων με τη μοναδική πανίδα και χλωρίδα της. Στο υψηλότερο
άκρο της επισκεφτείτε την ιστορική
μονή
της Καλόπετρας.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
του Οργανισμού Προώθησης
Ροδιακού Τουρισμού (1999).
