ΣΤΥΞ, Καταρράκτης, ΑΙΓΙΑΛΕΙΑ

  Σε μια από τις ψηλότερες κορυφές του Χελμού, μέσα από ένα θεόρατο και απότομο βράχο, ξεπηδάει η πηγή της Στύγας ή το "αθάνατο νερό" όπως είναι γνωστό τα νεότερα χρόνια.
  Η Στύγα ήταν μια φοβερή θεότητα, η μεγαλύτερη κόρη του Ουρανού και της Τηθύος, που είχε εκεί το αργυροκολονάτο παλάτι της, απομονωμένη από τους άλλους θεούς που δεν τη συμπαθούσαν. Ο Δίας όμως που τη συμπαθούσε, όρισε να δίνονται στα δικά της νερά οι πιο φοβεροί όρκοι των θεών και των ανθρώπων. Κάθε φορά που κάποιοι θεοί κατηγορούνταν για ψευτιά, ο Δίας έστελνε την Ίριδα να φέρει νερό από τη μυστηριώδη αυτή πηγή μέσα σ' ένα χρυσό κανάτι. Πάνω από το νερό οι κατηγορούμενοι τρέμοντας ορκίζονταν. Οι επίορκοι θεοί τιμωρούνταν με πολύ βαριές ποινές. Για ένα χρόνο έμεναν άφωνοι και μαραζωμένοι, χωρίς αμβροσία και νέκταρ. Επιπλέον, για άλλα εννέα χρόνια απομονώνονταν από τους άλλους θεούς και έχαναν τα προνόμιά τους, εκτός από την αθανασία τους. Φρικτές τιμωρίες επίσης περίμεναν και τους θνητούς που θα παρέβαιναν τον όρκο τους στα νερά της Στύγας.
  Ξεπηδώντας το νερό από την πηγή κατρακυλάει σαν καταρράκτης πάνω στο γρανιτένιο βράχο. Από τη μακραίωνη κίνηση του νερού η λουρίδα αυτή φαίνεται μαυρισμένη και σ' αυτό οφείλεται η ονομασία του νερού "μαυρονέρι". Η πηγή είναι αστείρευτη και απρόσιτη. Κανένας δε μπορεί να την πλησιάσει, εκτός από τον ήλιο, αλλά ούτε και να πιει νερό απ' αυτήν μπορεί γιατί είναι καταστρεπτικό και θανατηφόρο για τον άνθρωπο και τα ζώα. Ακόμα και τα αντικείμενα από γυαλί ή κρύσταλλο ή πήλινα σκεύη ραγίζουν και σπάζουν από το νερό της Στύγας. Δε γλιτώνουν ούτε τα σιδερένια ή ασημένια ή και χρυσά αντικείμενα από το νερό. Μόνο η οπλή αστεράτου και ακαλίγωτου (χωρίς πέταλα) αλόγου δεν φθείρεται και δεν παθαίνει τίποτα.
  Οι φαντασιώσεις αυτές, ενισχυμένες από το πένθιμο και σκυθρωπό περιβάλλον, τους απόκρημνους βράχους, την ερημιά και σκοτεινιά στο βάθος της χαράδρας προξένησαν ένα φοβερό και μυστηριώδες αίσθημα και μια δικαιολογημένη κατάπληξη στους ανθρώπους από τα παλιά χρόνια μέχρι σήμερα, γι' αυτό και οι αρχαίοι πίστευαν ότι τα νερά της Στύγας ήταν πηγή αθανασίας.
  Μας είναι γνωστό από τον Όμηρο ότι σ' αυτά έφερε η θεά Θέτιδα το νεογέννητο γιο της Αχιλλέα και τον βούτηξε μέσα για να γίνει αθάνατος. Όμως η φτέρνα του απ' όπου τον κρατούσε, δε βράχηκε, γι' αυτό η "Αχίλλειος πτέρνα" ήταν το μόνο τρωτό σημείο στο οποίο πληγώθηκε από τον Πάρη και σκοτώθηκε στην Τροία.
  Στη ρίζα του βράχου όπου πέφτει το νερό του καταρράκτη υπάρχει πηγή μέσα σε σπηλιά απ' όπου βγαίνει πολύ νερό. Το νερό αυτών των πηγών κυλώντας μέσα στο φαράγγι ανάμεσα σε βράχους, άμμο και χαλίκια χάνεται βαθιά μέσα στη γη κι αυτό δημιούργησε το μύθο ότι το ποτάμι με τα νερά της Στύγας χύνεται στον Aδη για να ποτίσει το σκοτεινό βασίλειό του.

• http://www.akrata.gr/dimos/mythology.htm (1 φωτ.)