12 χιλ. από την
Τρίπολη,
στο δρόμο προς
Αλωνίσταινα
και
Βυτίνα και μετά τη Συλίμνα,
βρίσκεται το χωριό Δαβιά. Είναι κτισμένο στις νότιες πλαγιές του
Μαινάλου,
δίπλα σε μικρό καταπράσινο οροπέδιο που διασχίζει ο ποταμός Ελισσώνας. Αποτελείται
από δύο κοντινούς οικισμούς, την Ανω και την Κάτω Δαβιά. Γνωστή είναι μάλιστα
και η ονομασία "Δαβιές"και για τους δύο οικισμούς. Στον κάμπο καλλιεργούνται κυρίως
κηπευτικά, αλλά και δενδρώδεις καλλιέργειες (καρυδιές, μηλιές, βυσσινιές).
Πρώτα η Δαβιά ανήκε στην κοντινή κοινότητα Τσελεπάκου. Τώρα αποτελεί
έδρα του
Δήμου Φαλάνθου που
περιλαμβάνει τα χωριά Αλωνίσταινα,
Μαίναλο,
Πιάνα,
Ροεινό,
Συλίμνα,
Τσελεπάκο και
Χρυσοβίτσι.
Το Δημαρχείο στεγάζεται στο κτήριο του πρώην Δημοτικού Σχολείου, στην Ανω Δαβιά,
δίπλα από το δρόμο που οδηγεί στην Τρίπολη. Δίπλα του βρίσκεται ο ιερός ναός του
Αγίου Νικολάου με περίτεχνο μαρμάρινο αψιδωτό καμπαναριό, έργο του τέλους του
19ου αιώνα.
Η Δαβιά υπήρξε μεσαιωνική κωμόπολη με αρχικό όνομα Ταβία που αποτελούσε
κατά το 15ο αιώνα σημαντικό πνευματικό, διοικητικό και καλλιτεχνικό κέντρο, αλλά
της περιοχής. Το κάστρο της, το Παλαιόκαστρο, βρισκόταν σε ύψωμα κοντά στη Δαβιά,
απέναντι από την τοξωτή γέφυρα του Ελισσώνα. Λείψανα του μεσαιωνικού κάστρου αυτού
σώζονται μέχρι σήμερα, όπως και πολλά αρχαιολογικά ευρήματα . Το 1418 η Ταβία
δέχθηκε την επίθεση του Γ. Κεντυρίωνα από το Ναυαρίνο ο οποίος στρεφόταν κατά
των δεσποτών του Μυστρά Παλαιολόγων και των Ενετών. Το 1423 οχυρώθηκαν στο κάστρο
αρκετοί Αλβανοί, αλλά εξοντώθηκαν ολοσχερώς από τους Τούρκους. Η συμμετοχή της
Δαβιάς (ή Νταβιάς) στην Ελληνική Επανάσταση υπήρξε σημαντική. Οι Δαβιώτες υπό
τον συμπατριώτη τους οπλαρχηγό Δράκο έλαβαν μέρος σε πολλές μάχες. Τον Απρίλιο
του 1821 συγκεντρώθηκαν εκεί τα ελληνικά σώματα του Κολοκοτρώνη και του Πλαπούτα.
Τον Αύγουστο του 1821 οι Ελληνες υπό τον Κολοκοτρώνη, Α. Ζαϊμη και άλλους οπλαρχηγούς
επετέθησαν κατά των Αιγυπτίων που από τον Απρίλιο του ίδιου έτους είχαν οχυρωθεί
στους μύλους, τους απώθησαν και τους πολιόρκησαν στο Παλαιόκαστρο. Στη συνέχεια
κατέφθασαν μεγάλες ενισχύσεις του Ιμπραήμ και οι Ελληνες αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν
προς τα
Βέρβαινα.
Η περιοχή κατοικείται από την αρχαιότητα και συνδέεται με την αρχαία
ελληνική μυθολογία. Στους αρχαίους χρόνους υπήρχε στην περιοχή η αρχαία κώμη Διπαία,
της οποίας η θέση όμως δεν έχει ακόμα εντοπισθεί. Εικάζεται ότι είτε υπήρξε στην
περιοχή της σημερινής Πιάνας, είτε στην περιοχή της Δαβιάς, στη θέση του μεσαιωνικού
κάστρου. Αναφορές για αυτήν, όπως και για τους μύθους γύρω από τον ποταμό Ελισσώνα
δίνει ο Παυσανίας στα "Αρκαδικά".
Ο Ελισσώνας υπήρξε από την αρχαιότητα πολύτιμη πηγή ζωής για την περιοχή.
Πηγάζει κοντά στην Αλωνίσταινα και κατευθύνεται ΝΔ προς το λεκανοπέδιο της
Μεγαλόπολης,
όπου και συμβάλει με τον Αλφειό. Στην πορεία του, Ν. της Δαβιάς, δημιουργείται
μικρό όμορφο φαράγγι (που περνά ΒΔ από την Ασέα) και το οποίο προσφέρεται για
οδοιπορία. Στο οροπέδιο λειτουργούσαν παλαιότερα αρκετοί νερόμυλοι και νεροτριβές.
Σε απόσταση 1 χιλ. από το χωριό υπάρχουν τέσσερις μισοερειπωμένοι πετρόχτιστοι
νερόμυλοι με θολωτά ανοίγματα, που αποτελούν εξαιρετικά δείγματα τοιχοποιίας τέτοιων
οικοδομημάτων.
Η Ανω Δαβιά είναι ο μεγαλύτερος οικισμός, με σπίτια όπου κυριαρχεί
η λαϊκή αρχιτεκτονική, η λίθινη οικοδομή με τη στέγη και τα πατροπαράδοτα κεραμίδια,
τα πιο πολλά διώροφα με γραφικούς εξώστες. Πίσω από τον οικισμό κρύβεται επιμελώς
η θέση της μεσαιωνικής πόλης Ταβίας, σε μια ξέφωτη πλαγιά του Μαινάλου. Μάλιστα
οι σημερινοί κάτοικοι έχουν πλήρη συνείδηση της ύπαρξης αυτής της πόλης, αφού
αναφέρονται στο τοπωνύμιο ΄΄Παλιονταβιά'', που εντοπίζεται σε κωνικό ύψωμα που
είναι ορατό από το χωριό.
Η Κάτω Δαβιά είναι χτισμένη 1 χιλιόμετρο ΝΑ της Ανω Δαβιάς. Οι λιγοστοί
κάτοικοί της ασχολούνται με την κτηνοτροφία και τη γεωργία. Ξεχωρίζει η μεγάλη
πλατεία του χωριού με το παραδοσιακό καφενεδάκι και δίπλα η εκκλησία του Αη-Γιώργη.
Στους πρόποδες του χωριού και διαβαίνοντας τον ποταμό Ελισσώνα βρίσκεται η εκκλησία
της Παναγίας, χτισμένη το 1891.
Η διαδρομή από τη Δαβιά στην Βυτίνα είναι πανέμορφη. Περνά αρχικά
το οροπέδιο και στη συνέχεια διασχίζει μια δασοσκέπαστη κοιλάδα. Το επόμενο χωριό
είναι η Πιάνα. Από τη Δαβιά ένας δρόμος οδηγεί στο Χρυσοβίτσι και από εκεί, μετά
από μαγευτική διαδρομή μέσα από το ελατόδασος του Μαινάλου, στη
Στεμνίτσα.
Ομορφη επίσης είναι και η διαδρομή που οδηγεί στο χωριό Ροεινό.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών