Πληροφορίες τοπωνυμίου

Αλεποχώρι

ΑΛΕΠΟΧΩΡΙ (Χωριό) ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ
Από τους Μεταξάδες ο δρόμος συνεχίζει βορινά και περνά με μεγάλο γεφύρι τον Ερυθροπόταμο, που έρχεται από τη Βουλγαρία. Κοντά στα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα, είναι το Αλεποχώρι, το παλιό χωριό που ήταν στη διασταύρωση των δρόμων, από το Ορτάκιοϊ στο Διδυμότειχο. 'Hρθαν όμως οι πόλεμοι, χώρισαν τα κράτη και απόμεινε το Αλεποχώρι πλάι στην οροθετική γραμμή με τη Βουλγαρία. Το χωριό είναι ονομαστό, για την παλιά του εκκλησία του Αγίου Αθανασίου.
Κατ' εξοχήν, τιμούνται στον Νομό 'Εβρου ο Αγιος Αθανάσιος και πολλές παλιές εκκλησίες έχουν το όνομα του (Κορνοφωλιά, Σουφλί, Λάβαρα, Διδυμότειχο, Μεταξάδες και αλλού). 'Ετσι και εδώ στο Αλεποχώρι. Η εκκλησία, είναι κτισμένη με άσπρες πλάκες και χωρίς παράθυρα και καμπαναριό, ταπεινή στην εμφάνιση και στο ύψος και καταχωμένη κατά ένα μέρος μέσα στη γη, για να μην προκαλεί τον αλλόπιστο κατακτητή. Λένε πως ήταν το "Κρυφό σχολειό" της περιοχής και της εποχής που οικοδομήθηκε (1729). Είναι διακοσμημένη με τοιχογραφίες και ξυλόγλυπτο τέμπλο της ίδιας εποχής.

Ιστοσελίδα Αναπτυξιακής Εταιρίας Αλεξανδούπολης
• http://www.aneta.gr/evrostour/Dimoi/didy10.htm

Δημοτικό Διαμέρισμα Αμορίου

ΑΜΟΡΙ (Χωριό) ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ
Τηλέφωνο: +30 25530 31354
  Αγνωστο αν οι κάτοικοι έχουν έρθει εδώ από το Αμόριο της Φρυγίας ή αν το χωριό πήρε το όνομά του από το αμμώδες χώμα ή τις μουριές που είχε. Το βέβαιο είναι ότι βρέθηκε εδώ χάλκινο αγαλματίδιο της θεάς Αρτέμιδος Βένδιδος, που βρίσκεται στο μουσείο Καβάλας ενισχύοντας την άποψη ότι εδώ πρέπει να υπάρχει και ο ναός της. Στο Αμόριο υπάρχει η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου (1921), ενώ στην περιοχή γύρω από το χωριό υπάρχει το μοναστήρι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (δεξιά στο χωριό 4χλμ.) και το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου (δεξιά στο χωριό 1,5χλμ.). Στην περιοχή 'Του Μπάρμπα η βρύση', 1χλμ. βόρεια του χωριού, 30 χλμ. δυτικά της ομώνυμης βρύσης, υπάρχουν ίχνη αρχαίου οικισμού. Στην επιφάνεια του εδάφους όστρακα χρηστικής κεραμικής και κέραμοι ρωμαϊκής και βυζαντινής περιόδου.
Το κείμενο παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2001 από ιστοσελίδα του Δήμου Ορφέα

ΑΡΔΑΝΙ (Χωριό) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
  Πρόσφυγες από το χωριό Ροδώνι της Αν. Θράκης, που κατά παράφραση ονομάστηκε Αρδάνιο. Οι αρχαιολόγοι τοποθετούν εδώ την αρχαία Δύμη. Βρίσκονται κατά καιρούς αρχαϊκά αγγεία που πιστοποιούν τον αρχαίο της πολιτισμό. Βρέθηκε πριν λίγα χρόνια μία μεγάλη σαρκοφάγος του 2ου μ.Χ. αιώνα, στολισμένη με έρωτες, γιρλάντες και τα ανάγλυφα βουκράνια (κοσμεί σήμερα το μουσείο Κομοτηνής). Ο Όμηρος μας πληροφορεί ότι εδώ ήταν η αρχαία Δύμη που ιδρύθηκε από τους κατοίκους της Φρυγίας (Σαγγάριος ποταμός), με εντολή του βασιλιά Δύμα, γενάρχη των Δωριέων Αιγίμιου και πατέρα της Εκάβης δεύτερης γυναίκας του Πριάμου. Στην εύφορη γη της Θράκης που εγκαταστάθηκαν ανέπτυξαν έναν αξιόλογο πολιτισμό.
Η μάχη του Αρδανίου
Ελαφρές δυνάμεις των Ελλήνων ανταρτών το 1912 έδωσαν δαδιά σε αμούστακα παιδιά, με εντολή να ανεβοκατεβαίνουν τους λόφους πάνω στα κάρα. Τα όπλα και τα κανόνια ήταν ελάχιστα. Η μεραρχία των Τούρκων, βλέποντας να μετακινούνται συνεχώς οι φωτιές, δεν κράτησαν τις θέσεις τους. Η ηρωϊκή μάχη των λίγων εναντίον των πολλών έγινε θρύλος του χωριού και όλης της Θράκης.
Πηγή: "Τουριστικός, Ιστορικός, Αρχαιολογικός Οδηγός Θράκης", Δημήτριος Δ. Καρακούσης

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Φερών

• http://www.feres.gr/dhmos.htm

Δημοτικό Διαμέρισμα Αρζου

ΑΡΖΟΣ (Χωριό) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Τηλέφωνο: +30 25560 51275
  Είναι ένα από τα πιο αξιόλογα μέρη της περιοχής. Στον Αρζο εγκαταστάθηκαν Έλληνες από τις περιοχές Ορτάκιοϊ και Ανδριανούπολης. Σε τύμβο που έχει ανασκαφεί βρέθηκαν πολλά αντικείμενα του 4ου π.Χ. αιώνα όπως χάλκινη ραμφόστομη οινοχόη (κανάτα), χάλκινη ρομφόστομη οινοχόη (κανάτα με λαβή) και κύπελλα που εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής. Στον εορτασμό της "Ζωοδόχου Πηγής" (κινητή εορτή) γιορτάζει η εκκλησία του χωριού και διοργανώνεται πανηγύρι.
  Ο ποταμός, δίπλα στον οποίο βρίσκεται ομώνυμος οικισμός, μαρτυρείται σε ένα είδος οδοιπορικού της ύστερης αρχαιότητας πριν και μετά τη Βερόη. Ορισμένες μεσαιωνικές πηγές, βασιζόμενες σε άλλες αραιότερες, συγχέουν τον ποταμό (Arzos, Arxos) με τον Tonzos (Tuntza), αφού αναφέρουν ότι ενώνεται μαζί με δύο άλλους ποταμούς κοντά στην Αδριανούπολη.

Δημοτικό Διαμέρισμα Διδυμοτείχου

ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ (Πόλη) ΕΒΡΟΣ
  Μέσα στην αχλή του μύθου και της προϊστορίας εμφανίστηκαν οι Θρακοπελασγοί και όρθωσαν πανύψηλα τείχη στην περιοχή του λόφου Καλέ, για να την προφυλάξουν από βαρβαρικές επιδρομές. Σ' αυτή την οχυρή θέση ιδρύθηκε το Βυζαντιακό Διδυμότειχο γύρω στον 9ο μ.Χ. αιώνα. Η ονομασία του σχετίζεται άμεσα με την οχύρωσή του: ένα διπλό τείχος που διακρίνεται σήμερα, περιέβαλε τα ευάλωτα σημεία του λόφου. Αυτό το δίδυμο τείχος έδωσε το όνομά του στην πόλη.
  Το σημερινό Διδυμότειχο, κτισμένο στην ίδια θέση, βρίσκεται στο κέντρο του κατά μήκος άξονα του Νομού Έβρου και απέχει 1 χλμ. από τον ομώνυμο ποταμό, φυσικό σύνορο με την Τουρκία.
  Σήμερα, πάνω στα κάστρα, που παλιά ήταν το κέντρο της ζωής της πόλης, υπάρχει ο παραδοσιακός οικισμός, οι βυζαντινές εκκλησίες και οι λαξεμένες σπηλιές υπόγεια των σπιτιών του Βυζαντιακού Διδυμότειχου. Με το πέρασμα των χρόνων, η πόλη επεκτάθηκε και έξω από τα τείχη, όπου και μετατοπίστηκε το κέντρο βάρους της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής του τόπου.
  Η αντίθεση που δημιουργούν τα κάστρα με τον κατάφυτο στις όχθες Ερυθροπόταμο, τον παραπόταμο του Έβρου που περιρρέει το Διδυμότειχο, προσδίδει μια γραφική αρμονία στην πόλη. Αυτή η αντίθεση της πέτρας με το πράσινο επιτείνεται με το δάσος "Τσίχλα", μια θαυμάσια τοποθεσία, φυσικό πνεύμονα της περιοχής.
  Το Διδυμότειχο υπήρξε η αρχαιότερη Θρακική πόλη με αναπτυγμένο εμπόριο τόσο με την Αθήνα, όσο και με τις άλλες Ελληνικές πόλεις και τα νησιά.
  Στη Ρωμαϊκή εποχή αποτέλεσε διοικητικό κέντρο, γεγονός που αποδεικνύεται από το ότι ο Τραϊανός διάλεξε την περιοχή για να ιδρύσει σ’ ένα γειτονικό λόφο μια νέα Ρωμαϊκή πόλη, την Πλωτινόπολη.
  Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους το Διδυμότειχο γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή του. Στα 1325, με τον πρώτο διχασμό της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, γίνεται δεύτερη πρωτεύουσα του Βυζαντίου, με βασιλιά τον Ανδρόνικο Γ. Στα 1341 με τον δεύτερο διχασμό, ο Ιωάννης Καντακουζηνός στέφεται αυτοκράτορας στο ναό του Αγίου Γεωργίου του Παλαιοκαστρίτη μέσα στο κάστρο του Διδυμότειχου και κάνει την πόλη πρωτεύουσα του κράτους του.
  Εδώ γεννήθηκαν ο κατόπιν αυτοκράτορας του κρατιδίου του Νικαίας Ιωάννης Γ Βατάτζης, ο αυτοκράτορας της Βυζαντινής αυτοκρατορίας Ιωάννης Ε Παλαιολόγος και ο σουλτάνος των Τούρκων Βαγιαζίτ Α ο Κεραυνός.
  Η θέση της πόλης, τα οχυρά της και τα πανύψηλα και μεγαλόπρεπα τείχη της, προσείλκυσαν κατά καιρούς κάθε διερχόμενο λαό ή επιδρομέα. Γι’ αυτό το λόγο, έγινε στόχος πολλών επιδρομών στη μεγάλη ιστορική της πορεία. Στα 1361 εκπορθείται από τους Τούρκους επί Μουράτ Α και γίνεται πρωτεύουσα του Οθωμανικού κράτους στην Ευρώπη μέχρι το 1368. Κατά τους Βαλκανικούς πολέμους καταλήφθηκε διαδοχικά από Βουλγάρους και Τούρκους και απελευθερώθηκε το Μάη του 1920, οπότε και περιήλθε οριστικά στην Ελλάδα.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Διδυμοτείχου.

Δημοτικό Διαμέρισμα Δικαίας

ΔΙΚΑΙΑ (Κωμόπολη) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
  Κεφαλοχώρι της περιοχής έδρα του Δήμου Τριγώνου, με δημόσιες υπηρεσίες και τράπεζες.
  Στα Δίκαια εγκαταστάθηκαν Καβακλιώτες, Δημητρικιώτες, Αρβανίτες αλλά και μια οικογένεια Σαρακατσάνων. Οι περισσότεροι ήρθαν από το Καβακλί, το σημερινό Τοπόλοβγκραντ της Βουλγαρίας. Οι Δημητρικιώτες ήρθαν από το Δημητρίκιοϊ ακριβώς απέναντι από τον Έβρο. Οι Αρβανιτόφωνοι προήλθαν από το Μεγάλο Ζαλούφι της Ανατολικής Θράκης σημερινή Ευρωπαϊκή Τουρκία.
  Αλλάζει η διάθεση του επισκέπτη τους καλοκαιρινούς ιδίως μήνες. Την 1η του μηνός Φεβρουαρίου αναβιώνει το έθιμο του "Τρύφωνα", προστάτη των αμπελουργών. Στις 26 Οκτωβρίου εορτή του Αγίου Δημητρίου οργανώνεται μεγάλο πανηγύρι. Διασκέδαση, κέφι και γλέντι χαρίζεται σ' αυτούς που συμμετέχουν στα πανηγύρια των Δικαίων. Κάθε καλοκαίρι τον Δεκαπενταύγουστο ο Δήμος Τριγώνου διοργανώνει Φεστιβάλ παραδοσιακών χορών "Ευρώπη και Παράδοση Συνάντηση στον Έβρο" στο υπαίθριο θέατρο Δικαίων.
  Ακόμη, στους τύμβους των Δικαίων ο επισκέπτης θα δει τους κεραμοσκεπείς τάφους (όσοι απ' αυτούς έχουν ανοιχθεί), μέσα στους οποίους βρέθηκαν χρυσά δαχτυλίδια, σκουλαρίκια, χάνδρες, γυάλινα δοχεία και νομίσματα του 2ου μ.Χ. αιώνα. Επίσης θα δει τους τάφους των γαιοκτημόνων της εποχής του αυτ/ρα Κομμόδου (117-192 μ.Χ.) όπου βρέθηκαν αγγεία με τέσσερις λαβές, χάλκινη πόρπη, ανάγλυφα ζάρια κ.λπ. Ο Ησύχιος μας πληροφορεί για τους τύμβους αυτούς. Η φράση "ποιείν τύμβον" σημαίνει θάπτειν.
Γεωγραφική Θέση: 67 Km βόρεια από την Ορεστιάδα
Υψόμετρo: 55 m
Κλίμα: Το κλίμα είναι ηπειρωτικό. Οι βροχές και τα χιόνια είναι συχνά φαινόμενα, ενώ οι χειμώνες χαρακτηρίζονται σαν δριμείς.

ΔΙΛΟΦΟΣ (Χωριό) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Στο Δίλοφο βρίσκεται ο τάφος του εθνικού ήρωα των Βουλγάρων, ΚαπετάνΑντρέεφ, που τον σκότωσαν οι Τούρκοι στη διάρκεια των βαλκανικών πολέμων του 1912-13. Οι κάτοικοι του Διλόφου ήρθαν από την Ανατολική και Βόρεια Θράκη.

Ιστοσελίδα Δήμου Τριγώνων
• http://www.trigono.gr/cgs/index.cfm?id=1309

ΔΟΡΙΣΚΟΣ (Αρχαία πόλη) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
  Ο αρχαίος Δορίσκος απέχει από τις Φέρες 5 χιλιόμετρα και από την Αλεξανδρούπολη 22 χιλιόμετρα. Βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο που κατηφορίζει απότομα για να ενωθεί με την εύφορη κοιλάδα του ποταμού Έβρου.
  Σε αυτό το σημείο ήρθαν και κατοίκησαν οι πρώτοι Θρακοέλληνες και δημιούργησαν έναν οικισμό που σιγά - σιγά εξελίχθηκε σε μία πλούσια πόλη την οποία προστάτευε ένα μεγάλο πανίσχυρο τείχος. Στην εξέλιξη της περιοχής συνέβαλε το ήπιο κλίμα, ο άφθονος φυσικός πλούτος και η εύκολη μετακίνηση με τα πλωτά μέσα που υπήρχαν. Αναπτύχθηκε η οικονομία, το εμπόριο και ο πολιτισμός, όπως αποδεικνύεται από την εύρεση νομισμάτων της Αίνου, της Σαμοθράκης, της Μαρώνειας, του Φιλίππου, του Αλεξάνδρου και του Λυσίμαχου. Πιθανολογείται ότι ο Δορίσκος "έκοψε" δικό του νόμισμα.
  Η εύρεση πολυάριθμων χειροποίητων αγγείων τοποθετεί χρονολογικά την ύπαρξη του αρχαίου Δορίσκου πριν τον κεραμικό τροχό. Εξάγεται λοιπόν το συμπέρασμα ότι ο αρχαίος Δορίσκος προϋπήρχε και δεν δημιουργήθηκε από τον Δαρείο. Ο Δαρείος πέρασε από τον Δορίσκο όπως και ο Ξέρξης, ο οποίος έσυρε τα καράβια του στην παραλία του Δορίσκου και καθώς τα επισκεύαζε μέτρησε και τον στρατό του. Ο Δορίσκος υπήρξε στρατηγικός κόμβος για τις στρατιές του Δαρείου, του Ξέρξη, του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου, ενώνοντας την Ασία με την υπόλοιπη Ελλάδα. Στο πέρασμά του ο Μέγας Αλέξανδρος άφησε να διοικεί στην πόλη του Δορίσκου τον Βασιλιά Λυσίμαχο.
  Ο Δορίσκος αναφέρεται μέχρι και τα πρώτα χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας μ.Χ., από εκεί και πέρα χάνεται. Πιθανόν ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Τραϊανός λεηλατώντας, τον κατέστρεψε για να δημιουργήσει την Τραϊανούπολη.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Ιανουάριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Φερών

• http://www.feres.gr/dhmos.htm (1 φωτ.)

ΕΒΡΟΣ (Νομός) ΕΛΛΑΔΑ
  Ο νομός Έβρου είναι ένας από τους μεγαλύτερους νομούς της χώρας με συνολική έκταση 4.242 τμ η οποία καταλαμβάνει το 49,5% της έκτασης της Θράκης και το 3,2 της επικράτειας. Η διοικητική διαίρεση χωρίζει το νομό σε 13 μεγάλους δήμους. Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του Έβρου είναι 114.023 άτομα. Η οικονομία του στηρίζεται ακόμη στον πρωτογενή τομέα αλλά μειώνεται συνεχώς, προς όφελος του τριτογενή ο οποίος εξελίσσεται σε βασικό παράγοντα απασχόλησης και παραγωγής νέων προϊόντων.
  Η γεωπολιτική θέση του νομού ως βορειοανατολικού συνόρου της Ε.Ε, μεταξύ τριών στρατηγικών σημείων, έντονης οικονομικής και πολιτικής δραστηριότητας προσδίδει το συγκριτικό πλεονέκτημα που επιβάλλει την υποστήριξη αναπτυξιακών πρωτοβουλιών, εθνικού και διευρωπαϊκού χαρακτήρα.
  Ο Έβρος διαθέτει φυσικές ομορφιές, περιοχές με ιδιαίτερο φυσικό κάλλος (βιότοποι Δέλτα ποταμού Έβρου, Δάσος Δαδιάς, Σαμοθράκη), πληθώρα περιοχών με ιστορικό ενδιαφέρον και αρχαιολογικό πλούτο (Τραϊανούπολη, Αρχαία Μεσημβρία, Μάκρη, Διδυμότειχο, Φέρες), καθώς και πανέμορφες και καθαρές παραλίες που έχουν τιμηθεί με τη Γαλάζια Σημαία της Ε.Ε (Αλεξανδρούπολη, Δίκελλα, Μεσημβρία, Νέα Χηλή και Σαμοθράκη).
  Ο νομός προσφέρεται επίσης και για εναλλακτικές μορφές τουρισμού όπως ιαματικός, φυσιολατρικός, αγροτουρισμός κ.ά. Σύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες, πανσιόν, οικοτουριστικοί ξενώνες και δημοτικά κάμπινγκ, εξασφαλίζουν μεγάλη δυνατότητα επιλογής στους επισκέπτες. Επίσης οι σημαντικές επενδύσεις της Νομαρχίας στον τομέα του τουρισμού, η ανάπτυξη των υποδομών και τα μεγάλα έργα όπως η Εγνατία Οδός, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και των τριών οδικών πυλών εισόδου από Τουρκία και Βουλγαρία προσφέρουν στον επισκέπτη άνετη και ασφαλή μετακίνηση. Η υψηλή ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών, οι χαμηλές τιμές, η ζεστή φιλοξενία, η ξεχωριστή Εβρίτικη κουζίνα, η κοσμική ζωή και ψυχαγωγία σε συνδυασμό με τις σύγχρονες τουριστικές υποδομές καθιστούν το νομό μας ιδιαίτερα ελκυστικό.
  Στις πόλεις του νομού μπορεί ο επισκέπτης να απολαύσει φυσικές ομορφιές, πλούσιες τοπικές αγορές, φθηνές τιμές και να διασκεδάσει τη νύχτα σε ξεχωριστούς μουσικούς χώρους χωρίς να στερηθεί τις ανέσεις ενός ήσυχου και διακριτικού περιβάλλοντος.
(Κείμενο: Α. Αθανασιάδης, Κ. Πιστόλας, Θ. Πολίτης, Μ. Τουλούδη)
Το κείμενο παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Έβρου (2003).

Δημοτικό Διαμέρισμα Ελαίας

ΕΛΑΙΑ (Χωριό) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Τηλέφωνο: +30 25560 51274
Στην Ελαία εγκαταστάθηκαν κάτοικοι της Γυαλιάς μετά την οριοθέτηση της μεθορίου από τους συμμάχους μας, το Μάη του 1920. Τα χωράφια του χωριού βρέθηκαν στην πλευρά της Βουλγαρίας καθώς και η περίφημη Μονή της Λαμπούς. Στην Ελιά βρέθηκε πλάκα 80x50 εκ. με ανάγλυφη παράσταση γυμνού άνδρα, πιθανότατα του Ηρακλή, και δεύτερη ενός περιστεριού και σκύλου. Τα ευρήματα χρονολογούνται στους Ρωμαϊκούς χρόνους (323-330 μ.Χ.) και βρίσκονται στο Αρχαιολογικό μουσείο Κομοτηνής.

Ελαφοχώρι

ΕΛΑΦΟΧΩΡΙ (Χωριό) ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ
Το Ελαφοχώρι, είναι ξακουστό, γιατί σε αρχαίο τύμβο, πλάι στα τελευταία σπίτια, αποκαλύφτηκε Μακεδονικός τάφος μεγάλης αρχαιολογικής αξίας. Χρονολογείται στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ., ή στις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ.. Αποτελείται από δρόμο, προθάλαμο και κυρίως θάλαμο με κιβωτιόσχημη κλίνη και είναι σκεπασμένος με ημικυλινδρική καμάρα.

Ιστοσελίδα Αναπτυξιακής Εταιρίας Αλεξανδρούπολης
• http://www.aneta.gr/evrostour/Dimoi/didy10.htm

ΚΑΒΗΣΟΣ (Οικισμός) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
Οι κάτοικοι είναι πρόσφυγες του Πόντου, της Ανατολικής και Βόρειας Θράκης (Ανατολική Ρωμυλία). Το όνομα από την Ομηρική Καβησό (Ιλιάδα Ν.363). Η εκκλησία είναι αφιερωμένη στον Τίμιο Σταυρό. Κοντά στο χωριό υπάρχουν δύο παρεκκλήσια, του Αγίου Αθανασίου και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, που η λαϊκή πίστη θέλει να γίνονται θαύματα. Πολιτιστικό γεγονός το λαϊκό πανηγύρι στις 15 Αυγούστου, όπου παλαιότερα συνέρρεαν χιλιάδες επισκέπτες και τελούνταν μουσικοί διαγωνισμοί με λαϊκές ορχήστρες.

Δημοτικό Διαμέρισμα Καβύλης

ΚΑΒΥΛΗ (Κωμόπολη) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Τηλέφωνο: +30 25520 93229
Το χωριό Καβύλη βρίσκεται 8χλμ. βόρεια της πόλης Νέας Ορεστιάδας, επί της Εθνικής οδού Ν. Ορεστιάδα - Καστανεών, 6 χλμ. απ' τη δυτική όχθη του ποταμού Έβρου. Μέχρι το 1922 - 1923 το χωριό λεγόταν Εμιρλί και κατοικούνταν από 60-70 Ελληνικές οικογένειες ασχολούμενες με τη γεωργία, την κτηνοτροφία και τη μελισσοκομία. Το Εμιρλί ήταν χτισμένο σε μέρος πεδινό και λίγο επικλινές προς τα νοτιοδυτικά όπου υπάρχει μικρό ποτάμι που όριζε τον οικισμό προς την πλευρά αυτή. Οι Έλληνες πρόσφυγες από το Ζαλουφόπουλο (Αμπαλάρ) της ανατολικής Θράκης το Φθινόπωρο του 1922 και απ' τη Σιδηρόπετρα (Ντεμίρ - Τας) της περιοχής Ορεστιάδας (Καρα Αγάτς), το καλοκαίρι το 1923, θ' αντικαταστήσουν τους κατοίκους του Εμιρλί, που θα πάρουν το δρόμο αντίστροφα, προς την Ανατολική Θράκη. Την εποχή αυτή η Επιτροπή Μετονομασίας Συνοικισμών Γενικής Διοίκησης, θα μετονομάσει τον οικισμό σε Καβύλη, δίνοντας του το όνομα της αρχαίας πόλης Καβύλης, που πιθανότατα βρισκόταν βόρεια της Ανδριανούπολης, στις νότιες υπώρειες του Αίμου, στην οποία εγκατάστησε Μακεδόνες εποίκους ο Φίλιππος Β΄, ο πατέρας του Μ. Αλεξάνδρου, αφού την κατέλαβε το 341 - 324 π.χ.

Δημοτικό Διαμέρισμα Καστανεών

ΚΑΣΤΑΝΙΕΣ (Κωμόπολη) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Τηλέφωνο: +30 25520 85204
  Το χωριό Καστανιές βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας και σε απόσταση 7 χλμ. από την Αδριανούπολη. Συνορεύει δια ξηράς με τη γειτονική Τουρκία σε μήκος 11 περίπου χλμ. Έχει πληθυσμό 1.516 κατοίκους, που ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και την κατασκευή σκούπας από σαρωθρόχορτο.
  Πρόκειται για ένα απ' τα παλαιότερα χωριά της Θράκης με γηγενή ελληνικό πληθυσμό. Η γειτονία με την Αδριανούπολη προσέδωσε στο χωριό τον χαρακτήρα ενός κοσμοπολίτικου, ανεπτυγμένου και περιποιημένου τόπου.
  Σύμφωνα με πληροφορίες το παλιό όνομα του χωριού ήταν Καστανούσα ή Καστανατσός, ονομάστηκε όμως Τσιορεκ- κιοί (= τεταρτοχώρι), γιατί σε επιδημία χολέρας έχασε τα τρία τέταρτα του πληθυσμού του. Κατά τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-13 οι Καστανιές βρέθηκαν ανάμεσα στα πυρά των Βουλγάρων και των Τούρκων. Βαρύ φόρο αίματος πλήρωσαν κατά τους εθνικούς αγώνες, μάλιστα πολλές τσιρεκιότισσες για να σωθούν απ' τις επιθυμίες των κατακτητών έπεσαν και πνίγηκαν στον Αρδα.
  Βάσει της συνθήκης της Λοζάννης οι Καστανιές παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα, λόγω της ελληνικότητας του πληθυσμού τους. Το 1923 συστάθηκε το πρώτο Τελωνείο στην ελληνοτουρκική μεθόριο, και λειτουργεί μέχρι σήμερα, ενώ το Ταχυδρομικό Γραφείο Καστανεών αποτελεί τη συνέχεια αυτού Κάραγατς. Τη δεκαετία του 1930 λειτούργησε στη μεθόριο λαϊκή όπου διατίθενταν προϊόντα των δύο χωρών γνωστή και ως Παζάρ - γκιουλέ.
  Οι Καστανιές γνώρισαν μεγάλη οικονομική ανάπτυξη χάρη στην καλλιέργεια και επεξεργασία της σκούπας μέχρι και τη δεκαετία του 1980. Στο χωριό λειτουργεί Παιδικός Σταθμός, Νηπιαγωγείο, 6/θέσιο Δημοτικό Σχολείο και βιβλιοθήκη ενταγμένη στο πρόγραμμα του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου για την αναγνωσιμότητα στον Έβρο.

Δημοτικό Διαμέρισμα Κομάρων

ΚΟΜΑΡΑ (Χωριό) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Τηλέφωνο: +30 25560 22360
Είναι πολύ παλαιό χωριό. Τα Κόμαρα δεν βρίσκονταν στη θέση που είναι σήμερα, αλλά σε απόσταση δυο περίπου χιλιομέτρων προς το νοτιοανατολικό μέρος στις όχθες του ποταμού Αρδα.
Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας η τοποθεσία αυτή ήταν τσιφλίκι ενός Τούρκου Αγά. Στο τσιφλίκι εργάζονταν Έλληνες εργάτες καταγόμενοι από την Ανδριανούπολη, το Ορτάκιοϊ και την Ανατολική Ρωμυλία. Το 1931 ο ποταμός Αρδας πλημμυρίζει και μεταφέρει τεράστια κομμάτια πάγου γκρεμίζοντας το χωριό. Οι κάτοικοι αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις όχθες του ποταμού και να ανέβουν πιο ψηλά κτίζοντας βάσει σχεδίου το καινούριο χωριό τους τα σημερινά Κόμαρα (έτος 1932). Είναι γνωστό από το ανάγλυφο που βρέθηκε εδώ το 1937, Ο "Θράκας ιππέας", με την επιγραφή "ΚΥΡΙΩ ΑΠΟΛΛΩΝΙ ΑΥΛΟΥΖΕΝΙΣ (ΑΥΛΟΥΖΕΝΕΩΣ) ΕΥΞΑΜΟΝΟΣ..."
Από εδώ κατάγεται ο ήρωας αντισ/ρχης Γεώργιος Σταθάτος, που μετά από φρικτά βασανιστήρια φονεύτηκε στις 23/12/1943.

ΚΡΙΟΣ (Χωριό) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Στον Κριό ήρθαν από το Ορτακτσί της Ανδριανούπολης, που το 1877 αριθμούσε 450 κατοίκους ενώ το 1923 είχε περίπου 2.000 κατοίκους.

Ιστοσελίδα Δήμου Τριγώνων
• http://www.trigono.gr/cgs/index.cfm?id=1305

Δημοτικό Διαμέρισμα Λαβάρων

ΛΑΒΑΡΑ (Κωμόπολη) ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ
  Το όνομα του το χωριό το πήρε από το Λάβαρο (κυανό με μαύρο σταυρό στη μέση) που σήκωσαν 300 άνδρες στις 2 Μαΐου 1821, ημέρα Ανακομιδής των Λειψάνων του Αγίου Αθανασίου, παγιδεύοντας τον πολυάριθμο Τουρκικό στρατό στο δάσος 'ΚΟΥΡΙ' και αφού τους επιτέθηκαν νύχτα τους διέλυσαν. Επί δύο ημέρες οι Τούρκοι πανικόβλητοι προσπαθούσαν να βγουν από το δάσος και όσοι γλίτωσαν πήγαν στο ορεινό χωριό Μαυροκκλήσι. Το 1834 οι κάτοικοι χτίζουν την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου και το 1920 η επιτροπή μετονομασιών σε ανάμνηση της ηρωικής μάχης ονομάζει το χωριό Λάβαρα. Παλιότερα λεγόταν 'Σάλια' από τα επίπεδα καράβια που διέσχιζαν τον Έβρο. ´Αλλη εκδοχή, είναι ότι προέρχεται από το 'Σαλ = ελεύθερος' διότι οι κάτοικοι δεν πλήρωναν φόρους στους Τούρκους αλλά είχαν μόνο την υποχρέωση να φροντίζουν και να εκπαιδεύουν τα άλογα της φρουράς των Σουλτάνων.
  Είναι βέβαιο ότι το χωριό έχει κατοικηθεί πριν την ίδρυση του Βυζαντίου. Πίσω από το ιερό της εκκλησίας υπάρχουν ταφόπλακες με δυσανάγνωστη γραφή. Οι τάφοι στους γύρω λόφους και στην περιοχή "Βιστέρνα = δύο δεξαμενές", ενισχύουν αυτή την άποψη. Σήμερα μπορούμε να δούμε την πέτρινη εκκλησία του Αγίου Αθανασίου (Βασιλικού ρυθμού-1834) Β.Δ. του χωριού, τη νεότερη εκκλησία του Αγίου Δημητρίου και το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής 1χλμ Β.Δ. του χωριού.
Το κείμενο παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2001 από ιστοσελίδα του Δήμου Ορφέα

Λάδη

ΛΑΔΗ (Χωριό) ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ
Η Λάδη είναι φυτώριο μορφωμένων. Μικρός στάθηκε ο γεωργικός κλήρος, προβληματική η αποκατάσταση των νέων και η μόνη λύση οι σπουδές που τις ευνοούσε η κλίση των παιδιών στα γράμματα. Οι ξενιτεμένοι στη Γερμανία, επένδυσαν εδώ τους καρπούς των κόπων τους, στήνοντας ωραία και σύγχρονα σπιτικά. 'Εξω από το χωριό στο δρόμο για το Διδυμότειχο, είναι η μεγάλη Τούμπα (τύμβος). Πραγματικός λόφος το τεχνητό αυτό ύψωμα, ίσως να κρύβει στα σπλάχνα του τον τάφο κάποιου σημαίνοντα άρχοντα των αρχαίων Θρακών. Από την μεταγενέστερη ρωμαϊκή εποχή, κατάλοιπο είναι η μεγάλη πόλη, που τώρα αποκαλύπτεται στο κοντινό χωριό Δόξα, ένδειξη της σπουδαιότητας της περιοχής.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Αναπτυξιακής Εταιρίας Αλεξανδρούπολης

• http://www.aneta.gr/evrostour/Dimoi/didy10.htm

Δημοτικό Διαμέρισμα Μαρασίων

ΜΑΡΑΣΙΑ (Χωριό) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Τηλέφωνο: +30 25520 85118
  Αμέσως μετά τον Αρδα ποταμό. Μια όμορφη τοποθεσία, γι' αυτούς που αρνούνται την κοσμική ζωή. Δεν χρειάζεται να έχει κανείς κιάλια για να δει την δοξασμένη πρωτεύουσα των Θρακών Οδρυσσών και των αυτοκρατόρων, την Ανδριανούπολη. Εδώ ενώνονται οι δυο μεγάλοι ποταμοί, ο Έβρος και ο Αρδας. Στα Μαράσια βορειοθρακιώτες ενίσχυσαν τον ντόπιο πληθυσμό. Την 6η του μηνός Αυγούστου εορτή της "Μεταμόρφωσης του Σωτήρος" οργανώνεται μεγάλο πανηγύρι.
  Στην πλαγιά του χαμηλού υψώματος Φύλακες του χωριού εντοπίστηκε θέση οικισμού με χειροποίητη στιλβωμένη κεραμική με ραβδωτή και εμπίεστη διακόσμηση μαζί με θραύσματα λεπίδων πυριτόλιθου της πρώιμης εποχής του Σιδήρου.

Μεταξάδες

ΜΕΤΑΞΑΔΕΣ (Κωμόπολη) ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ
  Τελευταίο στη σειρά προς τα βουλγαρικά σύνορα, είναι το χωριό των Μεταξάδων, έδρα του ομώνυμου Καποδιστριακού δήμου. Πήρε το όνομά του, από την εκτροφή του μεταξοσκώληκα και την παρασκευή του μεταξιού. Eχει γίνει γνωστό από πολλά τραγούδια που αναφέρονται σ' αυτό. "Στης Θράκης μας τα' απάτητα βουνά, που η δόξα βασιλεύει, Στους Μεταξάδες εκεί ψηλά, το θρόνο έχει η λευτεριά...."
  Το παλιό του όνομα, ήταν Τουκμάκι. Eτσι έλεγαν το σφυρί των λιθοξόων, των μαστόρων που δούλευαν την πέτρα. Η πέτρα έβγαινε άφθονη και καλής ποιότητας, από τα τοπικά λατομεία και με αυτήν ως πρώτη ύλη, οι ντόπιοι τεχνίτες, δημιούργησαν ένα χωριό, που είναι η ποίηση της πέτρινης κατασκευής με άφθονα δείγματα ωραίων σπιτιών και ποικιλία σχεδίων.
  Εντυπωσιακή από πλευράς κατασκευής, εκτός από τη νέα εκκλησία, είναι και η μεταβυζαντινή του Αγίου Αθανασίου, με τις παλιές επιτύμβιες στήλες του 17ου και του 18ου αιώνα. Μαζί μ' αυτές και τα παλιά μνημεία, διατηρείται και κάτι από την ψυχή των παλιών ανθρώπων του τόπου.
  Τα πανηγύρια διατηρούν ακόμα τη λάμψη τους, όπως αυτό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο ομώνυμο Μοναστήρι με τον χώρο δασικής αναψυχής και του Προφήτη Ηλία στις 20 Ιουλίου. Εκεί, θ' ακουστούν και τα παλιά τραγούδια. "Στο χωρίον Μεταξάδες Γιάννης Δήμαρχος..."

ΜΗΛΙΑ (Χωριό) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Χτισμένη κοντά στον Αρδα ποταμό. Υπήρχε εμπορικός σταθμός των αρχαίων, γιατί ο Αρδας ήταν πλωτός ποταμός. Στη Μηλιά υπάρχει μια σπηλιά και βρέθηκε ένα αργυρό Θασιακό τετράδραχμο του 2ου π.Χ. αιώνα. Το νόμισμα αυτό δείχνει τον εμπορικό δρόμο που ακολουθούσαν οι αρχαίοι. Στη Μηλιά βρέθηκαν επίσης υπολείμματα ναού, πιθανόν βυζαντινού, δυο κολυμβήθρες, η μία σώζεται στην εκκλησία του χωριού και η άλλη σε αυλή ιδιώτη. Βρέθηκε επίσης δάπεδο αποτελούμενο από παχιές πλάκες, τύπου τερακότα.

Ιστοσελίδα Δήμου Τριγώνων
• http://www.trigono.gr/cgs/index.cfm?id=1304 (1 φωτ.)

Μονή Παναγίας Δαδιάς Σουφλίου

ΜΟΝΗ ΔΑΔΙΑΣ (Μοναστήρι) ΣΟΥΦΛΙ
Τηλέφωνο: +30 25540 51361
  Εις απόστασιν μιας και ημισείας περίπου ωρας ΝΔ. του Σουφλίου κείται η Μονή Δαδιάς εις τους πρόποδας ενός βράχου, ύψους ογδοήκοντα περίπου μέτρων από της θαλάσσης. Ο βράχος είναι μεγαλοπρεπής, κατάφυτος εις την βάσιν του, επιβλητικός και ανήκει εις ύστατον συγκρότημα που αποτελούν τα κράσπεδα της Ροδόπης. Την Μονήν περιβάλλει βλάστησις οργώσα, αποτελουμένη ως επί το πλείστον από πεύκα εις ακτίνα τεσσάρων περίπου ωρών. Εκτός των πεύκων φύονται, εδώ η δρυς, η πτελέα, θράψα και νερόθραψα σφένδαμνα, γαύρα, αμυγδαλές, συκιές, καρυδιές, φουντουκιές, κούμαρα, ρήγανη, θυμάρι και τα τοιαύτα. Εις πολύ μικράν απόστασιν εις στεήν πεδιάδα κυλά τα ολοκάθαρα νερά του ρυάκι πλατύ, γεμάτο ψάρια γλυκύτατα.
  Το κλίμα το καλοκαίρι είναι δροσερόν και η πηγή της Μονής δίδει ύδωρ ψυχρόν και νοστιμώτατον.
  Η Μονή, πριν διαλυθή προ δεκαετίας, (λειτουργούσε μεταξύ 1842 και 1912 που ανατινάχτηκε) ήτο επαρχιακή, εξαρτωμένη από την μητρόπολιν Διδυμοτείχου, πλουσία, έχoυσα αίγας, αγελάδας, ζεύγη αροτήρων και περί τα εξακόσια στρέμματα καλλιεργησίμου γης και μωρεoκήπων και ιδιόκτητον δάσος. Σήμερον η Μονή ανήκει εις την κατηγορίαν των διαλελυμένων, μονών και υπάγεται εις την δικαιοδοσίαν της σχολικής επιτροπής του πλησίον χωρίου Δαδιάς, ήτις ενοικιάζει αυτήν ως αγρόκτημα.
  Φαίνεται ότι η Μονή Δαδιάς, ως και το χωρίον Δαδιά, είναι Βυζαντινής εποχής. Εις αρχαιοτέραν εποχήν ητο κτισμένη ολίγον χαμηλότερα, εις το μέγα χωράφι, τό οποίον καλείται σήμερον «του Αη-Γεώργη το χωράφι», εις την άκραν του οποίου εσώζοντο και ίχνη θεμελίων ναού (Στην τοποθεσία που παλαιότερα ήταν οι κατασκηνώσεις, υπάρχει σκαμμένος σε βράχο Ναός, ίσως των πρώτων χριστιανικών χρόνων, ενώ απέναντι υπάρχει επίσης σκαμμένος σε βράχο, αρχαίος τάφος. Στο βυζαντινό μοναστήρι της Δαδιάς υπάρχουν επίσης λείψανα αρχαίου οικισμού. Βρίσκεται σε πολύ ωραία τοποθεσία, με πολλά κατάλοιπα αρχαίων οικισμών και περιβάλλεται από κατάφυτους λόφους. Πιθανόν, να έχει ανεγερθεί σε θέση αρχαίου Ναού και γι' αυτό, ίσως στον παλιό του ξενώνα ήταν εντοιχισμένο αρχαίο ανάγλυφο με τον Θράκα ιππέα).    Η σημερινή τοποθεσία αυτής είναι ασυγκρίτως καλλιτέρα, ως υψηλοτέρα, ευάερος και ως κειμένη πλησιέστατα εις την βρύσιν. Σήμερον η Μονή, ως οικοδόμημα, είναι εις αθλίαν κατάστασιν, διότι αι αποθήκαι και τα δωμάτια του ισογείου είναι κατεστραμμένα, εις το άνω δε πάτωμα από τα είκοσι δωμάτια πολλά ειναι ακατοίκητα.. Η εκκλησία είναι ερείπιον ανατιναχθείσα κατά Νοέμβριον του 1912 υπό των επιδρoμέων δια βόμβας. Διεσκευάσθη όμως, κατά το 1921, ο νάρθηξ εις μικρόν και πρόχειρον ναΐσκον, ένθα τελείται, καθώς εις τα ερημοκκλήσια, λειτουργία 3-4 φοράς κατά τας μεγάλας εορτάς του θέρους.
  H σημερινή Μoνή σύγκειται από δύο συνεχόμενα και ομοιόμορφα τμήματα, βόρειον και νότιον, απoτελούντα σχήμα κεφαλαίου Π. Και το μεν βόρειον εκτίσθη κατα θετικάς μαρτυρίας, κατά τό 1834, τό δε νότιον κατα το 1851, ως εμφαίνεται από εντειχισμένην μικράν ενεπίγραφον πλάκα.

Μονή Κορνοφωλιάς

ΜΟΝΗ ΚΟΡΝΟΦΩΛΙΑΣ (Μοναστήρι) ΣΟΥΦΛΙ
Βρίσκεται 1 χλμ. δυτικά του χωριού και είναι Μετόχι της Μονής Ιβήρων του Αγίου 'Oρους, από το 1756. Το καθολικό της Μονής, είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου και πανηγυρίζει στις 23 Αυγούστου (εννιάμερα της Παναγίας) και έχει ανοικοδομηθεί το 1854. Στο πανηγύρι συγκεντρώνεται κόσμος από όλο το Νομό 'Eβρου. Μια κοινότητα γυναικών μοναχών, εγκαταστάθηκαν στο Μοναστήρι και το έχουν καταστήσει κυψέλη πίστης, άδολης χριστιανικής αγάπης και εργατικότητας. Υπάρχουν χώροι για την φιλοξενία πενήντα και πλέον προσκυνητών στον ξενώνα. Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Πορταϊτισσας και το παΐδι του Αγίου Χαραλάμπους, αποτελούν αντικείμενα της προσκύνησης των προσκυνητών. Ο δρόμος για το Μοναστήρι, περνά από τα παλιά ορυχεία του πηλού (τοποθεσία Καϊάδες). Ο πηλός ("π'λος" στη γλώσσα του τόπου), είναι μαλακό πέτρωμα από αργίλιο που όταν βραχεί, δίνει ένα είδος λάσπης μαλακής σαν κρέμα, με θεραπευτικές ιδιότητες στα εγκαύματα, τις φαγούρες, την πιτυρίδα και ως δυναμωτικό των μαλλιών.

Δημοτικό Διαμέρισμα Ορμενίου

ΟΡΜΕΝΙΟ (Χωριό) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Τηλέφωνο: +30 25560 41601
  Η βορειότερη κατοικημένη περιοχή της Ελλάδας με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πνευματική της παράδοση. Είναι η βυζαντινή πόλη Τζερμιάνου, για την οποία διαβάζουμε στα σχολικά βιβλία. Είναι το παλαιό Τσιρμέν, για το οποίο γράφτηκαν αρκετές σχολικές σελίδες για τη χρονιά του 1371, όταν έγινε η απερίσκεπτη μάχη των χριστιανών που καθόρισε την τύχη της Βυζαντινής αυτοκρατορίας.
  Οι χριστιανοί από τη μια πλευρά, 60.000 άτομα (Βυζαντινοί, Σέρβοι, Κροάτες, Ούγγροι) και από την άλλη οι Τούρκοι, με στρατηγό τον αρνησίθρησκο (ελληνικής καταγωγής) Γαζή Εβρενό. Τόσο σίγουροι ήταν για την υπεροχή τους οι Σέρβοι χριστιανοί, που επιδόθηκαν στην οινοποσία. Αιφνιδιάστηκαν από τους Τούρκους και έγινε το μεγάλο μακελειό. 60.000 στρατιώτες σφάχτηκαν, αιχμαλωτίστηκαν ή πνίγηκαν στον Έβρο ποταμό. Η μάχη κρίθηκε και οι Τούρκοι εδραιώθηκαν και άρχισαν την επέκτασή τους στην Βαλκανική χερσόνησο. Ο Χατζή Ιλ Μπέη από αυτό εδώ το τελευταίο χωριό πετύχαινε τα κονταροκτυπήματά του στη Βασιλεύουσα. Στο Ορμένιο εγκαταστάθηκαν οικογένειες από τον γειτονικό Πεντάλοφο, το Ουρούμκιοϊ, την Κόζλουτζια καθώς και από τη βόρεια και Ανατολική Θράκη. Την 23η του μηνός Απριλίου εορτή του Αγίου Γεωργίου οργανώνεται μεγάλο πανηγύρι.
  Σήμερα το Ορμένιο είναι ένα όμορφο χωριό που στο τελωνείο του ανοίγεται η πύλη για την Ευρώπη. Είναι ο μόνος δρόμος που οδηγεί προς την Βουλγαρία (Τελωνείο Ορμένιου). Έχει γίνει ίσως από τους μεγαλύτερους τελωνειακούς σταθμούς αφού τα τελευταία χρόνια το πέρασμα εκατοντάδων αυτοκινήτων ημερησίων, έχει αυξηθεί σημαντικά.
  Ο επισκέπτης μπορεί να δει εδώ στο Ορμένιο μια σπάνια λαογραφική συλλογή σε αίθουσα της κοινότητας. Στη θέση Κριός κοντά στον Έβρο βρέθηκαν χαυλιόδοντες και τμήματα γνάθου και γομφίο ενός μαστόδοντου, (Mastodon Loygirostris) χρονολογήθηκαν από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης στα 5-3 εκατομμύρια χρόνια πριν.

ΟΡΦΕΑΣ (Δήμος) ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ
Ο Δήμος είναι από τους μεγαλύτερους της χώρας - τρίτος σε έκταση - με συνολικά έκταση 643.266 στρέμματα, από τα οποία το 84% είναι δάση και βοσκότοποι, το 13,5 % είναι καλλιεργήσιμες εκτάσεις ενώ το υπόλοιπο 2,5 % καλύπτεται από νερό και οικισμούς. Παρουσιάζει πολυσχιδές ανάγλυφο που ξεκινάει από τις πεδινές παρέμβριες περιοχές και καταλήγει στην ορεινή περιοχή του Δερείου. Ο Δήμος παρουσιάζει συγκριτικό πλεονέκτημα σε φυσικούς πόρους και στο απαράμιλλο φυσικό περιβάλλον. Στα δάση της περιοχής υπάρχει πλούσια χλωρίδα και πανίδα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2001 από ιστοσελίδα του Δήμου Ορφέα

ΠΑΡΑΛΙΑ ΦΟΝΙΑ (Παραλία) ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ
Συνεχίζοντας (από Παλαιόπολη) συναντάμε το ρέμα του Φονιά, στις εκβολές του οποίου βρίσκεται ο Πύργος του Φονιά, ένα από τα κάστρα των Γκατιλούζι.
Το ωραιότερο φυσικό αξιοθέατο του νησιού, 4 περίπου χιλιόμετρα ανατολικά από τα Θερμά. Πρόκειται για έναν ποταμό που εκβάλλει σε μια λίμνη περιτριγυρισμένη από πλατάνια. Από τα λουτρά συνεχίζοντας προς τα βόρεια συναντάμε τα δύο δημοτικά κάμπινγκ, το πρώτο ελεύθερο μέσα σε οργιώδη φυσική βλάστηση και το δεύτερο, οργανωμένο, σύγχρονο με όλες τις ανέσεις για τους κατασκηνωτές.

Δημοτικό Διαμέρισμα Πενταλόφου

ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΣ (Χωριό) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Τηλέφωνο: +30 25560 61216
  Το όνομά του προέρχεται από τους πέντε λόφους, όπως και η Επτάλοφος Βασιλεύουσα. Φημολογείται ότι η καταγωγή των κατοίκων είναι Κωνσταντινοπολίτικη. Χτίστηκαν εδώ κάστρα Βυζαντινών πάνω σε αρχαία θρακικά, για να αποκρούσουν τις ορδές των βαρβάρων.
  Σήμερα είναι ένα πλούσιο και όμορφο χωριό, με πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις, κυρίως το καλοκαίρι. Την 21η Μαΐου εορτή των αγίων "Κωνσταντίνου και Ελένης" οργανώνεται μεγάλο πανηγύρι. Την Καθαρή Δευτέρα αναβιώνουν το παλαιό έθιμα του "Μπέη".
  Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και μέχρι το 1920, ήταν έδρα Δημαρχίας. Στο Δήμο Πενταλόφου υπαγόταν η Ασπάλω, η Παλαίστρα, το Δρέπανο, η Μπάρα και η Γυαλιά. Με το τοπωνύμιο Μπάρα είναι Ηπειρωτικής προελεύσεως και υπάρχουν ομώνυμα χωριά στην Ήπειρο μέχρι σήμερα, ενώ οι κάτοικοι της Γυαλιάς ήταν από τα μέρη της Στράντζας της Ανατολικής Θράκης.
  Ακόμη μια όμορφη διαδρομή για τον επισκέπτη είναι αυτή που οδηγεί στη Μπάρα και στη Γυαλιά. Εκεί θα βρει ο επισκέπτης τις δυο εγκαταλειμμένες εκκλησίες, του Αη Γιώργη και του Αγίου Αθανασίου, χτισμένες το 1880, με μια θέα καταπληκτική.
  Ο πληθυσμός άρχισε να μειώνεται. Ενώ το 1919 είχε 900 άτομα, το 1928 είχε μόνο 44 και το 1937 κανένα. Έφυγαν όλοι, γιατί η συνθήκη της Λωζάνης, με την οριοθέτηση της μεθορίου, παραχώρησε στη Βουλγαρία όλα τους τα κτήματα. Οι κάτοικοι δημιούργησαν νέα χωριά, την Ελιά, το Σπήλαιο και την Πλάτη. Το καλοκαίρι όμως αλλάζει όψη-τίποτα δεν θυμίζει τους χειμερινούς μήνες-υπάρχει ζωή και κίνηση.   Παρέμεινε όμως θαμμένος κάτω από τους τύμβους (τούμπες) ένας αρχαίος θρακικός πολιτισμός. Το 1993, στη θέση Τρεις Τούμπες, η εφορία αρχαιοτήτων άρχισε τις πρώτες ανασκαφές. Στους τύμβους αυτούς βρέθηκαν τάφοι της υστεροελληνικής εποχής, και ακόμη αρκετά αντικείμενα από την εποχή του βασιλιά των Οδρυσών, Σπαραδόκου όπως το διώβολο (ασημένιο νόμισμα Σπαραδόκου 445-435 π.χ), τετράδραχμα κ.λπ. Είναι το πρώτο διώβολο που βρέθηκε στον Ελλαδικό χώρο και κόπηκε μάλλον στην Όλυνθο.
  Τα ευρήματα αυτά έχουν τεράστια σημασία και περισσότερο τα νομίσματα, γιατί αποδεικνύουν ότι την εποχή που οι Αθηναίοι έχτιζαν την Ακρόπολη, οι Θράκες χρησιμοποιούσαν το Ελληνικό αλφάβητο και είχαν αναπτύξει οικονομικές συναλλαγές με την Αθήνα και άλλες πόλεις - κράτη.
Υψόμετρο:περί τα 360m
Κλίμα
Το κλίμα στη περιοχή είναι στο όρια μεταξύ μεσογειακού και ηπειρωτικού. Οι βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις είναι αρκετά συχνές, ενώ οι χειμώνες χαρακτηρίζονται ως ψυχροί.

Δημοτικό Διαμέρισμα Πετρωτών

ΠΕΤΡΩΤΑ (Χωριό) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Τηλέφωνο: +30 25560 41209
  Οι πρόγονοί τους άριστοι χτίστες γεφυριών, στέριωσαν πολλές γέφυρες στον Έβρο ποταμό. Οι τοξωτές γέφυρες που κατασκευάστηκαν το 1531 μ.Χ. κοντά στο Σβίλεγκραντ της Βουλγαρίας είναι ένα από τα θαυμαστά τους έργα. Σήμερα είναι ένα όμορφο χωριουδάκι με παραδοσιακό χρώμα. Εντυπωσιάζουν οι φορεσιές των παλαιών, που αρχίζουν σιγά σιγά να στολίζουν μόνο τα μουσεία. Την 8η του μηνός Νοεμβρίου "Σύναξη Ταξιαρχών Μιχαήλ-Γαβριήλ" οργανώνεται μεγάλο πανηγύρι. Την καθαρή Δευτέρα αναβιώνεται το πατροπαράδοτο έθιμο του "Βασιλιά", μια σάτιρα-καταδίκη του Τούρκου δυνάστη που για 500 χρόνια και πλέον η παρουσία του μόλυνε ακόμη και των καθαρό αέρα των Ελλήνων. Τη δεύτερη μέρα του Πάσχα και της Ζωοδόχου Πηγής οργανώνεται λαϊκό γλέντι από τις γυναίκες του χωριού με παραδοσιακές ενδυμασίες, χορό και ανάλογα τοπικά τραγούδια. Το καλοκαίρι διοργανώνονται διήμερες πολιτιστικές εκδηλώσεις προς τιμή των μεταναστών.   Εδώ ο επισκέπτης θα δει τη σπηλιά των θρύλων, του "Κογιουμτζή την τρύπα", όπου ένας χρυσοχόος έφτιαχνε αριστουργήματα για τους φύλακες των κάστρων. Η παράδοση αναφέρει πως μερικοί κάτοικοι κατάγονται από την Μάλτα το νησί-κράτος της Μεσογείου. Μάστορες και δουλευτάδες της πέτρας ήρθαν να χτίσουν γέφυρα στον Έβρο. Aλλη εκδοχή λέει πως οι μάστορες αυτοί ήρθαν από την Ήπειρο και τη Δυτική Μακεδονία. Στα Πετρωτά σήμερα συνηθίζεται το γυναικείο όνομα Μάλτα.

Δημοτικό Διαμέρισμα Πλάτης

ΠΛΑΤΗ (Χωριό) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Τηλέφωνο: +30 25560 51207
Η Πλάτη δημιουργήθηκε από κατοίκους της Μπάρας και λίγους της Γυαλιάς, μετά την οριοθέτηση της μεθορίου από τους συμμάχους μας, το Μάη του 1920. Στις 23 Απριλίου εορτή (κινητή) του "Αγίου Γεωργίου" οργανώνεται μεγάλο πανηγύρι. Βρέθηκαν ανάγλυφα του "Θράκα Ιππέα", σαν εικονίσματα του Αγίου Γεωργίου και ντόπια θρακικά χειροποίητα όστρακα. Ακόμη βρέθηκαν μεγάλα κομμάτια από Αττικούς γραπτούς κρατήρες του 4ου αιώνα π.X. που εκτίθενται στο αρχαιολογικό μουσείο Καβάλας και ένα χάλκινο αγαλματίδιο αλόγου της ρωμαϊκής εποχής.

Δημοτικό Διαμέρισμα Πτελέας

ΠΤΕΛΙΑ (Χωριό) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Τηλέφωνο: +30 25560 41208
Στην Πτελές (ή Φτελιά) εγκαταστάθηκαν και πρόσφυγες από την Βρύση (Μπουνάρ Χισάρ) της Ανατολικής Θράκης. Οι κάτοικοι ήρθαν από το Ουρούμκογιου της Ανατολικής Ρωμυλίας, το σημερινό Μπ'λτσε Πόλε, κοντά στα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα, δίπλα στο Ιβαήλοφγκραντ. Από το Ουρούμκογιου που στα τουρκικά σημαίνει Ελληνοχώρι, ξεκίνησαν οι πρόσφυγες το Δεκαπενταύγουστο το 1925 με επικεφαλής έναν Γάλλο και τους Τσιώκο, Ζησίδη και Χρηστίδη. Έφτασαν μέχρι την Κομοτηνή αναζητώντας τόπο για εγκατάσταση, όμως πουθενά δεν τους άρεσε. Έτσι ξαναγύρισαν πίσω και εγκαταστάθηκαν στο Καργατσούδι, κοντά στην παλαιά τους πατρίδα, με τον πόθο της επιστροφής. Όμως τα χρόνια περνούσαν κι έτσι ρίζωσαν εδώ. Το Ουρούμκιοϊ αναφέρεται σε δύο βουλγαρικές απογραφές: του 1878 με 326 κατοίκους και του 1903 με 750 ψυχές.

Δημοτικό Διαμέρισμα Ρυζίων

ΡΙΖΙΑ (Κωμόπολη) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Τηλέφωνο: +30 25520 94277
Το χωρίο Ρίζια ανήκει στο Δήμο Βύσσας και απέχει μόλις 6 χλμ. από τα σύνορα Ελλάδας - Τουρκίας. Ο πληθυσμός του χωριού με την απογραφή του 1991 είναι 1.765 κάτοικοι. Η συνολική έκταση των Ριζίων, με τον οικισμό και τα αγροκτήματα, είναι περίπου 35.000 στρέμματα πεδιάδα. Στη βόρεια πλευρά του χωριού βρίσκεται ο ποταμός Αρδας ο οποίος αποτελεί πηγή ζωής για όλη την περιοχή, αφού από τα νερά του αρδεύονται τεράστιες εκτάσεις βοηθώντας έτσι στην αύξηση της παραγωγής των αγροτικών προϊόντων και κατά συνέπεια της οικονομικής ανάπτυξης των κατοίκων. Η ιστορία του χωριού αρχίζει σύμφωνα με μαρτυρίες των προγόνων τον 18ο αιώνα. Πρόσφατες αρχαιολογικές ανασκαφές που έγιναν, έφεραν στο φως έναν ταφικό τύμβο και μικροαντικείμενα του 2ου αι. μ. Χ., τα οποία βρίσκονται στο αρχαιολογικό μουσείο της Κομοτηνής. Όσον αφορά το όνομα του χωριού, λέγεται ότι προέρχεται από την παραγωγή ρυζιού των περασμένων χρόνων. Πολλοί υποστηρίζουν ότι το όνομα συνδέεται με την ύπαρξη πλούσιων ριζωμάτων στις όχθες του ποταμού Αρδα. Αλλοι πάλι συσχετίζουν το όνομα με τον μεγαλογαιοκτήμονα ιταλό Richi που είχε επί τουρκοκρατίας όλη την έκταση της περιοχής Ριζίων.

Δημοτικό Διαμέρισμα Σπηλαίου

ΣΠΗΛΑΙΟ (Χωριό) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Τηλέφωνο: +30 25560 51241
Το Σπήλαιο δημιουργήθηκε από κατοίκους της Μπάρας μετά την οριοθέτηση της μεθορίου από τους συμμάχους μας, το Μάη του 1920 και από πρόσφυγες της Ανατολικής Θράκης. Τα χωράφια του χωριού Μπάρα βρέθηκαν στην πλευρά της Βουλγαρίας καθώς και η περίφημος Μονή της Λαμπούς . Στις ανασκαφές των τύμβων Σπηλαίου εκτός των άλλων ευρημάτων βρέθηκε ένα μολυβδόβουλο. Πρόκειται για ένα μοναδικό και σημαντικό εύρημα. Ανήκει στον Μαριανό, αδελφό του Βασιλείου του Α' του Μακεδόνα, που ήταν Θρακιώτης, αφού καταγόταν από την περιοχή της Ανδριανούπολης.

Δημοτικό Διαμέρισμα Στέρνας

ΣΤΕΡΝΑ (Κωμόπολη) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Τηλέφωνο: +30 25520 93394
Το χωριό Στέρνα της επαρχίας Ορεστιάδας του Νομού Έβρου, βρίσκεται ΒΑ του νομού και εγγύτατα των Ελληνοτουρκικών συνόρων. Η Στέρνα με 1.000 περίπου κατοίκους σήμερα βρίσκεται στην ίδια ακριβώς θέση όπου εδώ και διακόσια τουλάχιστον χρόνια οι Έλληνες κάτοικοι της, μακρινοί απόγονοι των Πελοποννήσιων ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στη Θράκη, μεσούσης της Τουρκοκρατίας (εξ ου και Μάροι), αυτό ενισχύεται από την προφορική παράδοση αλλά και από τα πρώτα έγγραφα στοιχεία (τις ταφόπετρες των νεκροταφείων), που χρονολογούνται από το 1821. Ανθρωποι της ήρεμης δημιουργίας και προκοπής κρατούν ψηλά τα λάβαρα του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας στο βορειοανατολικό αυτό σημείο της πατρίδας μας. Η κύρια απασχόληση των κατοίκων είναι γεωργία με δυναμικές καλλιέργειες (τεύτλα, αραβόσιτος, βαμβάκι κ.α.)

ΤΥΧΕΡΟ (Δήμος) ΣΟΥΦΛΙ
Καθώς διασχίζει κανείς τον Νομό Εβρου, 48 χιλιόμετρα βορειοανατολικά από την Αλεξανδρούπολη, συναντάει το Δήμο Τυχερού. ‘Ενα Δήμο πρότυπο, σε Ευρωπαϊκό και Εθνικό επίπεδο, για την αναπτυξιακή πολιτική και την προοδευτικότητά του. Για τον λόγο αυτό βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών το 1995.Ο Δήμος δημιουργήθηκε το 1987 από εθελούσια συνένωση των τότε Κοινοτήτων Φυλακτού και Τυχερού. Σήμερα καλύπτει έκταση 221.000 στρεμμάτων έχει πληθυσμό 5.000 κατοίκους και περιλαμβάνει τους οικισμούς : Θυμαριά, Λευκίμη, Λύρα, Προβατώνα, Ταύρη, Φυλακτό και Τυχερό. Οι κάτοικοι στην πλειοψηφία τους ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία. Στις πεδινές περιοχές καλλιεργούνται σιτάρι, καλαμπόκι, ηλιοτρόπια, ζαχαρότευτλα, κηπευτικά και σπαράγγια.