Πληροφορίες τοπωνυμίου

ΡΟΔΟΛΙΒΟΣ (Κωμόπολη) ΣΕΡΡΕΣ
  Η συνήθεια των κατοίκων του Ροδολίβους να ντύνονται καρναβάλια, έχει τις ρίζες της από την τουρκοκρατία. Τότε ντυνόταν τσολιάδες και γυναίκες και χόρευαν στην πλατεία του χωριού. Ξαφνικά εμφανιζόταν κάποιοι άλλοι ντυμένοι αράπηδες και κλέβανε τις γυναίκες. Ακολουθούσε ένα κυνηγητό στους δρόμους του χωριού και πάντα στο τέλος οι τσολιάδες απελευθέρωναν τις γυναίκες από τους αράπηδες. Όπως καταλαβαίνετε το δρώμενο αυτό συμβόλιζε την ελπίδα αλλά και τη σιγουριά ότι κάποτε θα απελευθερωνόταν από τον τουρκικό ζυγό.
  Αργότερα τα καρναβάλια περιφερόταν μέσα στο χωριό, τραγουδούσαν, χόρευαν και «πείραζαν» τους περαστικούς. Επίσης ερχότανε στο Ροδολίβος και καρναβάλια από γειτονικά χωριά. Κι ενώ το έθιμο αυτό είχε φθίνουσα πορεία, τα τελευταία χρόνια κάποιες κεφάτες παρέες συγχωριανών μας, παρουσιάζουν στην πλατεία του χωριού κάποια σατυρικά αυτοσχέδια σκετσάκια με θέματα της επικαιρότητας και πρωταγωνιστές πολλές φορές κατοίκους του χωριού μας.
Υπεύθυνοι κειμένων: Αριάδνη Παπαφωτίου - Γιάννης Στράτης - Μαρία Βίτσιου - Γιώργος Βογιατζής

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Ροδολίβους

• http://www.rodolivos.gr/newSite/Rodolivos/Politism...

Ντερβενές

  Τα παλιά χρόνια σε κάθε γειτονιά άναβε και μια Ντερβένα, δηλαδή μια μεγάλη φωτιά. Για να είναι η Ντερβένα η μεγαλύτερη και η εντυπωσιακότερη του χωριού, όλα τα παιδιά της κάθε γειτονιάς, από πολλές μέρες πριν μάζευαν κλαδιά και τα αποθήκευαν σε χώρους μυστικούς, γιατί υπήρχε ο κίνδυνος να τα κλέψουν παιδιά κάποιας άλλης γειτονιάς. Την Κυριακή λοιπόν της Αποκριάς συγκέντρωναν τα κλαδιά στο κεντρικότερο σημείο της γειτονιάς και τα έβαζαν φωτιά. Μόλις η φωτιά ξεθύμανε οι μεγαλύτεροι έπαιρναν φόρα και πηδούσαν από πάνω της. Ήταν μεγάλη ντροπή για κάποιον να μην μπορέσει να περάσει πάνω από τη Ντερβένα. Κατόπιν μαζευόταν όλοι γύρω από τα πυρωμένα κάρβουνα έτρωγαν, έπιναν και γλεντούσαν μέχρι αργά το βράδυ.
  Τα τελευταία χρόνια αναβίωσε το έθιμο αυτό. Έτσι κάθε Κυριακή της Αποκριάς φορείς του χωριού διοργανώνουν το άναμμα της Ντερβένας σε ανοιχτό χώρο κοντά στο Δημοτικό στάδιο του χωριού.
Υπεύθυνοι κειμένων: Αριάδνη Παπαφωτίου - Γιάννης Στράτης - Μαρία Βίτσιου - Γιώργος Βογιατζής

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Ροδολίβους

• http://www.rodolivos.gr/newSite/Rodolivos/Politism...

Κούλουμα (Καθαρά Δευτέρα)

ΣΤΡΥΜΟΝΑΣ (Δήμος) ΣΕΡΡΕΣ
  Ημέρα χαράς και κεφιού έχει καθιερωθεί η Καθαρά Δευτέρα για όλα Δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Στρυμόνα. Χιλιάδες κόσμου ανταποκρίνονται στο κάλεσμα των Πολιτιστικών συλλόγων που με κέφι και προθυμία ετοιμάζουν από πολύ πρωί ό,τι χρειάζεται για να γιορταστούν τα κούλουμα (σαρακοστιανά φαγητά, παραδοσιακή φασολάδα άλλα και το χώρο για το γλέντι, το φαγοπότι και το πέταγμα του χαρταετού).
  Η προέλευση της λέξης «Κούλουμα» σύμφωνα με τον πατέρα της Ελληνικής λαογραφίας Νικόλαο Πολίτη είναι λατινική, από το cuuiulus που εκτός από ότι σημαίνει αφθονία ή περίσσευμα, σημαίνει και το πέρας και τον επίλογο. Η γιορτή της Καθαράς Δευτέρας θεωρείται ο επίλογος των βακχικών εορτών της αποκριάς, οι οποίες ουσιαστικά αρχίζουν την Τσικνοπέμπτη και τελειώνουν την Καθαρά Δευτέρα, μέρα η οποία, κατά τον λαό, θεωρείται μέρα αποτοξίνωσης από τα πλούσια φαγοπότια της αποκριάς.
  Στο δήμο Στρυμόνα οι Πολιτιστικοί σύλλογοι σε όλα τα χωριά ξεκινούν να μαγειρεύουν από νωρίς το πρωί την παραδοσιακή φασολάδα και ετοιμάζουν γεύματα για όλο τον κόσμο με λαγάνα, χαλβά, ελιές, πίκλες και άλλες σαρακοστιανές λιχουδιές. Το φαγητό συνοδεύεται με γλέντι με παραδοσιακή μουσική, τραγούδια και χορό καθ' όλη τη διάρκεια της μέρας.
  Απαραίτητο συμπλήρωμα της Καθαράς Δευτέρας αποτελεί το πέταγμα του χαρταετού. Ο ουρανός εκείνη τη μέρα γεμίζει από χρώματα και σχέδια και γίνεται χαρούμενος και φωτεινός έτοιμος να δεχτεί την άνοιξη που έρχεται.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Στρυμώνα

Ιστοσελίδα Δήμου Στρυμώνα
• http://www.strymonas.gr/ekdiloseis.html (2 φωτ.)

"Αναστενάρια"

ΑΓΙΑ ΕΛΕΝΗ (Χωριό) ΣΕΡΡΕΣ
Το χωριό Αγία Ελένη είναι πασίγνωστο για τα "Αναστενάρια" του, γιορτή που τελείται με βακχικό μεγαλείο την 21η Μαίου γιορτή των Αγ. Κων/νου και Ελένης. Τα Αναστενάρια παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον τόσο από λαογραφίική όσο και από θρησκειολογική άποψη, γιατί διέδωσαν μέχρι σήμερα αυτούσια και ζωντανά λατρευτικά στοιχεία της αρχαίας λατρείας του Διόνυσου. Κι αυτό το έθιμο έχει επίσης μεταφερθεί από την Θράκη, από απομακρυσμένα θρακικά χωριά, τα οποία έμειναν ανεπηρέαστα από τα ρεύματα του συγχρονου πολιτισμού, οι δε πιστοί της ιδιότυπης αυτής λατρείας κατόρθωσαν να διατηρήσουν την Διονυσιακή λατρεία με στοιχεία σε εκπληκτικό βαθμό πρωτογονικά.

Οι Αναστενάρηδες, οι σύχρονοι βάκχοι - χριστιανοί μέσα στις μικρικοινωνίες των αναστεναρικων χωριών, όπου ζουν, αποτελούν μια ιδιαίτερη τάξη, ένα 'τάγμα' θα λέγαμε, αντίστοιχο προς τους αρχαίους 'ιερούς θιάσους' διονυσιακού τύπου. Αυτοί εκκλησιάζονται πολύ σπάνια, τη δε λατρεία τους τελούν σε ιδιωτικά ιερά , που ονομάζονται κονάκια. Ανώτατο αργηγό τους έχουν το 'αναστεναρικό εικόνισμα του Αγίου' και ανώτατο ιεράρχη τους τον Αρχιαναστενάρη, ο οποίος είναι μάντης, εξορκιστής, θεραπευτής, βροχοποιός και θεμελιωτής ιερών και οίκων. Το περίφημο έθιμο της Πυροβασίας ή Αναστενάρια περικλείει πολύ ενδιαφέρουσες ιεροπραξίες και μυσταγωγίες όπως είναι: η τελετουργική ζωοθυσία, η ένθεος έκσταση των μυστών, η πυροβασία των πληχθέντων και η ακαϊα τους.

Η τελετή αρχίζει από την παραμονή της 21ης Μαίου με την ιερή ζωοθυσία και την μεταφορά των αναστεναρικών εικόνων από την εκκλησία του χωριού στο κονάκι, όπου τελείται η αγρυπνία και γενικά η προετοιμασία των μυστών για την οιστροπληξία, που κορυφώνεται κατά την 21η Μαίου παρέχοντας την δυνατότητα της πυροβασίας και εξασφαλίζοντας στους πιστούς την ακαϊα. Το πρωί της 21ης Μαίου οι Αναστενάρηδες μεταφέρουν τα αναστενάρικα κωδωνοφόρα εικονίσματα και τα εναποθέτουν στο Αγίασμα, τόπο ιερό μέσα σε άλσος. Οι εικόνες αυτές, οι 'Χάρες' όπως λέγονται, παριστάνουν το ιερό ζεύγος των αγίων Κων/νου και Ελένης. Κατά τους αναστενάρηδες οι 'Χάρες' είναι που τους δίνουν την ικανότητα να βαδίζουν στην φωτιά.

Το απόγευμα της 21ης Μαίου τελείται η πρώτη πάνδημος πυροβασία, που είναι συγλονιστική για τους θεατές. Η ιερή φωτιά ανάβεται από συγκεκριμένο μύστη, ο οποίος κατέχει το προνόμιο του λειτουργήματος αυτού από προγονική κληρονομιά. Όταν οι φλόγες κατακαθίσουν και σχηματισθεί παχιά ανθρακιά, ειδοποιούνται και καταφθάνουν οι Αναστενάρηδες σε πομπή, οι οποίοι και αρχίζουν τον κυκλικό χορό γύρο από την ιερή ανθρακιά, ενώ η μουσική που εξοργιάζει την ψυχή, εντείνει συνεχώς το ρυθμό και τον ήχο. Το βροντερό τύμπανο μαστιγώνει τα νεύρα των οιστρόπληκτων Αναστενάρηδων και με το διεγερτικό ρυθμό, ο οποίος ολοένα και επιταχύνεται, οδηγεί τους μύστες σε εκστασιακή μέθη. Σε λίγο ο Αγιος δείχνει το δρόμο και ο πρώτος μύστης κατειλημμένος από την ιερή μανία, προχωρεί ξυπόλητος στους αναμμένους άνθρακες και χορεύει κρατώντας κωδωνοφόρο εικόνισμα ή ιερό μαντήλι.

Το οιστρόπληκτο σώμα του, κατά τη μεγάλη εκείνη στιγμή, δεν παθαίνει καμία βλάβη χάρη σ' ένα χημισμό που παραμένει ακόμη άγνωστος στην επιστήμη. Η ακαϊα φαινόμενο που συναντάται σ' όλους τους αιώνες και σ' όλο τον κόσμο, παραμένει ανεξήγητο, αληθινό μυστήριο. Η πυροβασία βασίζεται- από θρησκειολογική άποψη- στη δυϊστική πίστη των Αναστενάρηδων περί υπάρξεως πνεύματος Κακού, το οποίο νομίζουν ότι εξουδετερώνουν με την πυροβασία τους και συγκεκριμένα με τη βοήθεια του Αγίου, εκπροσώπου του πνέυματος του Καλού. Γενικά, η λαϊκή αυτή θρακική λατρεία, που έχει διασωθεί από την Αρχαιότητα, εκτός από τη βακχεία των Αναστενάρηδων διασώζει πολλά κατάλοιπα της Διονυσιακής λατρείας και αποδεικνύει την αδιάλειπτη συνέχιση του διονυσιασμού και σήμερα. Με άλλα λόγια αποτελεί μιά εξωτερικά εκχριστιανισμένη μορφή της πανάρχαιας λατρείας του Διονύσου.

• http://serres.compulink.gr/serres/3G.HTM#CUSTOMS

O Καλόγερος

O Καλόγερος είναι ένα άλλο θρακικό έθιμο που τελείται επίσης στο χωριό Αγία Ελένη τη Δευτέρα της Τυρινής. Τη γιορτή αυτή αρχίζουν πάλι οι Αναστενάρηδες με απόκρυφη μυσταγωγία και συμμετέχουν και οι μίμοι, οι οποίοι συγκροτούν το θίασο: ο βασιλιάς, το βασιλόπουλο, ο καπιστράς, ο καλόγερος, η νύφη, η μπάμπω με το εφταμηνίτικο, οι γύφτοι με την αρκούδα και τέλος οι Κουρουτζήδες (φύλακες). Αφού ο θίασος του Καλόγερου επισκεφτεί όλα τα σπίτια του χωριού, συγκεντρώνονται όλοι οι κάτοικοι στην πλατεία, όπου γίνεται η προετοιμασία του συμβολικού αγρού για την σπορά και ακολουθεί η πολυσήμαντη σκηνή του θανάτου και της ανάστασης του πρωταγωνιστή καλόγερου.

Μόλις αναγγελθεί η ανάσταση του πρωταγωνιστή, ο θίασος αρχίζει κυκλικό χορό γύρω από το συμβολικά σπαρμένο χωράφι με το Βασιλιά-Σπορέα στην κορυφή του χορού. Μετά το χορό ο Αναστενάρης δίνει τις ευχές του και το πλήθος ευχόμενο 'κι από του χρόνου' διαλύεται. Η λαϊκή αυτή θρακική λατρεία παρουσιάζει επίσης εμφανή τα σημάδια του αρχαίου Διονυσιασμού. Οι ερευνητές του εθίμου βλέπουν στα πάθη και την Ανάσταση του καλόγερου επιβίωση από τα πάθη και παλιγγενεσία του θεού Διόνυσoυ.

• http://serres.compulink.gr/serres/3G.HTM#CUSTOMS

Πρωτομαγιά

ΓΟΝΙΜΟ (Χωριό) ΣΕΡΡΕΣ

Το Μάτιασμα

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΠΑΣ (Χωριό) ΣΕΡΡΕΣ
Το βράδυ της Αποκριάς στο χωριό Εμμανουήλ Παπάς.

Αναστενάρια

ΚΕΡΚΙΝΗ (Κωμόπολη) ΣΕΡΡΕΣ

Ιστοσελίδα Δήμου Κερκίνης
• http://www.dimoskerkinis.gr/greek/politismos/ekdil... (2 φωτ.)

Η θανάτωση του Δράκου

ΝΕΟ ΣΟΥΛΙ (Κωμόπολη) ΣΕΡΡΕΣ
Την ημέρα της γιορτής του Αγίου Γεωργίου στο Νέο Σούλι

Προφήτη Ηλία - Κουρμπάνι

ΝΕΟΣ ΣΚΟΠΟΣ (Κωμόπολη) ΣΕΡΡΕΣ
20/7
  Στις 20 Ιουλίου, γιορτή του Προφήτη Ηλία, μετά τον πανηγυρικό όρθρο πραγματοποιείται το παραδοσιακό έθιμο "κουρμπάνι". Συγκεκριμένα μετά τη λειτουργία, οι πιστοί απολαμβάνουν το υπέροχο φαγητό, το "κουρμπάνι" που μαγειρεύεται ειδικά για τη γιορτή.
  Πρόκειται για ένα Θρακικό έθιμο το οποίο οι κάτοικοι του Νέου Σκοπού φέρνουν κληρονομιά από τον σκοπό της Ανατολικής Θράκης από όπου κατάγονται. Εκεί κάθε χρόνο τέτοια μέρα οι πιο εύποροι κάτοικοι του χωριού πρόσφεραν στην εκκλησία σε ένδειξη ευχαρίστησης προς τον Αγιο, τα σφάγια για να μαγειρευτούν και να μοιραστούν στους κατοίκους του χωριού για το γεύμα τους. Σήμερα για το "κουρμπάνι" οι κάτοικοι του Νέου Σκοπού εργάζονται μέρες πριν. Η αγορά των υλικών γίνεται με χρήματα που συγκεντρώνονται από διάφορες εθελοντικές εισφορές. Το φαγητό είναι μοσχαρίσιο κρέας κοκκινιστό με ρύζι. Η προετοιμασία γίνεται με συλλογική εργασία δημοτών, φορέων και εκκλησίας. Το μαγείρεμα που γίνεται στον αυλόγυρο του ξωκλησιού του Προφήτη Ηλία, ξεκινά τις πρώτες πρωινές ώρες ανήμερα της γιορτής. Με τη λήξη του Πανηγυρικού Όρθρου τα πάντα είναι έτοιμα. Το φαγητό μοιράζεται στους πιστούς, οι οποίοι απολαμβάνουν την υπέροχη γεύση και χαίρονται την ευκαιρία να συμμετέχουν στο πατροπαράδοτο έθιμο.
   Τα τελευταία χρόνια κουρμπάνι γίνεται και σε άλλα Δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου μας, πάντα βέβαια μετά από κάποια Θρησκευτική γιορτή.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Στρυμώνα

Ιστοσελίδα Δήμου Στρυμώνα
• http://www.strymonas.gr/ekdiloseis.html

Πρωτοχρονιάτικο "σουρβάκισμα"

Έθιμο που κρατάει ακόμη και σήμερα χωρίς καμιά φθορά είναι το "σουρβάκισμα" στον Νέο Σκοπό. Από πολύ πρωί, ανήμερα της Πρωτοχρονιάς όλα τα μικρά παιδιά του χωριού βγαίνουν για να "σουρβακίσουν".
Στα χέρια κρατούν την "σουρβάκα" που είναι ένα κλαδί από δέντρο του βουνού. Πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι, χτυπάνε με την "σουρβάκα" την εξώπορτα και λένε : Σούρβα - σούρβα με υγεία και ευτυχία και το νέο έτος Χρόνια Πολλά.
Αφού τα παιδιά πούνε το "σούρβα-σούρβα", η νοικοκυρά τους δίνει χρήματα, όπως γίνεται στα κάλαντα. Παλιότερα μαζί με τα χρήματα ή αντί γι' αυτά, έπαιρναν φρούτα και ξηρούς καρπούς.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Στρυμώνα

• http://www.strymonas.gr/ethima.html

ΝΙΓΡΙΤΑ (Κωμόπολη) ΣΕΡΡΕΣ
Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός εθίμων στην επαρχία και την πόλη της Νιγρίτας, που αναφέρεται σε διάφορες γιορτές της Χριστιανοσύνης και σε σημαντικά γεγονότα του ανθρώπινου βίου. Τα έθιμα αυτά ξεκίνησαν από την αρχαιότητα και πολλά από αυτά κατόρθωσαν να διατηρηθούν στην ελληνική φυλή δια μέσω των αιώνων. Κατά τις μεγάλες γιορτές του Χριστιανισμού επικρατεί η συνήθεια, παιδιά μέχρι 12 ετών να περιέρχονται στις οικίες κατά το απόγευμα της παραμονής και ανήμερα της γιορτής να ψάλλουν τα κάλαντα.
Στη γιορτή του Λαζάρου, κοπέλες μέχρι 12 ετών ντύνονται Λαζαρίνες. Φορούν στα κεφάλια τους μαντήλια, σάρπα στην πλάτη, μια ποδιά πολύχρωμη και στολίζονται με άνθη. Οι λαζαρίνες περιέρχονται στις οικίες και ψάλλουν άσματα ανάλογα με τα πρόσωπα της οικογένειας. Στους γέρους π.χ. λένε ένα πολύ διαφορετικό τραγούδι.
Tην 1η Μαρτίου τα μικρά αγόρια επισκέπτονται τις οικίες των χωριών με ξύλινο ομοίωμα στα χέρια τους και ψάλλουν το άσμα «η χελιδόνα έρχεται». Όταν τελειώσει το άσμα δένουν στα μέλη της οικογένειας σαν βραχιόλι ή σαν δαχτυλίδι ένα ερυθρόλευκο σκοινάκι για μη τους μαυρίσει ο ήλιος. Ως αμοιβή παίρνουν φρούτα ή χρήματα. Κατά τον Οκτώβριο γίνεται ο τρύγος.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του 6ου Γυμνάσιο Σερρών

• http://www.6gymnasio.gr/ACTIVITIES/tur_odhgos/shm_...

Ζάμαντας

ΠΕΝΤΑΠΟΛΗ (Κωμόπολη) ΣΕΡΡΕΣ
Την ημέρα της Ζωοδόχου Πηγής στην Πεντάπολη

Χελιδόνα

ΡΟΔΟΛΙΒΟΣ (Κωμόπολη) ΣΕΡΡΕΣ
  Το έθιμο της Χελιδόνας ήταν ένα έθιμο το οποίο για πολλά χρόνια είχε ξεχαστεί. Μόλις τα τελευταία χρόνια αναβίωσε από τους μαθητές του Δημοτικού Σχολείου. Τα παιδιά κάθε πρώτη του Μάρτη, πρώτη ημέρα της άνοιξης, κρατώντας ένα ομοίωμα χελιδόνας γυρνάνε όλο το χωριό και τραγουδάνε τη χελιδόνα. Οι γυναίκες δίνουν στα παιδιά φρέσκα αυγά ή λεφτά.
  Μετά τη Χελιδόνα τα παιδιά βάζουν στο χέρι τους το Μάρτη, μια ασπροκόκκινη κλωστή, για να μην τους μαυρίσει ο ανοιξιάτικος ήλιος. Μετά από κάποιες μέρες βγάζουν το Μάρτη και τον βάζουν κάτω από μια πέτρα, για να τον ξαναβγάλουν μόλις δουν το πρώτο χελιδόνι να πετά στον ανοιξιάτικο ουρανό.
Υπεύθυνοι κειμένων: Αριάδνη Παπαφωτίου - Γιάννης Στράτης - Μαρία Βίτσιου - Γιώργος Βογιατζής

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Ροδολίβους

• http://www.rodolivos.gr/newSite/Rodolivos/Politism...

Το έθιμο της Γυναικοκρατίας

ΣΕΡΡΕΣ (Νομός) ΕΛΛΑΔΑ
Γνωστό σ' ολόκληρη την Ελλάδα είναι το έθιμο της Γυναικοκρατίας στις κοινότητες της Μονοκλησιάς, Ν. Πέτρας και Α. Καμήλας. Μεγάλο πλήθος επισκεπτών, Έλληνες και ξένοι δημοσιογράφοι επισκέπτονται καθε χρόνο στις 8 Ιανουαριου το νομό για να παρακολουθήσουν από κοντά τις νέες "Αμαζόνες", που για μία μέρα παίρνουν στα χέρια τους την εξουσία του χωριού. Οι παντρεμένες γυναίκες εκλέγουν μια γυναίκα για πρόεδρο, της οποίας η θητεία είναι τετραετής. Έπειτα εκλέγουν και τα υπόλοιπα μέλη του Διοικητικού συμβουλίου που είναι επίσης γυναίκες. Όλες οι θέσεις καταλαμβάνονται την ημέρα εκείνη από γυναίκες. Παντού βλέπει κανείς γυναίκες: γυναίκα τροχονόμο, γυναίκα ταχυδρόμο κ.λ.π. Οι άνδρες ασχολούνται με δουλειές του σπιτιού, πλένουν ρούχα, σιδερώνουν, φροντίζουν τα παιδιά και γενικά φορούν την ποδιά της νοικοκυράς και ασχολούνται με το σπίτι, το οποίο οι γυναίκες εσκεμμένα έχουν αφήσει ακατάστατο.
Και ενώ οι άνδρες ασχολούνται με τα οικιακά, οι γυναίκες συνεδριάζουν στα καφενεία με επικεφαλής την πρόεδρο. Καπνίζουν, χαρτοπαίζουν και γλεντούν μέχρι το πρωί. Σ'όλες αυτές τις εκδηλώσεις δεν παρίσταται κανένας άνδρας. Και αν τολμήσει κανείς να ενφανιστεί, το λιγότερο που έχει να πάθει είναι να τον "μπουγελώσουν". Το έθιμο είναι θρακικό και το έφεραν εδώ οι Θράκες πρόσφυγες. Ονομάζεται και γιορτή της "Μπάμπως", καθώς και "βρεξούδια" γιατί εκείνη την ημέρα περιβρέχουν τους άνδρες που θα τολμήσουν να βγουν από το σπίτι. Το έθιμο αποτελεί μια μακρινή ανάκληση του μητριαρχικού πνεύματος της πρωτόγονης εποχής, που ήταν έκδηλο στη θρησκεία των μικρασιατών της Προϊστορικής εποχής. Πιθανώς επέδρασε στις βόρειες περιοχές (Θράκης) και διατηρήθηκε αμυδρά στη ζωή με το έθιμο αυτό. Τα τελευταία χρόνια το έθιμο έχει πάρει ιδιαίτερο πανηγυρικό χαρακτήρα και έχει γίνει πραγματικός τουριστικός μαγνήτης με τα "Διονυσιακά" αυτά γλέντια, στα οποία πρωταγωνιστούν οι γυναίκες.

Ο Κλήδονας

Ο Κλήδονας είναι ένα έθιμο με καταγωγή στην αρχαία εποχή, που επικρατούσε η 'κληδόνα'. Κληδόνα σημαίνει πράξεις ή λέξεις τυχαίες και ασυνάρτητες, που ακούγονταν κατά τη διάρκεια μαντικών τελετών και στις οποίες αποδίδονταν προφητική σημασία. Στη νεοελληνική αντίληψη το έθιμο αυτό εξελίχθηκε σε μιά όμορφη και ενδιαφέρουσα ιεροτελεστία, περισώζοντας τους ερωτικούς χρησμούς. Ο Κλήδονας ζωντανεύει τη μέρα του Αη-Γιαννιού, στις 24 Ιουνίου, που συμπίπτει με τη θερινή τροπή του ήλιου, η δύναμη του οποίου φανερώνει κυρίως τα μελλούμενα, σύμφωνα με τις θαμπές μνήμες του παρελθόντος.
Ο γιορτασμός αρχίζει από την παραμονή με τις μεγάλες φωτιές που ανάβονται και τις πηδούν ακόμη και τα παιδιά. Κατόπιν φέρνουν οι ανύπαντρες κοπέλες από το πηγάδι το αμίλητο νερό και το αδειάζουν στη 'γραγούδα' (πήλινο δοχείο), ρίχνοντας μέσα κι από ένα 'ριζικάρι', κάποιο προσωπικό, συνήθως πολύτιμο, αντικείμενο. Σκεπάζουν έπειτα τη γραγούδα και την αφήνουν όλη νύχτα κάτω από τον ξάστερο ουρανό. Πηγαίνουν τότε όλες για ύπνο και ονειρεύονται τον άντρα που θα παντρευτούν.
Την επόμενη μέρα ανοίγεται με τραγούδια η γραγούδα και καθώς η κάθε μία παίρνει πίσω το αντικείμενο που της ανήκει, ακούγεται κι από ένα δίστιχο, το περιεχόμενο του οποίου έχει κάποια σημασία για το 'ριζικό΄της κοπέλας, στην οποία εκείνη τη στιγμή απευθύνεται. Τα ριζικάρια κάποτε τελειώνουν και καθώς βασιλεύει ο ήλιος κάθε κοπέλα γεμίζει το στόμα της με μιά γουλιά αμίλητο νερό, στέκεται μπροστά στο παράθυρο και περιμένει μέχρι ν' ακούσει το πρώτο ανδρικό όνομα. Αυτό πιστεύεται πως θα είναι και το όνομα του άνδρα που θα παντρευτεί.

Η γιορτή κρασιού στους Αμπέλους

ΑΜΠΕΛΟΙ (Χωριό) ΣΕΡΡΕΣ

Η γιορτή του Κερασιού

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ (Χωριό) ΣΕΡΡΕΣ

Γιορτή των Λουλουδιών (Μάιος)

ΜΟΝΟΒΡΥΣΗ (Χωριό) ΣΕΡΡΕΣ
Η γιορτή λουλουδιών έχει καθιερωθεί να γίνεται κάθε χρόνο, τον μήνα Μάιο, με την συνεργασία της Δημοτικής Επιχείρησης Πολιτιστικής Οικονομικής & Κοινωνικής Ανάπτυξης (ΔΕΠΟΚΑ) του Δήμου Στρυμόνα, του Πολιτιστικού Συλλόγου και του σωματείου παραγωγών Μονόβρυσης. Είναι μια μεγάλη έκθεση ανθοκομίας στην οποία συμμετέχουν όλοι οι ντόπιοι καλλιεργητές, Είναι το γεγονός της άνοιξης για τον Δήμο, αλλά και για ολόκληρο το νομό. Εκατοντάδες είναι οι ποικιλίες λουλουδιών, που παρουσιάζονται από τους εκθέτες και μαγεύουν πραγματικά τους επισκέπτες με τα υπέροχα χρώματα τους. Η γιορτή λουλουδιών διαρκεί 4-5 μέρες και περιλαμβάνει την ανθοκομική έκθεση, διαλέξεις ενημέρωσης των αγροτών, πολιτιστικές εκδηλώσεις και βράβευση των παραγωγών. Η γιορτή λουλουδιών αποτελεί πόλο έλξης χιλιάδων επισκεπτών και θεωρείται μια από τις κορυφαίες εκδηλώσεις στο Νομό Σερρών.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Στρυμώνα

Ιστοσελίδα Δήμου Στρυμώνα
• http://www.strymonas.gr/ekdiloseis.html (3 φωτ.)

Ο Αγιασμός της Φασολάδας

ΣΕΡΡΕΣ (Νομός) ΕΛΛΑΔΑ
Την Καθαρά Δευτέρα με συσσίτιο των επισκεπτών

Η γιορτή των Μεταναστών

ΒΑΜΒΑΚΟΦΥΤΟ (Κωμόπολη) ΣΕΡΡΕΣ
Στο Βαμβακόφυτο το τελευταίο Σάββατο του Ιουλίου με το αντάμωμα των ξενιτεμένων με τους ντόπιους

Γιορτή μεταναστών - ετεροδημοτών

ΧΡΥΣΟΧΩΡΑΦΑ (Χωριό) ΣΕΡΡΕΣ
τελευταία Κυριακή Ιουλίου

Ιερά Μονή του Ιωάννου του Προδρόμου

ΜΟΝΗ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΣΕΡΡΩΝ (Μοναστήρι) ΣΕΡΡΕΣ
Tο Προσκύνημα στην Ιερά Μονή του Ιωάννου του Προδρόμου, έθιμο που κρατά πάνω από 200 χρόνια

Τα "Ελευθέρια"

ΣΕΡΡΕΣ (Πόλη) ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Τα "Ελευθέρια" στις Σέρρες και το Σιδηρόκαστρο στις 22 και 27 Ιουνίου, αντίστοιχα

Ιστοσελίδα Επιχείρησης Πολιτιστικής-Κοινωνικής Ανάπτυξης Δήμου Σερρών
• http://www.depka.gr/Etisioi_thesmoi/Eleytheria/ele...

"Ελευθέρια"

ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ (Πόλη) ΣΕΡΡΕΣ
27/6/2002
Τα "Ελευθέρια" στις Σέρρες και το Σιδηρόκαστρο στις 22 και 27 Ιουνίου, αντίστοιχα