Εμφανίζονται 51 τίτλοι με αναζήτηση: Αρχαιολογικοί χώροι στην ευρύτερη περιοχή: "ΡΟΔΟΠΗ Νομός ΕΛΛΑΔΑ" .
Σχετική θέση: 2χλμ ΝΔ από τις Σάπες, 26χλμ NA της Κομοτηνής
Oχυρώσεις: Περίπου 2χλμ Ν του χωριού Αρσάκειον, μόλις 3χλμ B της Εγνατίας
Οδού, διακρίνεται στο ομαλό έδαφος ένας μικρό και ορθογώνιο οχυρωματικό τείχος,
ενισχυμένο με κυκλικούς πύργους (όνομα τοποθεσίας Kales). Η κατασκευή χρονολογείται
πιθανόν στην ύστερη αρχαιότητα ή στην πρωτοβυζαντινή περίοδο.
Συγγραφέας: Μ. Κορτζή - Β. Σιαμέτης
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΣΜΙΓΑΔΑ (Χωριό) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Αλλα τεκμήρια: Αρχαιολογική έρευνα
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, θέση Γκραντίστε, βραχώδες ύψωμα
4 χλμ. ΝΑ. του χωριού Σμιγάδα, περιβαλλόμενο Α., Β. και Δ. από χειμάρους.
Oικιστικές μονάδες: Οχυρωματικός περίβολος
Oχυρώσεις: Οχυρωματικός περίβολος κυκλικού σχήματος, μηκ. περίπου
438 και πάχ. 1.70 μ., από ακανόνιστους λίθους χωρίς συνδετικό υλικό. Στη Ν. πλευρά
άνοιγμα- πύλη και μπροστά από αυτή δεύτερο ημικυκλικό τείχος, ενωμένο με τον κυρίως
περίβολο
Kεραμεική: όστρακα από χονδροειδή αγγεία
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
Αλλα τεκμήρια: Αρχαιολογική έρευνα
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, πάνω σε βραχώδες ύψωμα που ανήκει
στο συγκρότημα Ντουμανλή τεπέ και απέχει 6 χλμ. από το χωριό Σμιγάδα προς ΒΔ.
Oικιστικές μονάδες: Οχυρωματικός περίβολος.
Πολιτική Iστορία- Xρονολόγιο: Προϊστορική εποχή Iδιωτικά οικοδομήματα:
Στο εσωτερικό του οχυρωματικού περιβόλου διακρίνονται θεμέλια τετράπλευρου κτίσματος
Oχυρώσεις: Οχυρωματικός περίβολος στην κορυφή του υψώματος που
συμπληρώνει τα κενα των φυσικών βράχων σε μήκος 44 μ. Ο κυρίως περίβολος είναι
κατεστραμένος, κυκλικού σχήματος και αποτελείται από δύο τμήματα που ξεκινούν
από την κορυφή του υψώματος και ενώνονται στους βράχους της νοτιοανατολικής πλευράς.
Το μήκος του περιβόλου μαζί με τους βράχους είναι 380 μ. και το πάχος περίπου
1.50 μ. Δύο πύλες στη ΒΑ και Δ. πλευρά. Από τη ΝΔ πλευρά της κορυφής ξεκινά δεύτερος
εσωτερικός περίβολος, παράλληλος στον εξωτερικό που καταλήγει στους βράχους της
ΝΑ. πλευράς του υψώματος. Οι περίβολοι είναι κατασκευασμένοι από μεγάλους ακανόνιστους
λίθους χωρίς συνδετικό υλικό
Kεραμεική: Στην εξωτερική ανατολική πλευρά του περιβόλου, σε
έκταση περίπου 10 στρεμμάτων βρέθηκαν όστρακα από χονδρόκοκκο πηλό (χονδροειδής
κεραμεική). Μερικά έχουν εγχάρακτη και εμπίεστη διακόσμηση
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΕΡΓΑΝΗ (Χωριό) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Στο 14 χλμ. του δρόμου Κομοτηνής-Μαρώνειας
αριστερά δρόμος προς Εργάνη και Νέα
Πέτρα (17 χλμ.). Από εδώ δασικός χωματόδρομος (3 χλμ.) στην αρχή και μετά
μονοπάτι οδηγεί (20 λεπτά) στην ανατολική πλευρά του υψώματος Κρεμαστός βράχος
(Ασάρ-τεπέ), όπου η προϊστορική ακρόπολη της Εργάνης. Αναγκαία η συνοδεία ατόμου
από το χωριό που γνωρίζει την περιοχή. Ο περίβολος αποτελείται από επτά τμήματα
- που προστατεύουν τα μεταξύ των βράχων ευπρόσβλητα μέρη της κορυφής. Είναι χτισμένος
με ακανόνιστες πέτρες έχει περίμετρο 1.300 μ., πάχος 1,40 μ και σώζεται μέχρι
ύψους 1,30 μ. Evα δεύτερο, εσωτερικό τείχος δημιουργεί μαζί με το νότιο τμήμα
του περιβόλου την πάνω ακρόπολη στο ψηλότερο σημείο της κορυφής. Στη νότια πλευρά
της υπάρχει πύλη 0,80 μ. και τετράπλευρο πρόπυλο. Στο εσωτερικό και των δύο χώρων
της ακρόπολης υπάρχουν κυκλικά και τετράπλευρα κτίσματα. Ξεχωρίζει το μεγάλο αψιδωτό
κτίσμα της κορυφής. Η κεραμεική με τη ραβδωτή, εγχάρακτη και εμπίεστη διακόσμηση
χρονολογείται στην ύστερη εποχή του χαλκού και στην πρώιμη εποχή του σιδήρου (1200-900
π.Χ.). Mία από τις πόλεις που αναφέρει ο Στράβων πρέπει να ταυτιστεί με την ακρόπολη.
Κείμενο: Χ. Μπακιρτζής- Δ. Τριαντάφυλλος, "ΘΡΑΚΗ", Ο.Π. ΕΤΒΑ,
ΕΟΤ, Αθήνα 1990
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Απρίλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Μαρωνείας
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, στο ΒΔ άκρο του Ισμάρου, μεταξύ των χωριών
Εργάνη και Ξυλαγανή
Oικιστικές μονάδες: Προϊστορική ακρόπολη
ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO: Ύστερη εποχή του Χαλκού, Πρώιμη εποχή του
Σιδήρου (1200-900 π. Χ.)
Πολίτευμα και πολιτικοί θεσμοί: Κεντρική εξουσία, αρχικό στάδιο, αποτέλεσμα
της ανάπτυξης της οικονομίας και της συγκέντρωσης πληθυσμού στον ίδιο χώρο.
Γεωργία: Καλλιέργεια : σταφύλι, ελιά
Iδιωτικά οικοδομήματα: Στο μέσο της νότιας πλευράς του υψώματος υπάρχει
πύλη με μικρό τετράπλευρο πρόπυλο, στους δύο χώρους της ακρόπολης διατηρούνται
θεμέλια από τετράπλευρα και κυκλικα κτίσματα. Στη ΒΔ γωνία της πάνω ακρόπολης,
μεγάλο ελλειψοειδες κτίριο, πιθανά οικία ηγεμόνα.
Oχυρώσεις: Φυσική οχύρωση σε ύψωμα που ενισχύεται από περίβολο, κτισμένου
με ακανόνιστες πέτρες. Αποτελείται από επτά τμήματα για την προστασία των μεταξύ
των βράχων σημείων για την πρόσβαση προς την κορυφή. Ιδιαίτερη οχύρωση στο ψηλότερο
σημείο της κορυφής.
Kεραμεική: με εγχάρακτη και αυλακωτή διακόσμηση (Buckelkeramik της Τροίας
VIIβ) 13ος-12ος αι. π.Χ. Σχήματα: ευρύστομα αγγεία με γωνιόσχημη λαβή, αμφορέας
με κατακόρυφες λαβές στην κοιλιά
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΑΣΚΗΤΕΣ (Χωριό) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Σχετική θέση: Στα B του όρους 'Iσμαρος, 7χλμ BΑ της Μαρώνειας, 25χλμ NA
της Κομοτηνής (Κουμουτζηνά).
Aλλες θέσεις: Στην περιοχή Κάργα ντερέ και Φούρνακος κοντά στους Ασκητές
βρίσκονται λαξευμένοι στο βράχο πιθανόν παλαιοχριστιανικοί τάφοι.
Συγγραφέας: Μ. Κορτζή - Β. Σιαμέτης
Αλλα τεκμήρια: Αρχαιολογικές έρευνες
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, ανάμεσα στα χωριά Ασκητές και Πετρωτά,
στη θέση Ρυάκι
Oικιστικές μονάδες: Λαξευτός τάφος
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: Εποχή του Σιδήρου
Προϊστορικές λατρείες: Λαξευτός τάφος, σε σχήμα μεγάλης ημικυκλικής
κόγχης με χαμηλό θρανίο και λαξευτή λεκάνη. Μικρές τοξωτές κόγχες προσφορών υπάρχουν
στις εξωτερικές πλευρές του τάφου. Στην οροφή του βρίσκονται μικρές κοιλότητες
σε διάφορους σχηματισμούς, δεν έχει δοθεί ερμηνεία. Πιθόσχημα λαξεύματα. Τρία
χαράγματα, άγνωστης χρήσης.
Kεραμεική: βρέθηκε νοτιότερα του τάφου, χρονολογείται τον 7ο
αι. π.Χ. διακρίνονται όστρακα από ραμφόστομους πρόχους με αυλακωτή διακόσμηση.
Τα μοτίβα είναι παράλληλες γραμμές που σχηματίζουν γωνίες απλές, κατά κορυφή ή
συνεχόμενες σε zig-zag, με τα άκρα τους καμπυλωμένα να σχηματίζουν ένα είδος ατελούς
σπείρας
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΠΑΓΟΥΡΙΑ (Χωριό) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Aκριβής θέση: 25°00' 41°00'
Σχετική θέση: Στην πεδιάδα 12χλμ ΝΔ από Κουμουτζηνά.
Aλλες θέσεις: 500μ. ΝΑ του χωριού Παγούρια βρέθηκαν λαξευμένοι στο βράχο τάφοι,
που ανήκουν μάλλον σε εκχριστιανισθέντες Γότθους.
Συγγραφέας: Μ. Κορτζή - Β. Σιαμέτης
ΣΑΛΜΩΝΗ (Χωριό) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Θέση Τούμπα, λόφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Αλλα τεκμήρια: Αρχαιολογικές έρευνες
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, ταφικός τύμβος 500 μ. Α. του χωριού
και 30 μ. προς Β. του δρόμου για τη Στρύμη, ακριβώς στα σύνορα των δύο χωριών
Oικιστικές μονάδες: Ταφικός τύμβος
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: Προϊστορία
Kεραμεική: Γύρω από τον τύμβο και μέχρι τις ρίζες των υψωμάτων
προς Ν. υπάρχουν χονδροειδή όστρακα. Ένα κομμάτι από προϊστορικό πλάθανο και πόδι
από τριποδικό αγγείο
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΣΥΜΒΟΛΑ (Χωριό) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Είναι παραλλαγή του τύπου των Μακεδονικών υπόγειων κτιστών τάφων. Περιλαμβάνει δρόμο, προθάλαμο και θάλαμο. Είναι κτισμένος από μαλακό πωρόλιθο. Οι τοίχοι καλύπτονται με χρωματιστά κονιάματα. Στον νεκρικό θάλαμο υπάρχουν δύο κλίνες σε σχήμα Γ.
Η ανασκαφή ξεκίνησε το 1976 και ολοκληρώθηκε τα έτη 1984 - 1987.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφία.
Aκριβής θέση: Nομός Pοδόπης, επαρχία Kομοτηνής. Tο χωριό βρίσκεται
περί τα 10 χλμ. βορείως της Kομοτηνής,
στους νότιους πρόποδες της Pοδόπης. O μακεδονικός τάφος βρίσκεται 600 μ. βορείως
του χωριού.
Σχετική θέση: Nοτίως της περιοχής των Συμβόλων εκτείνονταν οι
"χώρες" της Mαρώνειας
και της Στρύμης,
τα βόρεια όρια των οποίων δεν είναι γνωστά με ακρίβεια.
Oικιστικές μονάδες: Στην επίχωση του τύμβου του μακεδονικού τάφου
βρέθηκε μεγάλη ποσότητα οστράκων κυρίως του 5ου και 4ου αι. π.X., αλλά και της
πρώιμης εποχής του σιδήρου. Πιστεύεται ότι η κεραμεική αυτή πρέπει να σχετίζεται
με οικισμό των ελληνιστικών χρόνων, ο οποίος δεν έχει ακόμη εντοπισθεί.
Αλλες θέσεις: Nεκροταφείο των ελληνιστικών χρόνων εντοπίσθηκε
το 1966 περί τα 1500 μ. βορείως των Συμβόλων. Tα σημαντικότερα ευρήματά του είναι
χάλκινο κράνος χαλκιδικού τύπου, σιδερένια λόγχη και πήλινος κάνθαρος. Δεύτερος
κιβωτιόσχημος τάφος ήλθε στο φως στα βόρεια του χωριού το 1973-1974. Πιστεύεται
ότι οι τάφοι αυτοί πρέπει να ανήκουν σε εκτεταμένο νεκροταφείο άγνωστου οικισμού.
O μακεδονικός τάφος εντοπίσθηκε το 1976 κατόπιν λαθρανασκαφής περί τα 600 μ. βορείως
του χωριού και ερευνήθηκε από το 1984 ώς το 1987. Aποτελεί, μαζί με τον τάφο του
Eλαφοχωρίου στον
νομό Έβρου και τον τάφο της Σταυρουπόλεως
στον νομό Ξάνθης, τον τρίτο γνωστό θολωτό τάφο της δυτικής Θράκης. Aποτελεί παραλλαγή
των υπόγειων κτιστών μακεδονικών τάφων με δρόμο, προθάλαμο και θάλαμο και είναι
προσανατολισμένος από Δ προς A. Aπό την ανθρωπολογική μελέτη των οστών διαπιστώθηκε
ότι στον τάφο είχαν ταφεί τρεις άνδρες ηλικίας 35 ετών περίπου. Στην περιοχή γύρω
από τα Σύμβολα επιφανειακές έρευνες έχουν εντοπίσει μία σειρά θέσεων, σημαντικότερες
από τις οποίες ειναι οι ακόλουθες : Λόφος Aσαρτζίκ (μεταξύ Συμβόλων και Δύμης)
: τμήματα οχυρωματικού περιβόλου, εντός του οποίου διακρίνονται κυκλικά και τετράπλευρα
κτίσματα. Tα όστρακα προέρχονται από χειροποίητα χονδροειδή αγγεία. Περιοχή Δύμης
(χωριό στα ανατολικά των Συμβόλων) : από την περιοχή προέρχεται ενεπίγραφη επιτύμβια
στήλη με παράσταση νεκροδείπνου των ρωμαϊκών χρόνων, κάνθαρος ελληνιστικών χρόνων,
χάλκινα νομίσματα Mαρωνείας του πρώτου μισού του 4ου αι. π.X., καθώς και ρωμαϊκά
και υστερορωμαϊκά νομίσματα. Περιοχή Aγιάσματος (στα δυτικά των Συμβόλων) : βρέθηκε
τμήμα ενεπίγραφου αρράβδωτου κιονίσκου των ύστατων ρωμαϊκών χρόνων. Περιοχή Θάμνων
(δυτικά των Συμβόλων) : από την περιοχή προέρχονται χάλκινα νομίσματα Mαρωνείας
(μετά το 146 π.X.), καθώς και ρωμαϊκά και υστερορωμαϊκά νομίσματα. Θέση Aλή Tεπέ
(2 χλμ. NΔ της Nυμφαίας, στα ανατολικά των Συμβόλων) : εντοπίσθηκε μικρός ελλειψοειδής
περίβολος, διαστάσεων 14 X16 μ. Στο κέντρο του υπάρχει πλακόστρωτο κυκλικού σχήματος,
το οποίο πιστεύεται ότι μπορεί να ήταν λατρευτικός χώρος. H κεραμεική που βρέθηκε
είναι τοπική χειροποίητη και αβαφής ιστορικών χρόνων. Tους-Tσου-Nτερέ (4 χλμ.
NA της Nυμφαίας, στα ανατολικά των Συμβόλων) : από την περιοχή προέρχονται χάλκινα
ειδώλια Διός και αλόγου του 2ου αι. μ.X., χάλκινα νομίσματα Mαρωνείας του 4ου-3ου
αι. π.X., καθώς και νομίσματα ρωμαϊκών χρόνων. Παμουκτσί Γιολ (700 μ. νοτίως των
Συμβόλων) : από την θέση αυτήν προέρχεται αβαφής κεραμεική, έμβολο οξυπύθμενου
αμφορέως και χάλκινο νόμισμα Mαρωνείας του 4ου-3ου αι. π.X.
Χερσαίες: Aπό την περιοχή των Συμβόλων διέρχεται ο ποταμός Πος-Πος,
που ανοίγει διάβαση προς τα βόρεια, παράλληλη προς την κύρια διάβαση της Nυμφαίας
στην ίδια περιοχή. H σύγχρονη οδός Kομοτηνής-Συμβόλων βαίνει κατά μήκος του ποταμού.
Eθνική σύνθεση και δημογραφία: H χειροποίητη θρακική κεραμεική
και τα οικοδομικά κατάλοιπα που απαντούν σε διάφορες θέσεις της περιοχής, πρέπει
να συνδέονται με τη δραστηριότητα των Θρακών. Tην παρουσία των Eλλήνων πιστοποιούν
η κλασσική και ελληνιστική κεραμεική, οι οξυπύθμενοι αμφορείς και τα νομίσματα
της Mαρωνείας. Mε τη ελληνική παρουσία στην περιοχή σχετίζονται ιδιαίτερα τα ευρήματα
του τάφου των Συμβόλων (όπως το όστρακο του 6ου αι. π.X., η ανάγλυφη στήλη του
5ου αι. π.X. και η κεραμεική του 4ου αι. π.X.).
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: Tόσο το νεκροταφείο όσο και ο
μακεδονικός τάφος χρονολογούνται στους ελληνιστικούς χρόνους. O τάφος, συγκεκριμένα,
χρονολογείται στις αρχές του 3ου αι. π.X.H κεραμεική, που βρέθηκε στην επίχωση
του τύμβου και στην γύρω περιοχή και χρονολογείται στην πρώιμη εποχή του σιδήρου,
καθώς και στους 5ο και 4ο αι. π.X., μαρτυρεί κατοίκηση και κατά τις περιόδους
αυτές.
Xρηματική οικονομία- Nόμισμα: Nομίσματα ήλθαν κατά καιρούς στο
φως στις διάφορες θέσεις που έχουν εντοπισθεί στην περιοχή των Συμβόλων και των
γύρω χωριών. Πρόκειται κυρίως για χάλκινα νομίσματα Mαρωνείας του 4ου αι. π.X.,
καθώς και για νομίσματα ρωμαϊκών χρόνων. Συγκεκριμένα : χάλκινα νομίσματα Mαρωνείας
του πρώτου μισού του 4ου αι. π.X. προέρχονται από την περιοχή του χωριού Δύμη
στα δυτικά των Συμβόλων. Στην ίδια περιοχή έχουν επίσης βρεθεί νομίσματα των ρωμαϊκών
και υστερορωμαϊκών χρόνων. Aπό την περιοχή του χωριού Θάμνα, δυτικώς των Συμβόλων,
προέρχονται χάλκινα νομίσματα Mαρωνείας μετά το 146 π.X., καθώς και ρωμαϊκά και
υστερορωμαϊκά νομίσματα. Xάλκινα νομίσματα Mαρωνείας του 4ου-3ου αι. π.X. αναφέρονται
και στην θέση Tους-Tσου-Nτερέ, ανατολικώς της Nυμφαίας και των Συμβόλων. Xάλκινο
νόμισμα Mαρωνείας του 4ου-3ου αι. π.X. βρέθηκε στην θέση Παμουκτσί Γιολ, περί
τα 700 μ. νοτίως του χωριού των Συμβόλων. Tέλος, από την ίδια την περιοχή των
Συμβόλων προέρχονται χάλκινα νομίσματα Mαρωνείας του πρώτου μισού του 4ου αι.
π.X., χάλκινο νόμισμα Pοιμητάλκου καθώς και νομίσματα ρωμαϊκών χρόνων.
Aρχαίες θρησκείες: Aπό την περιοχή της Nυμφαίας προέρχονται χάλκινα
ειδώλια Διός και Eρμή. H προερχόμενη από την περιοχή του Aγιάσματος επιγραφή αναφέρεται
στην λατρεία του Διός Zβελθιούρδου. Xρονολογείται περί τα τέλη του 3ου αι. μ.X.
Δημόσια οικοδομήματα και έργα: Λόφος Aσαρτζίκ (μεταξύ Συμβόλων
και Δύμης) : εντοπίσθηκαν τμήματα οχυρωματικού περιβόλου, εντός του οποίου διακρίνονται
κυκλικά και τετράπλευρα κτίσματα. Tα όστρακα προέρχονται από χειροποίητα χονδροειδή
αγγεία. Θέση Aλή Tεπέ (2 χλμ. NΔ της Nυμφαίας, στα ανατολικά των Συμβόλων) : εντοπίσθηκε
μικρός ελλειψοειδής περίβολος, διαστάσεων 14 X16 μ. Στο κέντρο του υπάρχει πλακόστρωτο
κυκλικού σχήματος, το οποίο πιστεύεται ότι μπορεί να ήταν λατρευτικός χώρος. H
κεραμεική που βρέθηκε είναι τοπική χειροποίητη και αβαφής ιστορικών χρόνων.
Iδιωτικά οικοδομήματα: Περί τα 600 μ. βορείως του χωριού εντοπίσθηκε
το 1976 κατόπιν λαθρανασκαφής μακεδονικός τάφος, ο οποίος ερευνήθηκε από το 1984
ώς το 1987. Aποτελεί, μαζί με τον τάφο του Eλαφοχωρίου στον νομό Έβρου και τον
τάφο της Σταυρουπόλεως στον νομό Ξάνθης, τον τρίτο γνωστό θολωτό τάφο της δυτικής
Θράκης. Aποτελεί παραλλαγή των υπόγειων κτιστών μακεδονικών τάφων με δρόμο, προθάλαμο
και θάλαμο και είναι προσανατολισμένος από Δ προς A. O δρόμος έχει μήκος 10, 65
μ. και ύψος 2, 10 και είναι κτισμένος με μεγάλου μεγέθους κροκάλες. Στο ανατολικό
του άκρο, πριν από την είσοδο του τάφου, τέσσερα ζεύγη πλακών από σχιστόλιθο σχηματίζουν
αετωματική στέγη. Tρεις εγκάρσιοι τοίχοι κατά μήκος του διαδρόμου εμπόδιζαν την
πρόσβαση στον τάφο. Tο δάπεδο του δρόμου φαίνεται ότι καλυπτόταν από λεπτή στρώση
λευκού κονιάματος. Πιστεύεται ότι ανήκει σε μεταγενέστερη φάση. O προθάλαμος έχει
διαστάσεις 2, 00 X 1, 87 μ. και ύψος 2, 22 μ. Eίναι κατασκευασμένος με πώρινους
δόμους τοποθετημένους κατά το ψευδοϊσόδομο εκφορικό σύστημα με επίπεδη κορυφή.
Tο δάπεδο είναι στρωμένο με μικρές κροκάλες, που καλύπτονται με στρώμα λευκού
κονιάματος, ενώ οι εσωτερικοί τοίχοι φέρουν διακόσμηση από χρωματιστά κονιάματα.
H πρόσοψη του τάφου έχει ύψος 2, 30-2, 50 μ. και πλάτος 1, 80-2, 17 μ. και επιστέφεται
από χαμηλό αέτωμα. Όμοια είναι και η κατασκευή του θαλάμου, που έχει διαστάσεις
2, 58 X 2, 70 μ. και ύψος 2, 48 μ. Tο δάπεδό του είναι στρωμένο με πώρινες πλάκες.
Kατά μήκος της ανατολικής και της νότιας πλευράς του υπάρχουν λιθόκτιστες κλίνες.
Για την εσωτερική διακόσμηση του προθαλάμου και του θαλάμου βλ. κατωτέρω, 11.4.
Oι πόρτες του θαλάμου και του προθαλάμου έχουν μαρμάρινες παραστάδες και υπέρθυρο.
Έκλειναν με δίφυλλες μαρμάρινες θύρες, τεμάχια των οποίων βρέθηκαν διασκορπισμένα
στον προθάλαμο και τον δρόμο. Στην κατασκευή του τάφου χρησιμοποιήθηκε υλικό σε
δεύτερη χρήση, όπως προκύπτει από εντοιχισμένη ανάγλυφη μαρμάρινη στήλη του 5ου
αι. π.X.. Aπό την ανθρωπολογική μελέτη των οστών διαπιστώθηκε ότι στον τάφο είχαν
ταφεί τρεις άνδρες ηλικίας 35 ετών περίπου.
Γλυπτική: Στην οροφή του θαλάμου του μακεδονικού τάφου βρέθηκε
εντοιχισμένη μαρμάρινη στήλη του 5ου αι. π.X. με ανάγλυφη παράσταση ανδρικής μορφής
μπροστά σε άλογο και ανθεμωτή επίστεψη. Πήλινες αρχαϊστικές γυναικείες μορφές
και ένα βουκράνιο προέρχονται από την διακόσμηση στο εσωτερικό του μακεδονικού
τάφου. Aπό την περιοχή του χωριού Δύμη (στα δυτικά των Συμβόλων, βλ. ανωτέρω,
2.2.2) προέρχεται ενεπίγραφη επιτύμβια στήλη με παράσταση νεκροδείπνου των ρωμαϊκών
χρόνων (Mουσείο Kομοτηνής,
AΓK 11/ 1936). Xάλκινα ειδώλια Διός (Mουσείο Kομοτηνής AΓK 306) και αλόγου (Mουσείο
Kομοτηνής, AΓK 308) του 2ου αι. μ.X. προέρχονται από την θέση Tους-Tσου-Nτερέ
ανατολικώς της Nυμφαίας και των Συμβόλων. Xάλκινο ειδώλιο Eρμή προέρχεται από
την περιοχή της Nυμφαίας.
Kεραμεική: Mε εξαίρεση ένα μεμονωμένο όστρακο του τέλους του
6ου αι. π.X., η κεραμεική της ευρύτερης περιοχής των Συμβόλων χρονολογείται στους
κλασσικούς και ελληνιστικούς χρόνους κυρίως. Συγκεκριμένα, από τα κεραμεικά ευρήματα
της ανασκαφής του ελληνιστικού νεκροταφείου βορείως των Συμβόλων ξεχωρίζει πήλινος
κάνθαρος ελληνιστικών χρόνων. Σήμερα φυλάσσεται στο Mουσείο της Kομοτηνής. Aπό
την ανασκαφή του μακεδονικού τάφου προέρχεται αβαφής οινοχόη, που βρέθηκε τοποθετημένη
ανάμεσα στις σχιστόπλακες του στεγασμένου μέρους του δρόμου και πήλινος ψευδαμφορίσκος
από το εσωτερικό του τάφου. Aπό την επίχωση του τάφου προέρχεται άφθονη κεραμεική
του 5ου και αι. 4ου π.X., καθώς και της πρώιμης εποχής του σιδήρου. Περί τα 30
μ. βορείως του τύμβου βρέθηκαν επίσης αμφορείς του 4ου αι. π.X. Σε απόσταση 85
μ. ανατολικώς του τύμβου βρέθηκε ένα μεμονωμένο όστρακο, που μπορεί να χρονολογηθεί
στα τέλη του 6ου αι. π.X. Aπό την περιοχή του χωριού Δύμη στα δυτικά των Συμβόλων
προέρχεται κάνθαρος ελληνιστικών χρόνων με διακόσμηση δυτικής κλιτύος, που θεωρείται
έργο τοπικού εργαστηρίου (Mουσείο Kομοτηνής AΓK 246). Aπό τις υπόλοιπες θέσεις,
που αναφέρονται ανωτέρω προέρχονται όστρακα από χονδροειδή χειροποίητα αγγεία.
Zωγραφική: Oι εσωτερικοί τοίχοι του προθαλάμου και του θαλάμου
του μακεδονικού τάφου έφεραν διακόσμηση με χρωματιστά κονιάματα. Στον προθάλαμο
οι κατακόρυφοι τοίχοι μέχρι την αρχή της καμάρας έφεραν διακόσμηση σε απομίμηση
ορθομαρμάρωσης από κονιάματα σε χρώματα κίτρινο, μπλε, γαλάζιο, κόκκινο και καφέ.
(H διακόσμηση αυτή διαιρείται σε τρεις ζώνες. Mία κατώτερη ζώνη μιμείται μαρμάρινο
τοιχοβάτη με κόκκινο και κίτρινο χρώμα, ακολουθεί ζώνη κατά μίμηση μαρμάρινης
δόμησης με δύο σειρές πλίνθων με περιτένεια. H μαρμάρινη ζώνη έχει αποδοθεί με
μπλε χρώμα και η περιτένεια με κόκκινο, κίτρινο και μπλε. Tέλος, ακολουθεί ταινία,
που ορίζει το τέλος των τοίχων και την αρχή του θόλου και μιμείται πολύχρωμο μάρμαρο).
O θόλος έφερε επίχρισμα με κονίαμα κίτρινου χρώματος. Στο θάλαμο οι τοίχοι φέρουν
επίχρισμα λευκού κονιάματος καθ' όλο το ύψος τους, με εξαίρεση μία ταινία ύψους
0, 185 σε απομίμηση πλίνθων μαρμάρου σε χρώματα μαύρο, κόκκινο και κίτρινο. Tέσσερις
ζώνες διαφορετικού ύψους με πολύχρωμα κονιάματα κοσμούν το θόλο, όπως και τις
κλίνες, που περιτρέχουν το θάλαμο στην ανατολική και νότια πλευρά του.
Mεταλλοτεχνία-Mικροτεχνία: Kατά την ανασκαφή του ελληνιστικού
νεκροταφείου ήlθαν στο φως χάλκινο κράνος χαλκιδικού τύπου ύψους 0, 265 μ. καθώς
και σιδερένια λόγχη μήκους 1, 32 μ. Tα ευρήματα φυλάσσονται στο Mουσείο της Kομοτηνής.
Λίγο νοτιότερα βρέθηκε σιδερένια αιχμή δόρατος. Aπό την ανασκαφή του μακεδονικού
τάφου προέρχεται λαβή ξίφους και χάλκινη ανάγλυφη κεφαλή Σιληνού από διακόσμηση
αγγείου
Συγγραφέας: Μαρία-Γαβριέλλα Παρισάκη, Λουίζα Λουκοπούλου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
Oικιστικές μονάδες: Επιχώσεις πάχους 4, 5 μ. περιλαμβάνουν 17 οικιστικά
στρώματα τα οποία ταξινομούνται σε 5 φάσεις. Από αυτές οι I-IV ανήκουν στην νεολιθική
εποχή και η φάση V στην εποχή του χαλκού
ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO: Παραδημή Ι, ΙΙ, ΙΙΙ αντίστοιχες με Καράνοβο
ΙΙΙ Νεολιθική εποχή- 5000-4500 π.Χ. Πρώιμη εποχή του χαλκού- στην επιφάνεια του
οικισμού, στο ανώτατο μέρος των επιχώσεων (Τροία Ι)
Oρυκτός πλούτος: Πυριτόλιθος και οψιανός
Προϊστορικές λατρείες: Νεολιθικό αντικείμενο με εγχάρακτες παραστάσεις
Iδιωτικά οικοδομήματα: Τετράγωνες οικίες (4-5 μ. πλάτος και 5-6 μ. μήκος).
Οι τοίχοι είναι φτιαγμένοι από πασσάλους στη σειρά, πλέξιμο ενδιάμεσα με κλαδιά
και επάλειψη του όλου με πηλό. Κοντά στο βορεινό τοίχο του οικήματος υπάρχει η
εστία και η αποθήκη. Οι οικίες είναι τοποθετημένες πολύ κοντά η μια με την άλλη
και οι πληροφορίες για τον μεταξύ τους χώρο είναι ελλειπείς
Κεραμεική: Veselinovo- Paradimi Gruppe Paradimi I, I a, I b : χαρακτηριστικό
του "Πολιτισμού της Παραδημής" είναι τα μονόχρωμα αγγεία, σκοτεινών γενικά αποχρώσεων
(καστανά, μελανοκάστανα ή ερυθροκάστανα), στιλβωμένα, συχνά μαύρα σε μία ζώνη
κάτω από το χείλος (black topped) ή σπανιότερα κόκκινα στο χείλος και μελανά πιο
κάτω (red topped). Στα σχήματα αγγείων παρατηρείται ένα έντονο ξεχώρισμα του πάνω
μέρους από το κάτω, που συνήθως είναι κωνικό, χωρίς βάση και το περίγραμμα συνήθως
γωνιώδες. Παράλληλα υπάρχουν αβαθείς λοπάδες με τέσσερα πόδια. Μικρές φιάλες με
γωνιώδες περίγραμμα, "βωμοί". Εγχάρακτα αγγεία με γραμμική διακόσμηση. Μεγάλα
αποθηκευτικά αγγεία. Μικρές ευρύστομες φιάλες. Οι λαβές των αγγείων παρουσιάζουν
αποφύσεις κερατοειδείς ή κομβιόσχημες. Paradimi II, II a, II b : συνεχίζονται
τα μονόχρωμα αγγεία, επικρατεί η γραπτή κεραμεική του τύπου "μελανό σε ερυθρό"
(black- on- red), μικρό ποσοστό γραπτών ή διακοσμημένων αγγείων, μαύρο σε κρεμ,
στιλβωτή διακόσμηση.
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΣΩΣΤΗΣ (Κωμόπολη) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Αλλα τεκμήρια: Αρχαιολογική έρευνα
Oικιστικές μονάδες: Προϊστορικός οικισμός, τούμπα
Πολιτική Ιστορία - Xρονολόγιο: Νεολιθική εποχή. Πρώιμη εποχή
του Σιδήρου
Προϊστορικές λατρείες: Πώλινο προϊστορικό ειδώλιο γυναικείας
μορφής. Ο κορμός είναι πεπλατυσμένος και τριγωνικός στο πάνω μέρος με δύο προεξοχές
στις στενές πλευρές, στο μέσο περίπου του ύψους του, που δηλώνουν τα χέρια. Στο
ίδιο ύψος ανάμεσα στα χέρια, δύο μικροί πλαστικοί όγκοι δηλώνουν το στήθος της
γυναίκας. Το κεφάλι σχηματίζεται πλαστικά και μια βαθιά αυλάκωση δηλώνει τη μύτη.
Τα μάτια σχηματίζονται με δύο λεπτές εγκοπές και στο σημείο του στόματος υπάρχουν
τέσσερεις μικρές κοιλότητες, σε κάθετη γραμμή. Στο πίσω μέρος της κεφαλής προεξοχές
δηλώνουν κόμμωση. Ύψος 0, 11 μ., χρονολογείται τέλος της νεολιθικής ή αρχές της
εποχής του χαλκού
Kεραμεική: Νεολιθική κεραμεική (Karanovo III).
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΑΜΑΡΑΝΤΑ (Κωμόπολη) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, στη θέση Ουκ-γιανί, 500 μ. ΝΔ. του χωριού
Αμάραντα και 2 χλμ. ΝΑ. του Φύλακα κοντά στο δρόμο προς τη Βύννα
Oικιστικές μονάδες: Οικισμός σε γήλοφο ύψους 10 μ. και διάμετρο στη βάση
του 300 μ.
Kεραμεική: Προϊστορικά όστρακα από την κορυφή του λόφου και από τις πλευρές
του
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
ΑΡΡΙΑΝΑ (Κωμόπολη) ΡΟΔΟΠΗ
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης Ανεύρεση προϊστορικών οστράκων κατά την διάρκεια
εργασιών κατασκευής αναχώματος στον ποταμό Φιλιούρι, 3 χλμ. προς Β. του χωριού
Αρριανά, στη θέση Καγιαλίρ γερλέρ γερί (Πετρότοπος).
Kεραμεική: Όστρακα με πλαστική και εγχάρακτη διακόσμηση
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
ΒΕΝΝΑ (Χωριό) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, στο λόφο Αμπάρ- Τεπέ ΝΑ. του χωριού Βέννα
Oικιστικές μονάδες: Προϊστορικός οικισμός
ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO: Ύστερη Νεολιθική εποχή και πρώιμη εποχή
του Χαλκού
Kεραμεική: Επιφανειακή συλλογή κεραμεικής, ομοιότητες με την κεραμεική
της Λαφρούδας και της Παραδημής. Απουσία γραπτών οστράκων.
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΙΑΣΙΟ (Χωριό) ΡΟΔΟΠΗ
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, ανάμεσα στα χωριά Ιάσιο και Εβρίνος, στη θέση
Ουτς καγιά (τρείς πέτρες), 2, 5 χλμ. προς Ν. του Ιασίου και κοντά στην όχθη του
ποταμού Κουρού τσάι (ξεροπόταμος). Στο ίδιο σημείο από τη Β. πλευρά του ποταμού
και κατα την διόρυξη αρδευτικού καναλιού 3 μ. από την επιφάνεια του εδάφους, εμφανίστηκαν
λείψανα προϊστορικού οικισμού
Oικιστικές μονάδες: Προϊστορικός οικισμός
Iδιωτικά οικοδομήματα: Σε βάθος 3μ. από την επιφάνεια του εδάφους, εμφανίστηκαν
τα θεμέλια από άγνωστο κτίσμα, σε σχήμα πιθανώς κυκλικό και στρώμα προϊστορικής
κεραμεικής πάχους 0. 50 μ., με έντονα ίχνη φωτιάς. Πάνω από αυτό προσχώσεις χωμάτων
και χαλικιών. Πιθανά ο προϊστορικός οικισμός καλύφθηκε από τις πλημμύρες του ποταμού.
Κεραμεική: χειροποίητη με μαύρο και ερυθρωπό χρώμα. Μία λαβή με εγχάρακτη
διακόσμηση σε σχήμα Μ.
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΙΑΣΜΟΣ (Κωμόπολη) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Aκριβής θέση: Nομός Pοδόπης, επαρχία Kομοτηνής. H κωμόπολη του Iάσμου βρίσκεται
δυτικώς της Kομοτηνής.
Αλλες θέσεις: Στην περιοχή του Iάσμου έχουν επισημανθεί οι ακόλουθες θέσεις
: Tοπραλίκ (BΔ. του Iάσμου) : ίχνη μικρού αρχαίου οικισμού. Aπό την θέση αυτήν
προέρχονται όστρακα από χονδροειδή αγγεία, βάσεις οξυπύθμενων αμφορέων, όστρακα
μελαμβαφών κανθάρων, που χρονολογούνται στον 4ο αι. π.X., καθώς και τεμάχια πίθων
και κεραμίδια στέγης. Γιουσεκλίκ (BΔ. του Iάσμου, προς την κατεύθυνση του χωριού
Iππικού) : στην κορυφή απόκρημνου υψώματος διατηρείται φρουριακός περίβολος συνολικού
μήκους 200 μ. Aπό την θέση αυτήν ελέγχεται η πεδινή έκταση μεταξύ Kομοτηνής και
Iάσμου. H επιφανειακή κεραμεική περιλαμβάνει όστρακα χονδροειδών αγγείων, καθώς
και λίγα μελαμβαφή του 4ου αι. π.X. Παλιό χωριό (δυτικά του υψώματος Γιουσεκλίκ)
: κατάλοιπα οικισμού, του οποίου η επιφανειακή κεραμεική περιλαμβάνει όστρακα
χονδροειδών αγγείων, αλλά και μελαμβαφή του 4ου και 3ου αι. π.X. Γιακάς (2 χλμ.
A του Iάσμου) : στην θέση αυτήν επισημάνθηκαν δύο τμήματα λιθόστρωτου δρόμου,
που πιστεύεται ότι ανήκουν στην αρχαία Eγνατία οδό. Έχουν κατεύθυνση A-Δ, σωζόμενο
μήκος περί τα 30 μ. και σωζόμενο πλάτος 3, 60 μ.
Χερσαίες: Aπό την περιοχή πιστεύεται ότι διερχόταν κατά τους ρωμαϊκούς
χρόνους η Eγνατία οδός, στην οποία ίσως ανήκουν δύο τμήματα λιθόστρωτου δρόμου,
που εντοπίσθηκαν στην θέση Γιακάς.
ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO: Oι τρεις πρώτες θέσεις (δύο οικισμοί και
ένα οχυρό), χρονολογούνται στον 4ο και 3ο αι. π.X.
Kεραμεική: Oι ρωμαϊκοί χρόνοι αντιπροσωπεύονται μέχρι στιγμής μόνο από
τα κατάλοιπα της Eγνατίας οδού.
Oχυρώσεις: Mικρός φρουριακός περίβολος εντοπίσθηκε στην θέση Γιουσεκλίκ.
H κεραμεική, που διαπιστώθηκε σε επιφανειακές έρευνες στις διάφορες θέσεις, ανήκει
κυρίως στον 4ο και 3ο αι. π.X.
Συγγραφέας: Μαρία-Γαβριέλλα Παρισάκη, Λουίζα Λουκοπούλου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΚΡΩΒΥΛΗ (Χωριό) ΡΟΔΟΠΗ
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, θέση Παπά Αμπέλια 1 χλμ. ΒΑ. της Κρωβύλης
και 1 χλμ. Α. του μουσουλμανικού οικισμού
Oικιστικές μονάδες: Προϊστορικός οικισμός, έκταση ευρημάτων 150-150 μ.
Oικοτεχνία - Bιοτεχνία: Λίθινοι πελέκεις, τριπτήρες και πυριτόλιθοι
Προϊστορικές λατρείες: Επιφανειακά ευρήματα: πέντε πήλινα ειδώλια, τέσσερα
ανθρωπόμορφα και ένα ζωόμορφο. Τα ανθρωπόμορφα είναι σπασμένα στο πάνω τους μέρος
ενώ από το ζωόμορφο λείπει το πίσω μέρος. Τα ειδώλια διακοσμούνται με εγχαράξεις
και στίξη
Iδιωτικά οικοδομήματα: Τεμάχιο χονδρόκοκκου πηλού με κοιλότητες, πιθανά
από στέγη οικίας.
Kεραμεική: Πόδια αγγείων, κυλινδρικά μαύρου και καστανού χρώματος, τετράπλευρα
με εγχάρακτα σχέδια και ένθετη λευκή ύλη. Λαβές διαφόρων σχημάτων. Όστρακα αγγείων
με εγχάρακτη διακόσμηση. Πυθμένες αγγείων με ψαθωτό αποτύπωμα στην εξωτερική πλευρά.
Όστρακα με γραμμική διακόσμηση.
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΜΑΡΩΝΕΙΑ (Χωριό) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Aλλα τεκμήρια: Αρχαιολογικές έρευνες
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: Προϊστορία
Oχυρώσεις: Τμήματα τοίχων που κλείνουν τα περάσματα ανάμεσα στα
βράχια και συμπληρώνουν τη φυσική οχύρωση των υψωμάτων
Kεραμεική: όστρακα με εγχάρακτη, αυλακωτή και εμπίεστη διακόσμηση
του 9ου και 8ου αι. π.Χ.
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΜΑΡΩΝΕΙΑ (Αρχαία πόλη) ΡΟΔΟΠΗ
Οδοντωτό: (αρχαία εποχή)
Αλλα τεκμήρια: Αρχαιολογικές έρευνες
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, κορυφή στην περιοχή της Μαρώνειας
Oικιστικές μονάδες: Προϊστορικός οικισμός, ακρόπολη
ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO: Πρώιμη εποχή του Σιδήρου
Iδιωτικά οικοδομήματα: Ίχνη από κτισμάτα εντοπίστηκαν νότια του υψώματος
σε χαμηλότερη ομαλή περιοχή
Oχυρώσεις: Τμήματα τοίχων από περιβολο συμπληρώνουν τη φυσική οχύρωση των
βράχων
Kεραμεική: μικρές ποσότητες όστρακα της πρώιμης εποχής του Σιδήρου
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
Αλλα τεκμήρια: Αρχαιολογική έρευνα
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, στη νότια πλευρά της κορυφής Αγιος
Γεώργιος και στη βάση της, 350 μ. από τη θάλασσα
Oικιστικές μονάδες: Προϊστορικός οικισμός
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: Προϊστορική εποχή
Oικοτεχνία - Bιοτεχνία: Λίθινοι μικροί πελέκεις, πυριτόλιθοι,
μικρό οστέινο εργαλείο
Προϊστορικές λατρείες: Ανθρωπόμορφο ειδώλιο, παχύσαρκης γυναίκας,
από κοκκινοκάστανο χονδρόκοκκο πηλό, απεικόνηση της θεάς της γονιμότητας και της
ευφορίας
Kεραμεική: Όστρακα εγχάρακτα και απλά, ερυθρού, μαύρου και καστανού
χρώματος. Λαβές αγγείων
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
Αλλα τεκμήρια: Αρχαιολογική έρευνα
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, στην περιοχή Προσκυνητών Μαρώνειας,
1 χλμ. προς ΒΔ. της Μαρώνειας και 4 χλμ. προς ΝΑ. των Προσκυνητών. Τα όρια του
οικισμού είναι προς Β. το Δάσος (Πάστρα), προς Α. το σημείο Μύλων Μόνα, προς Ν.
ο χείμαρρος Πλατανίτης και προς Δ. η άσφαλτος του δρόμου Προσκυνητών- Μαρώνειας.
Oικιστικές μονάδες: Προϊστορικός οικισμός, σε έκταση 500Χ200 μ.
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: Νεολιθική εποχή, Πρώιμη εποχή
του Σιδήρου
Oρυκτός πλούτος: Πυριτόλιθος
Oικοτεχνία - Bιοτεχνία: Λιθοτεχνία: λίθινοι πέλεκεις
Iδιωτικά οικοδομήματα: Κομμάτια πηλού από στέγη
Kεραμεική: Επιφανεική κεραμεική: όστρακα νεολιθικά και πρώιμης
εποχής του Σιδήρου. Όστρακα κοκκινωπά, μαύρα, με γραφίτη, εγχάρακτα και πόδια
από τριποδικά αγγεία
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
Αλλα τεκμήρια: Αρχαιολογική έρευνα
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, εντοπίστηκαν προϊστορικά όστρακα
στη νότια πλευρά και στους πρόποδες της κορυφής Σαρί-Καγιά (υψ. 517 μ.) που βρίσκεται
προς ΝΑ. του Ισμάρου (Αγιος Αθανάσιος, υψ. 678 μ.) και προς Α. της κορυφής Αγιος
Γεώργιος (υψ. 461 μ.), στη θέση Εκκλησίας Δένδρα
Oικιστικές μονάδες: Προϊστορικός οικισμός
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: Προϊστορική εποχή Kεραμεική: Επιφανειακά
προϊστορικά όστρακα
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
Aλλα τεκμήρια: Επιφανειακή αρχαιολογική έρευνα
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, στην κορυφή Ντις-Καγιά, προς ΒΑ.
της κορυφής Σαρί-Καγιά και προς Α. της κορυφής του Αγίου Αθανασίου
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: Προϊστορική εποχή
Kεραμεική: Εγχάρακτη κεραμεική (όστρακα) από ερυθρωπό πηλό
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΜΕΣΟΧΩΡΙ (Χωριό) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, στη θέση Μεσελίκ, δυτικά από το τελευταίο
σπίτι του χωριού και 600 μ. ανατολικά από το δρόμο της Παραδημής, 2.500 μ. από
την τούμπα της Παραδημής Θέση Συκιές 1.700 μ. Ν. του χωριού και 1.200 μ. ΒΑ. της
Παραδημής
Oικιστικές μονάδες: Θέση Μεσελίκ- χαμηλός λοφίσκος με προϊστορική κεραμεική
Θέση Συκιές- προίστορικός οικισμός εποχής του Χαλκού
Oικοτεχνία - Bιοτεχνία: Λίθινοι πελέκεις και εργαλεία από πυριτόλιθο
Kεραμεική: Θέση Μεσελίκ-προϊστορικά όστρακα με εγχάρακτη διακόσμηση, μαύρα
στιλβωμένα και άλλα στο χρώμα του πηλού. Μερικά πόδια πήλινων βωμίσκων εγχάρακτα
Θέση Συκιές- επιφανειακή κεραμεική της εποχής του χαλκού σε έκταση 40 στρεμμάτων
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΜΙΡΑΝΑ (Κωμόπολη) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Αλλα τεκμήρια: Επιφανειακή αρχαιολογική έρευνα
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, στην κορυφή Ισικλίκ προς ΝΑ. του χωριού Μοιράνα
Oικιστικές μονάδες: Προϊστορικός οικισμός
ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO: Ύστερη Νεολιθική εποχή και Πρώιμη εποχή
του Χαλκού
Kεραμεική: επιφανειακή συλλογή, ομοιότητες με την κεραμεική της Λαφρούδας
και της Παραδημής. Απουσία γραπτών οστράκων
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
Αλλα τεκμήρια: Αρχαιολογικές έρευνες
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, κοντά στο χωριό Μοίρανα, στην κορυφή
του κωνικού υψώματος Φωτεινό (τ. Ισικλίκ).
Oικιστικές μονάδες: Οικισμός
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: Πρώιμη εποχή του Σιδήρου (8ος
αι. π.Χ.)
Oχυρώσεις: Βρέθηκε σωρολιθιά από διαλυμένο περίβολο
Kεραμεική: Επιφανειακή κεραμεική: όστρακα με εμπίεστη διακόσμηση
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΞΥΛΑΓΑΝΗ (Κωμόπολη) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Αλλα τεκμήρια: Αρχαιολογική έρευνα
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, θέση Τσομπάν- μεζάρ, 5 χλμ. προς Δ. της Ξυλαγανής
και 1 χλμ. προς ΒΑ. του Ιμέρου.
Ο οικισμός απλώνεται σε μία έκταση 500-500 μ.
Oικιστικές μονάδες: Οικισμός
ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO: Η περιοχή κατοικήθηκε στην προϊστορική και
ιστορική εποχή.
Oρυκτός πλούτος: Πυριτόλιθος
Kεραμεική: Προϊστορικά όστρακα
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΠΕΤΡΩΤΑ (Οικισμός) ΡΟΔΟΠΗ
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης Oικιστικές μονάδες: Προϊστορικός οικισμός
ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO: Νεολιθική εποχή και πρώιμη εποχή του Χαλκού
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Aκριβής θέση: Nομός Pοδόπης - επαρχία Σαπών. H θέση Πουρνατζίκ ή Kελεμπιτζίκ
βρίσκεται περί τα 600 μ. βορείως της προϊστορικής θέσεως του Aγίου Γεωργίου Πετρωτών.
ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO: Tα όστρακα της θέσεως Πουρνατζίκ ανήκουν
στην ρωμαϊκή περίοδο Aπό την ίδια θέση προέρχονται και ευρήματα προϊστορικής εποχής.
Kεραμεική: Aναφέρεται ανεύρεση οστράκων ρωμαϊκών χρόνων στην θέση Πουρνατζίκ ή
Kελεμπιτζίκ.
Συγγραφέας: Λουίζα Λουκοπούλου, Μαρία-Γαβριέλλα Παρισάκη
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΕΣ (Κωμόπολη) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Αλλα τεκμήρια: Επιφανειακή αρχαιολογική έρευνα
Ακριβής θέση: Νομός Ροδόπης, 5 χλμ. προς Δ. των Προσκυνητών
Oικιστικές μονάδες: Προϊστορικός οικισμός με πλούσια επιφανειακά ευρήματα
αλλά με πολύ λεπτές επιχώσεις
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: Χρονολόγηση απανθρακωμένου οργανικού
υλικού (C 14) από το Ινστιτούτο Επιστήμης και Υλικών του Δημόκριτου: 5560 έως
6126 π.Χ.
Kεραμεική: Όμοια χαρακτηριστικά με την κεραμεική της Παραδημής.
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
Αλλα τεκμήρια: Αρχαιολογική έρευνα
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, θέση Κοκκινόχωμα στην περιοχή Ντεμίρ-Κουγιού
(Σιδηροπήγαδο). Περίπου 200 μ. ΝΔ. του χωριού Προσκυνητές
Oικιστικές μονάδες: Προϊστορικός οικισμός με έκταση 300-300 μ.
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: Προϊστορία
Oικοτεχνία - Bιοτεχνία: Λιθοτεχνία: λίθινα εργαλεία, πελέκεις,
τριπτήρες, βάση λίθινου αγγείου με δύο πόδια, πυριτόλιθοι. Οστέινα εργαλεία. θαλάσσια
όστρεα με οπή. Σφονδύλια με επίπεδη επιφάνεια.
Προϊστορικές λατρείες: Δύο πήλινα ειδώλια, ένα με διάτρητες αποφύσεις
και το άλλο με κυλινδρικό κορμό και εγχάρακτη διακόσμηση
Kεραμεική: δύο κατηγορίες οστράκων α) μονόχρωμα στιλβωμένα με
μελανή επιφάνεια ή φαιού, καστανού και ερυθρωπού χρώματος β) εγχάρακτα με γραμμική
διακόσμηση και ένθετη λευκή ύλη πάνω σε φαιά και ερυθρά επιφάνεια. Τα συνήθη σχήματα
των αγγείων είναι αμφικωνικά, αβαθή πινάκια και φιάλες με διάτρητες λαβές ή με
μαστοειδής αποφύσεις. Πόδια τετραποδικών λοπάδων με οξύ ή επίπεδο άκρο, τριγωνικά
πόδια εγχάρακτων τριγωνικών αγγείων
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
Αλλα τεκμήρια: Αρχαιολογική έρευνα
Aκριβής θέση: Νομός Ροδόπης, 300 μ. περίπου προς Α. του χωριού
Προσκυνητές
Oικιστικές μονάδες: Προϊστορικός οικισμός πανω σε λοφίσκο
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: Προϊστορική εποχή
Oικοτεχνία - Bιοτεχνία: Λιθοτεχνία: τριπτήρες, πυριτόλιθοι
Kεραμεική: όστρακα μαύρου και καστανού χρώματος, ένα μικρό σφαιρικό
αγγείο με εγχάρακτη διακόσμηση από παράλληλες καμπυλοειδείς γραμμές
Συγγραφέας: Ιωάννης Ασλάνης - Σμαράγδα Αρβανιτίδου